ARCHIEFFONDSEN en MEDIATHEEK AAA


DEEL I: VERENIGINGEN EN COMITÉS

Archieven van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten en de Stichting tot Vrijheidsbezinning.
Archief van de Nederlandse Bond van Vrije Socialisten over de jaren 1946-1950
Archieven van functionarissen van de Federatie van Vrije Socialisten (1953-1980)
Archief van de Centrale Utrecht van het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties 1979-1992
Archief van het Groninger Anarchistisch Kollektief
lijst van een verzameling stukken over de Pinksterlanddagen (PL)
stukken van de vrijdenkersvereniging de Dageraad/de Vrije Gedachte
Archief van Ger Ploeg als secretaris van de afdeling Utrecht van Socalistische Jeugd in Nederland (S.J.)
Archief van de Werklozenbelangengroep Utrecht en de Werklozenbond 1977-1986
Archief van de uitgeverij “Spreeuw”
Archief van het Documentatiecentrum Vrij Socialisme

DEEL II: PERSONEN
Archief van Anton Bartels
Archief van Fré Boerema
Archief van J. Drenth
Archieven van Geert en Henk de Groot
Archief van Wim Gruppen
verzameling manuscripten en kopieën van manuscripten van Jo de Haas
Archiefstukken van Karl M. Kreuger
Archiefstukken van Jaap van der Laan als redacteur van “De As” 1984-1992
Archief van Jan Jan Postema (1911-199*)
Archief van Meinte Ringia (1888-198*)
Archief van Ruud Uittenhout (1950-1992)
Archief van Tinus Veenstra
Archief van Leendert Veldhuizen (1958?)
Archief van Jurrie Zuidema (1919-2012)

DEEL III: MEDIATHEEK
1. Persorganen en Bronnen
1.1 Boekenbeurzen en markten
1.2 Anarchistische pers in Nederland

1.2.1 Uitgevers en boekhandelaren

1.2.2 Tijdschriften

1.2.3 Afzonderlijke anarchistische publicaties

1.3 Anarchistische pers in het buitenland

1.3.1 Duitstalige pers

1.3.2 Engelstalige pers

1.3.3 Franstalige pers

1.3.4 Pers in overige talen

1.4 Archieven en documentatiecentra

2.  Geschiedenis: Personen

2.1 Nederland

2.2 Internationaal

3 Geschiedenis: Gebeurtenissen

3.1 Europa tot 1918

3.2 Spanje

3.3 Opstanden in de jaren '60

3.4 Nederland

3.5 Regionale geschiedenis Groningen Friesland Drenthe

4. Anarchisme in het Algemeen

4.1 Pers en gesproken woord

4.2 Organisaties

5. Thema's

5.1 Antimilitarisme

5.1.1 Algemeen

5.1.2 Dienstweigeraars

>5.1.3 Burgeracties en demonstraties tegen het leger

5.2 Antikernenergie

5.3  Arbeid

5.4 Gender en familierelaties

5.5 Internationalisme

5.6 Kraakbeweging

5.6.1. Landelijke analyse

5.6.2 Utrecht: verzamelde persgegevens en folders

5.6.3. Overige steden

6. Kunst

7. Recht en repressie

8. Directe actie tegen de staat

9. Milieu en leefomgeving

10. Godsdienst en vrije gedachte

LIJST VAN MANUSCIPTEN EN LOSSE BESTANDEN

LIJST VAN EEN VERZAMELING STUKKEN OVER DE PINKSTERLANDDAGEN (PL).

 

DEEL I: VERENIGINGEN EN COMITÉS

Terug

ARCHIEVEN VAN HET NOORDELIJK GEWEST VAN VRIJE SOCIALISTEN EN DE STICHTING TOT VRIJHEIDSBEZINNING.

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Omvang 1 m, 97 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

1.1. GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER

Het ontstaan van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten en de Stichting tot Vrijheidsbezinning

In de zomer van 1946 werd het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten opgericht, een samenwerkingsverband van plaatselijke afdelingen, die betrokken waren bij de antimilitaristische Pinkstermobilisaties vanaf 1927, die aanvankelijk werden georganiseerd door radicale jongeren-geheelonthouders van de Moker. Uit deze mobilisaties kwamen de Pinksterlanddagen voort, die vanaf 1931 in Appelscha werden gehouden. In 1933 werd daarvoor door enkele anarchisten een terrein aangekocht, die daarvoor per onderhandse akte een stichting in het leven riepen. De stichting werd  in 1941 door de bezetter verboden en ontbonden onder verbeurdverklaring van alle eigendom­men. Het terrein viel echter buiten deze inbeslagname, omdat ze in 1941 aan particulier was verkocht. Na de oorlog stond het weer ter beschikking aan de organisatoren van de landdagen, die door de oprichting van het Gewest een regionaal samenwerkingsverband vormden.

Intussen herdacht men de dood van Jo de Haas, vooraanstaand anarchist en antimilitarist, die met zijn illegale nieuwsbrieven contacten onderhield met zijn Drentse geestverwanten. Op het kampeercentrum werd een door Tinus Veenstra ontworpen verzetsmonument onthuld en het Noordelijk Gewest gaf een bloemlezing van zijn brieven uit.

 

Geschiedenis van het Noordelijk Gewest

Het NGVS was tot ver in de jaren ’50 een onafhankelijke organisatie. Het was bereid samen te werken met de Nederlandse Bond van Vrije Socialisten, maar niet om daarmee te fuseren; daarvoor moest er één landelijke organisatie zijn en nu waren het er twee. Toen er uiteindelijk in 1954 een federatie van Vrije Socialisten ontstond, zegde het NGVS zijn steun toe, en zo viel ook het werk van de Federatie deels samen met Appelscha. Men werkte in ieder geval samen met het blad Recht voor Allen, dat het orgaan van de federatie was. Samen streefden zij naar een  uit geweldloosheid op te bouwen wereldverandering, waarin alle oorlog was uitgebannen. want zonder oorlog was vrijheid in de samenleving onbereikbaar. Antimiltarisme was dus het hoofdthema van haar propaganda.

Tot een volledige integratie leek het te komen, toen de groep rond De Vrije bereid was te fuseren met de federatie, en dus was ook het NGVS bereid daaraan mee te doen. In 1971 werd daarom de Federatie van Vrije Socialisten gereorganiseerd: er kwam een nieuwe antiautoritaire generatie, die echter een andere visie had op maatschappijverandering, geënt op de klassenstrijd van de Eerste Internationale en het anarchosyndicalisme. Het blad De Vrije Socialist, dat nu werd uitgegeven, bleek te klein om alle discussies te omvatten. Nadat in 1973 het grootste deel van de oude De Vrije de vrijheid nam om te starten met het themanummer De As en zo ruimte voor zichzelf schiep, koos ook het Noordelijk Gewest weer voor een eigen organisatie en een eigen tijdschrift Recht voor Allen, waarbij ook andere leden van de oude federatie zich aansloten. Zij vonden  te weinig mogelijkheden om de eigen denkbeelden over een wereld zonder geweld en geweldloosheid als voorafspiegeling van de nieuwe maatschappij in het kader van de federatie te verwoorden. 

Hoofdactiviteit van het NGVS is de organisatie van de Pinksterlanddagen en daarbij was ze nauw verbonden met de organisatie en exploitatie van het kampeercentrum, dat in de jaren ’70 in toenemende mate ook door staande caravans werd bezet. Vaak vonden vergaderingen op het kampeercentrum plaats; slecht weer kon een dergelijke vergadering verhinderen. Onderwerp van dese vergaderingen was vaak de vraag hoe het kampeercentrum, dat voor anarchisten bestemd was, zijn anarchistisch karakter kon behouden.

Omdat bestuursleden van de NGVS vaak ook bestuursleden van de stichting waren (soms gelijktijdig, soms afwisselend) werd in 1984 de vraag gesteld of de stichting geen onderdeel van het gewest moest worden. Hiertegen werd geopperd dat het kampeercentrum een landelijke voorziening was en zich ten dienste van een eventueel nieuwe federatie moest kunnen stellen. De discussie hierover leidde tot een splitsing van het Noordelijk gewest. Vanaf 1986 waren er twee organisaties, het NGVS en de redactie van Recht voor Allen. Het Noordelijk Gewest gaf daarop het blad Recht voor Allen, van onderop uit. Beide organisaties stierven bij gebrek aan ledenaanwas geleidelijk uit. In 1997 gaf het NGVS opnieuw het blad Recht voor Allen zonder ondertiteling uit, omdat de andere organisatie zijn activiteiten had gestaakt.

 

De stichting tot vrijheidsbezinning, een zelfstandig orgaan

Tegenover het afsterven van het NGVS staat de opbloei van de Pinksterlanddagen, waarvan de kern van de organisatie tot 1997 nog bij het Noordelijk Gewest was gelegen, maar de bijdragen uit alle antiautoritaire geledingen van Nederland kwamen. In 1983 leidde het vijftigjarig bestaan van het kampeercentrum tot een herdenkingsbijeenkomst van 4- à 500 leden. Het systeem van workshops op verschillende plaatsen werd ingevoerd. In 1986 waren er zelfs 1600 deelnemers aan een Internationale Anarchistische Bijeenkomst. Vanaf die tijd was een PL een aangelegenheid geweest voor gemiddeld 400 bezoekers. In 1995 werden de statuten van de Stichting tot Vrijheidsbezinning herzien, waardoor de stichting meer vrijheid kreeg om contacten te leggen met organisaties buiten het Noordelijk Gewest. In 1997 werd de herdenking van zeventig jaar pinkstermobilisatie aanleiding tot de definitieve overdracht van de organisatie van de PL aan een roulerend organisatiecomité, waarin afwisselend anarchistische of autonome groepen van de verschillende plaatsen ideeën aandroegen over de inhoud.

De werkzaamheden van de stichting worden sedertdien bepaald door:

- De exploitatie van het kampeercentrum, die op coöperatieve basis wordt beheerd door de vaste kampeerders, allen anarchisten, die eigenaar zijn van een staande caravan;

- Het beheer van een documentatie- en archiefbewaarplaats (Anarchistisch Archief Appelscha AAA)

- Het scheppen van een infrastructuur voor de Pinksterlanddagen die jaarlijks door het organisatiecomité worden georganiseerd. Mensen van de stichting of de camping zitten dus altijd in het organisatiecomité.

1.2 HET ARCHIEF

Het archief van het Noordelijk Gewest vangt aan na de afscheiding van het NGVS in 1974. Het leeuwendeel is afkomstig van het secretariaat, dat vanaf 1980 werd gevoerd door Klaas Schwarts, die zich in 1989 terugtrok, maar ook daarna tot 1991 gegevens verzamelde. In het door hem bewaarde bestand bevinden zich ook de stukken van Henk de Groot uit de periode dat die het secretariaat voerde in 1984. Zowel uit zijn stukken als de sporadisch bewaard gebleven notuilen van voorgangers en opvolgers blijkt dat de administratie van het gewest als anarchistische vereniging, van de Stichting tot vrijheidsbezinning en van het beheer en exploitatie van het kampeercentrum zo nauw met elkaar verweven zijn dat de stukken niet van elkaar te scheiden zijn.  Het Noordelijk Gewest en de stichting, formeel afzonderlijke instanties, hebben samen één archief gevormd, waarvan alleen de boekhouding gescheiden is.

Waarschijnlijk is deze situatie blijven voortduren tot 1997 of misschien tot de opheffing van het Noordelijk Gewest.

Dit arhief kan worden aangevuld. Het volgend nummer is 125.

2.INVENTARIS

2.1.  NOORDELIJK GEWEST VAN VRIJE SOCIALISTEN

2.1.1. VERGADERINGEN

1-6       Stukken betreffende vergaderingen. 1975-1997.

            1          Notulen.1975-1978,

            2          Vergaderstukken. 1979.

            3          Notulen, met kladaantekeningen en bijlagen. 1983-1986.

            4          Notulen. 1987-1990.

            5          Overige ter vergadering gebrachte stukken. 1987-1990.

            6          Notulen. 1993-1997.

 

7          Stukken betreffende het congres van januari 1979. 1978-1979.

 

8          Beschrijvingsbrief van de jaarvergadering van 1982, met bijlagen. 1982.

 

9          Stukken betreffende het congres van 24-26 september 1982. 1982.

 

10        Stukken betreffende de statutenwijziging van het Noordelijk Gewest en het daaruit ontstane conflict over zijn verhouding met de Stichting tot Vrijheidsbezinning. 1974-1975.

 

2.1.2 SECRETARIAAT

11-21   Correspondentie van het secrertariaat, 1981-1991.

            N.B. Secretaris was tot 1989 Klaas Schwarts, met uitzondering inv. nr. 12

            11        1981-1983.

            12        1984-1985 februari (Henk de Groot)

            13        1985

            14        1986, inkomende post.

            15        1986, uitgaande post.

            16        1987, met datumstempel.

            17        1987, zonder datumstempel.

            18        1988.

            19        1989.

            20        1990.

            21        1991

            98        1995

            99        1996

            100      1997

            101      1998

            102      1999

            103      2008

 

22-23   Ingekomen oproepen en pamfletten. 1981-1982.

            22        1981

            23        1982.

 

104      Correspondentie met en over Kees en Henk de Groot. 1985-1991.

 

24        Ingekomen brief van Kees Koning uit de strafgevangenis van Scheveningen. 5 augustus 1994.

 

2.1.3 FINANCIËN

25        Verkoopstaten van brochures, speldjes, briefkaarten, stickers e.d. tijdens acties en bijeenkomsten. 1981-1984.

 

26        Ingekomen facturen en bankafschriften. 1986-1990.

           

2.1.4 TIJDSCHRIFTEN

Het NGVS gaf na het uittreden van haar redactieleden uit De Vrije Socialist een maandblad Recht voor Allen uit. In 1985 vond een scheuring plaats en verschenen er twee tijdschriften onder die titel. Het NGVS gaf zijn blad nu uit als Recht voor Allen, van onder(en) op. In 1998 begon het een nieuwe reeks Recht voor Allen zonder ondertitel als gratis editie.

 

27        Exemplaren van het bulletin Gewestnieuws, 1968-1969, 1980.

 

28        Stukken betreffende de administratie van Recht voor Allen. 1975-1976.

 

29        Instructies voor de lay-out en correspondentie van de administratie van Recht voor Allen. 1980.

 

30        Correspondentie over de redactie van Recht voor Allen. 1982.

 

31        Correspondentie over de redactie van de eerste jaargang van Recht voor Allen, van onder op. 1986

 

32        Kaartsystemen van abonnees. 1986-1990,

 

105-33 Correspondentie van de redactie van “ Recht voor Allen”.

            105      1986

            106      1987

            107      1987-1988/1

            108      1988/2–4

            109      1988/5–6

            110      1989/4-5

            110A   1990/1-2

            111      1990/2,4,5

            112      1991/1-2

            113      1991/2

            114      1991/3

            115      1992/1-3

            116      1992/4-5

            117      1993/1-3

            118      1994/1-5

            33        1994/4-5 en 1995/1

 

 

34        Fotokopieën van nummers van Recht voor Allen jrg. 1, met manuscript van een artikel van J. Klaver over zijn werk in de Stichting Werkgemeenschap Bilthoven van Kees Boeke.

 

119      Ingekomen tijdschriften en stukken: Flam Special uit Nijmegen over art 170 (criminele vereniging). Het surrealistische blad Orfeus, een esperimenteel toneelstuk en gedichten van Jan Bervoets. 1987-1988.

 

2.1.5 PINKSTERLANDDAGEN

35, 126            Aankondigingen, oproepen en programma's van pinksterlanddagen. 1958-1997.

            N.B.: Aankondigingen van pinksterlanddagen werden ook opgenomen in Recht voor Allen.

            35        1958-1983

            36        1984-1997

 

123      Huurovereenkomst van henk  de Groot namens het Noordelijk gewest voor meubilair en een podium voor de pinsterlanddagen van 1954. 1954.

 

36-37   Krantenknipsels over pinksterlanddagen. 1970-2009.

            36        1970-1985.

            37        1986-2009.

 

124      Inleiding over anarchi-feminisme tijdens de pinksterlanddagen van 1978. 1978.   1 stuk

 

38        Rekeningstaat van de pinksterlanddagen van 1984. 1984,

 

39        Archief van de voorbereidingscommissie van de pinksterlanddagen. Van 1989. 1989.

 

40        Stukken betreffende de samenstelling van de brochure voor de pinksterlanddagen van 1995.

 

2.1.6 OVERIGE AANGELEGENHEDEN.

41        Antimilitaristische pamfletten. 1962-1987 en z.j. (deels ouder).

 

42        Propaganda-artikelen en circulaires over anarchisme. 1979-1981 en z.j. (ca. 1989).

 

43        Foto van het vaandel van het Noordelijk Gewest, genomen tijdens een bijeenkomst, 1982.

 

44        Stukken betreffende de Vrije Groep Ooststellingwerf. 1982-1983.

 

45        Stukken betreffende bijeenkomsten van de Anarchistische Federatie.1982-1983.

N.B.: De Anarchistische Federatie (AF) is een poging om in decentraal verband de Federatie van Vrije Socialisten voort te zetten.

 

46        Stukken betreffende acties van Onkruit, AMOK en totaalweigeraars. 1982, 1986.

 

47        Bundels met strijdliederen, gebruikt bij propagandabijeenkomsten. 1991 en z.j.

 

120      Krantenknipsel met een foto van een bijeenkomst met rode strijdliederen in Cafe Hulst, met o.a. Geert en Henk de Groot. 8 juli 1996.

 

121      Album, opgemaakt bij gelegenheid van de asbestemming van Jan van Zanden (1900-2001) op het eigen terrein in Appelscha op 4 mei 2003, met foto's, een CD van de crematiebijeenkomst en documentatie. 2003.

            Het album heeft de vorm van een gedecoreerde doos.

 

2.2.  STICHTING TOT VRIJHEIDSBEZINNING.

2.2.1.  ORGANISATORISCHE AANGELEGENHEDEN.

48        Verslag van een huishoudelijke contribuantenvergadering. 1961.

 

49        Akte van statutenwijziging. 11 februari 1975.

 

50-52   Correspondentie van het secretariaat van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten over stichtingsaangelegenheden. 1981-1987.

            50        1981-1983

            51        1984

            52        1987,

 

53        Stukken betreffende de statutenwijziging van 1985 tijdens een conflict over de verhouding van de stichting met het Noordelijk Gewest. 1984-1985.

 

54        Stukken betreffende vergaderingen van de stichting. 1988-1989.

 

55        Correspondentie van het stichtingsbestuur. 1991-1993.

 

56        Akte van statutenwijziging, met concept. 1995.

 

57        Notulen van vergaderingen van het stichtingsbestuur. 1992-1995.

 

2.2.2 FINANCIËN

58        Kwitantieboek van geïncasseerde contributiegelden voor de stichting, met doorslagen van uitgeschreven kwitanties aan de incasseerders. 1963-1964.           

 

59        Intekenlijst en spaarbankboekje voor een inzamelingsactie “eigen gebouw” voor aflossing van de kosten van het recreatiegebouw, 1968-1975.

 

60        Akte van schenking van een periodieke uitkering over drie jaar door Theo Harsman. 1975.

 

61-63   Rekeningen van het beheer van het kampeerterrein. 1978-2004.

            61        Memoriaal  van Jurrie Zuidema. 1978-1988.

            62        Tabellarisch kasboek. 1983-1991.

            63        Tabellarisch kasboek. 1992-2004.

[62-63 vlak bergen wegens formaat]

 

64-66   Bankafschriften. 1982-1992.

            64        1982-1987 (incompleet)

            65        1988-1989.

            66        1990-1991.

            67        1992-1993.    

 

68        Financiële kladstaat over 1984. 1985.

 

69        Ingekomen belastingaanslagen, met correspondentie. 1993-1997.

 

70-73   Ingekomen facturen met jaarstaten van inkomsten en uitgaven. 1993-1995.

            70        1993-1995.

            71        1996,

            72        1997-1998.

            73        1999.

 

74        Bankafschriften. 2000.

 

75        Stukken betreffende de afwikkeling van de successie van de nalatenschap van mevr. A. Koelma-van der Laan. 2002.

 

2.2.3 ZAKELIJK BEHEER KAMPEERTERREIN

76        Akten betreffende de verkoop en terugkoop van het terrein namens de stichting. 1941, 1949.

 

77        Stukken betreffende een gerechtelijke vordering voor de betaling van de bouw van een bergplaats op het kampeerterrein. 1956-1957.

 

78        Stukken betreffende aansluitingen van leidingen en andere gemeentelijke voorzieningen. 1965-1994

 

79-80   Bouwtekeningen van het recreatiegebouw, met bouwvergunning. 1969.

            N.B. nr. 80 is wegens het formaat vlak geborgen.

 

81        Verzekeringspolissen voor de opstal. 1993-1997.

 

82        Bouwtekeningen en foto's van water- en cv-leidingen van het logeerhuisje. 1994.

 

83        Foto's van het kampeerterrein tijdens omvangrijke herstel- en onderhoudswerkzaamheden. 2010, 2012.

 

122      Verjaardagskalender met foto's van de Pinksterlanddagen van 1993. 1993.

 

123      Albumbladen met foto's van de werkweekends van 1990 en 1991. 1991.

 

124      Fotoserie “ het ingestorte plafond”, genomen na de instorting van de zoldering boven de feestzaal van het hoofdgebouw. 20o6?.

 

            125      Prentbriefkaarten van de camping, uitgegeven door de stichting. 2004 en z.j.

2.2.4 KAMPEERDERS

De camping wordt gebruikt door dagkampeerders en caravanhouders. De exploitatie van de camping, het onderhoud en de voorzieningen zijn voor verantwoording van de vaste caravanhouders, die collectief de camping beheren. Beheersregels worden mede bepaald door de traditie zoals die tijdens het ontstaan van de camping is gevormd. Met name is het gebruik van alcohol en drugs verboden, een overblijfsel van de mede door Ferdinand Domela Nieuwenhuis gepredikte drankbestrijding.

 

84        Folders en brochures met informatie aan kampeerders. 1974 en z.j.

 

85        Foto's van de camping, het gedenkteken van Jo de Haas en een spreuk van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Z.j. (ca, 1980).

 

86-87   Lijsten van ingeschreven dagkampeerders. 1981-1999.

            86        Inschrijfboekje. 1982-1992.

            87        Losse bladen. 1997-1999,

 

88        Verslag van de vergadering van de werkgroep Collectief Beheer van het kampeerterrein. 31 juli 1982.

 

89        Stukken betreffende de beschikbaarstelling van het kampeerterrein aan kinderen van stakende Engelse mijnwerkers. Augustus 1984.

 

90        Krantenknipsels en folders over de camping tijdens de viering van een alternatieve Koninginnedag in 1987 en de alternatieve vierdaagse van “Is het hier oorlog?”, 1987, 1988.

 

91-92   Foto's van kampeerders en de camping tijdens werkbijeenkomsten. 1996-2003 en z.j.

            91        1996-2003

            92        Z.j. (mogelijk nader te bepalen)

 

93        Stukken betreffende kampeerdersvergaderingen. 2005-2011.

 

2.2.5 ARCHIEFBWAARPLAATS.

94        Stukken betreffende de uitlening van enkele tijdschriften aan het museum Oranjehuis te Heerenveen voor een tentoonstelling van Chris Lebeau. 2011. 

 

2.3 VERZAMELDE STUKKEN.

 

95        Stukken betreffende het NGVS en enkele werkgroepen, verzameld door Henk Pomp. 1978-1986.

 

96        Losse manuscripten. Z.j.

 

97        Ingekomen scriptie of schoolwerkstuk Het ontstaan en de geschiedenis van de grote Nederlandse vakverbonden (tot 1945). Z.j. 

 

Terug

ARCHIEF VAN DE NEDERLANDSE BOND VAN VRIJE SOCIALISTEN OVER DE JAREN 1946-1950.

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,1 m, 20 eenheden.

Materiële staat: Diverse stukken zijn zeer bros doorslagpapier

Dit archief is volledig openbaar.

2. INVENTARIS

2.1 BESTUUR

 

1.      Model van op te stellen statuten voor een anarchistische vereniging. Z.j. (1946?)

 

2       Notulen van bestuursvergaderingen, met agenda’s. 1947-1950

 

3       Circulaires van het bestuur aan de afdelingen en aan de leden. 1946-1949

 

4       Correspondentie tussen bestuursleden over vergaderingen en landelijke bijeenkomsten. 1947-1950

         -  Secretarissen Chris Cornelissen, Theo Harsman, Johan te Slaa, Penningmeester Otto Vonk.

 

5       Stukken betreffende een spoedconferentie op 17 juli 1949. Juli – september 1949

2,2  SECRETARIAAT

 

6-13  Correspondentie met de afdelingen. 1946-1950

            N.B.: De belangrijkste correspondenten staan hieronder vermeld.

6       Amsterdam. 1946-1950

         - Secretarissen: L. van Dootingh, Jan Kolthek

7       Enschede. 1946-1950

         - Secretaris: C.J. Postmus

8       Groningen en/Noordelijk Gewest. 1946-1950

         - Secretaris: B. Meyer, penningmeester: Geert de Groot

9       Den Haag. 1946-1949

         Correspondenten:  A. Albers, L.J. Bot, W. Breddels, J. Rees

10     Hengelo. 1946-1949

         - Secretaris: G. Ter Horst

11     Musselkanaal. 1947-1949

         - Secretaris:  A. Rütze

12     Veendam. 1846-1948

         - Secretaris: Harm Haan

13     Diverse afdelingen: Assendelft (secretaris: G. Roos), Haarlem (secretaris J. Hoogeveen), Hoogezand (secretaris J. Douma),. Hoorn (secretaris D. Ottens), Nieuwe Pekela (secretaris: A. Drenth), Nyehorne (Secretaris:  A. Posthumus), Oudenhoorn (secretaris: K.J. Bosman, ook na fusie met Nyehorne), Wieringen (secretaris P. Otten). 1946-1949

 

14     Correspondentie met Algemene Nederlandse Geheelonthouders Bond; Bureau Esperanto bij het Onderwijs, Comité voor Vrede in Indonesië, Fijlstra, Hartman, J.B.Th. Hugenholtz. Minister van Buitenlandse Zaken van India, Albert de Jong, H.E. Kaspers, Landelijk Comité van Vrije Socialisten in Nederland, A. van Leen, P.A. van Meekeren, J. Redmeijer, Spartacus, Steunfonds van Slachtoffers van Principieel en Daadwerkelijk Antimilitarisme, Steunfonds voor Dienstweigeraars, Vrij-culturele groep Hoogezand-Sappemeer, G. van der Wal, Zomerkamp “De Vrije Gemeente”. 1948-1948 en z.j.

         .

 

15     Correspondentie met de Commission de Relations de l‘International           e Anarchiste (CRIA) en de Internationale Libertaire Esperantisten. 1949-1950

 

2.3 PUBLICITEIT EN PROPAGANDA

 

               16-17   Stukken betreffende de uitgeverij “Plutarchus”. 1946-1949

16     Bestuur en bedrijfsvoering in het algemeen. 1946-1949

17     Productie en verkoop van boekwerken. 1947-1950

 

18     Stukken betreffende het tijdschrift Socialisme van onderop. 1947-1950

 

19     Pamfletten, verspreid door de bond en Socialisme van onderop, Z.j. (1947, 1948)

 

2.4 DIVERSEN

 

20     Stukken betreffende contacten met de socialistische groep “De Vlam” en het Vlamkamp. 1948-1949.

 

Terug

ARCHIEVEN VAN FUNCTIONARISSEN VAN DE FEDERATIE VAN VRIJE SOCIALISTEN (1953-1980)

 

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

 

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,6 m, 46 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

Openbaarheid …..

1.1 GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER

 

De Federatie van Vrije Socialisten is ontstaan als doorstart van de Federatie van Anarchisten in Nederland (FAN), een fusiepoging van een gedecimeerde Nederlandse Bond van Vrije Socialisten (sociaalanarchisten) en de Vrije Socialistische Vereniging rond het blad De Vrije Socialist in 1953. Het bleek dat teveel anarchisten een organisatiestructuur afwezen, omdat daarmee de individuele vrijheid in het geding kwam. De FAN gaf een blad uit onder de titel Recht voor Allen.

In 1954 werd de Federatie van Vrije Socialisten opgericht, Zij kreeg de steun van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten, die als onafhankelijke organisatie nauw contact onderhield met de Federatie. Als gevolg van een en ander werd ook de Federatie betrokken bij de Pinksterlanddagen en het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning, dat vaak als vergaderplaats van het Noordelijk Gewest diende. Zij deelden ook huj antimilitaristische idealen en hun strijd tegen de staat als veroorzaker van oorlog.

Vanaf 1969 was er behoefte aan vernieuwing van de beweging. Provo bracht het anarchisme als vorm van directe protestactie weer op straat en binnen het studentensyndicalisme stonden alternatieven ter discussie voor de bestaande vakbeweging. Men besloot de Pinksterlanddagen open te stellen voor nieuwe antiautoritaire bewegingen. Dit leidde tot een aanwas van de federatie vanuit Amsterdam terwijl bovendien fusiegesprekken gaande waren met de groepen rond  De Vrije, die o.a. een studentsyndicalist onder zijn correspondenten kende. In 1971 fuseerden De Vrije en de Federatie en werd het blad Recht voor allen vervangen door De Vrije Socialist.

De eenheid binnen de federatie was van korte duur. In 1974 scheidde het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten zich af, dat zich met zijn eigen traditie van geweldloosheid niet kon verenigen met de klassenstrijdbenadering van de overige afdelingen. In 1975 kwam het tot een nieuwe scheuring door meningsverschillen over samenwerkingsverbanden met andere antiautoritair geachte groepen, die op een of andere manier de guerilla aan de orde stelden. Daarna bleef de Randstad afdeling (Den Haag, Amsterdam en Utrecht) nog als actieve organisator over. Men kreeg echter geen binding met nieuwe “autonome” stromingen, die zelfstandig actie voerden – degenen die zich daarbij aansloten verloren hun affiniteit met de federatiegedachte.

De federatie is in die vorm tot 1979 blijven voortbestaan en in 1980 besloten ook de oudere federatieleden in Appelscha dat zij werd opgeheven.

1.2 HET ARCHIEF

Zoals de meeste anarchistische organisaties kende de federatie geen centraal kantoor. Wel vormden leden en functionarissen soms archief of zelfs een documentatiecentrum. Wat er bewaard blijft is afhankelijk van wie archiefvorming belangrijk vond en daarvoor een bewaarplaats zocht. Zo iemand was Joop de Roos, die zelf een documentatieverzameling vormde over de anarchistische beweging om het blad Recht voor Allen te redigeren. Hij was van 1954 tot 1965 secretaris, maar moest in 1965 plaats maken voor anderen. Daarna volgen een aantal snel op elkaar volgende secretariaten, met name tijdens de periode 1971-1978.

Het gevolg is dat het archief verspreid en deelts verloren raakte. Een deel kan men dus aantreffen in andere archiefbewaarplaatsen dan die op het kampeercentrum in Appelscha..

Waar andere vindplaatsen bekend zijn die voor het publiek beschikbaar zijn, is in deze inventaris een verwijzing aangebracht.

 

 

2 INVENTARIS

2.1: ARCHIEF VAN JOOP DE ROOS

2.1.1: SECRETARIAAT VAN DE FEDERATIE (1953-1965)

2.1.1.1 ORGANISATIE

1          Notulen van vergaderingen van het Landelijk Comité, met correspondentie. 1954-1963.

 

2          Stukken betreffende landelijke congressen en conferenties. 1954-1967.

2.1.1.2 CORRESPONDENTIE IN NEDERLAND

3-11     Correspondentie met de plaatselijke afdelingen. 1953-1965

            3          Alle afdelingen. 1954-1957.

            4          Amsterdam, 1955-1965.

            5          Baarn (J. van Vulpen) 1956-1959; Dordrecht (Geert de Groot), 1953-1964.

            6          Emmen, 1955-1957; Enschede (Almelo: Piet van de Leur), 1955-1964.

            7          Groningen (Hank de Groot), 1954-1965.

            8          Haarlem (Bloemendaal: Meinte Ringia), 1955-1965.

9          Lamberschaag, 19 mei 1957; Leiden, 1955; Lippenhuizen, 1960-1965; Nieuwe Pekela (Lucas Siepel), 1956-1960.

            10        Rotterdam (N.H. Wingerde, G. de Jong), 1954-1964.

11        Sappemeer, 1960, 1961; Utrecht, 1953-1958; Veendam, 1956; Wieringen (Luc Bos), 1954-1961; Zaandam, 1 november 1955.

 

12-17   Correspondentie met andere organisaties. 1953-1963.

12        Actie Algerije, 1960; Actiecomité Angola, 1963; Aktie Komitee Hulp Algerijnse Vluchtelingen, 1959; Algemene Nederlandse Vredes Actie (ANVA), 1959-1963, Antimilitaristische Jongeren Werkgroep, 1957, Antimilitaristische Werkgroep Tuindorp Oostzaan, 1952.

13        Ban de Bom-groep, 1962, BEDA, 1954-1957; Comité Hulp Stakend Spanje, 1962-1964; Comité voor de Vrede [Paasmarsen] 1961-1963.

14        De Derde Weg, 1953-1957; Genootschap voor Vrienden [Quakers], 1962; International Society for Social Studies, 1957; Internationale Vrouwen Organisatie voor Vrede en Veiligheid (IVOVV, WILPF), 1958 en z.j.; Kerk en vrede, z.j.; Landelijk Comité ter bevordering van de Vrouwen Vredesgang, z.j.

15        Nederlands Comité voor de Amerika-Europamars, 1961; Nederlands Verbond van Vakverenigingen, 1955-1959, Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorfganisaties, 1957-1959; Onafhankelijke Contactcommissie voor Vredeswerk, 1956; Opbouwgroep voor Socialisme en Vrede, , 1958-1961; Pacifistisch Socialistische Partij (PSP), z.j. (1962)

16        “Prewu” stichtimg, Z.j.; Santen-Raptis Comité, 4 september 1961; Socialistische Jeugd, z.j.; Socialistische Unie, 1955; Steunfonds voor principieel en daadwerkelijk antimilitarisme, 1954-1961, Stichting Vredesopbouw, 1964.

17       Verbond van Wetenschappelijke Onderzoekers, 1966 en z.j.; Vereniging “Democratie in Spanje”, 1965; Vereniging Nederland-Indonesië, 1950; Vrouwen Wereldunie voor Internationale Eensgezindheid, Z.j. De Vrije Socialist, 1960; War Resisters' International, 1961-1962, Werkgroep Antimilitaristische Studenten, 1959 en z.j.

 

18        Ingekomen oproepen voor acties tegen oorlogshandelingen en voor wereldvrede. 1959-1962.

2.1.2: REDACTIE VAN RECHT VOOR ALLEN

N.B.: Kopij voor bet blad over de jaren 1956-1985 bevindt zich in het IISG

 

19        Correspondentie over de uitgave en de inhoud van het blad  met redactieleden, inzenders, lezers en de redactie van De Vrije. 1952-1971.

            N.B.: Vanaf 1968 is overeengekomen dat De Vrije en Recht voor Allen gaan fuseren.

 

20        Correspondentie met administrateur B. Meijer. 1953-1963.

 

21        Correspondentie met Piet van de Leur als drukker bij drukkerij Aurora over het blad en over propagandamateriaal. 1954-1964.

2.1.3: DIVERSE AANGELEGENHEDEN EN ACTIVITEITEN

22        Stukken betreffende een gelijktijdige herdenking van de fusillering van Francisco Ferrer (1909) en het sterfjaar van Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1919) in 1959, en de 25e sterfdag van Bart de Ligt in 1963. 1959, 1963.

 

23        Stukken betreffende verzoeken inlichtingen, om spreekbeurten voor studenten en deelname aan een radiodiscussie. 1955-1962.

 

24        Stukken betreffende een enquête onder de leden over antwoorden op de dreigende betrokkenheid van Nederland in een atoomoorlog en de te wisselen gedachten daarover op de pinksterlanddagen. September 1957.

2.1.4: INTERNATIONAAL SECRETARIAAT

25-31   Stukken betreffende contacten in of over diverse landen. 1953-1971.

            25        Amerika (Brazilië, U.S.A., Venezuela). 1964-1971.

            26        België, 1955-1971.

            27        Denemarken, 1964, 1965; Engeland, 1958-1970.

28        Frankrijk (Fédération Anarchiste Francaise, Internationaal anarchistisch congres 1957), 1957-1971.

            29        Italië, 1964, 1966; Japan, 1962-1968.

            30        Korea, 1988, Noorwegen, 1964, Oostenrijk, 1953-1964, Spanish Refugee Aid, 1964

31        Zweden, Internationaal anarchistisch congresin Göteborg, 1963; Zwitserland, CIRA en International Peace Bureau. 1963-1965.

 

32-36   Stukken betreffende contacten in West Duitsland, 1953-1984.

32        Stukken betreffende een Europese anarchistische conferentie in Bückeburg, correspondentie met De Smet uit België, 1964-1965.

N.B.: De Roos slaagde er niet in zelf ingetekend te worden en benaderde de Smet om bericht.

33        Briefwisseling met F. Decker, 1964, H. Freitag, 1971; Günther Freitag, 1963-1972, W. Goedecke, 1966.

            34        Briefwisseling met Fritz Heimann, 1955, 1964, Willy Hüppertz, 1953-1972.

35        Briefwisseling met Rudolf Krell, 1963-1969; Egon Meertens, 1970, Otto Reimers (redactie Zeitgeist), 1957-1978.

36        Briefwisseling met Walter Stöhr, 1960-1972; Max Templin, 1963, 1964; Uwe Timm, 1962-1984.

 

37        Ingekomen stukken van de Internationale Federatie van Anarchisten (IFA). 1968-1972.

N.B.    Voor het dossier van de Nederlandse delegatie naar de IFA naar Parijs in 1972, zie archief Anton Bartels.

Voor nadere gegevens over diverse internationale conferenties (o.a. de voorbereiding van Carrara 1968), zie archief-De Roos in het IISG.

 

2.1.5: TIJDENS DE FEDERATIE EN HET NGVS TUSSEN 1971 EN 1980.

38        Ingekomen stukken van het secretariaat van de Federatie. 1971-1980

 

39        Particuliere correspondentie. 1971-1983.

 

2.2. OVERIGE ARCHIEVEN.

 

40-41   Archieven afkomstig van de afdeling Amsterdam. 1953-1956.

40        Afdeling Amsterdam van de Federatie van Anarchisten in Nederland op weg naar de integratie in de Federatie van Vrije Socialisten. 1953-1954.

41        Afdeling Amsterdam van de federatie. 1954-1956

 

42-44   Archief van de administratie van De Vrije Socialist. 1974-1977.

                        42        In Winschoten. 1974-1975.

                        43        In Amsterdam (Frank Rutten). 1975-1976.

                        44        In Amsterdam (Frank Rutten). 1976-1977.

 

46        Foto's door Carl Langer van Hamburgers met een minderheid Pro na een debat over de remilitarisering van Duitsland, afkomstig van de Kulturfäderation freier Sozialisten und Antimilitaristen. Z.j. (ca. 1952)

 

Terug

INVENTARIS VAN DE CENTRALE UTRECHT VAN HET ONAFHANKELIJK VERBOND VAN BEDRIJFSORGANISATIES 1979-1992.

 

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,5 m, 37 eenheden.

Materiële staat: Geen opmerkingen.

Openbaarheid: --

1.1. GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

 

Het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties (OVB)werd in 1946 opgericht als afsplitsing van de Eenheidsvakcentrale (EVC), die in 1944 werd opgericht. De EVC was bedoeld als revolutionaire vakbond waarin de vooroorlogse aanhangers van het NAS en de anarchosyndicalistische NSV samen gingen met arbeiders die geen vrede meer hadden met de bestaande sociaal-democratisch georiënteerde NVV. Na de oorlog bleek al spoedig dat het kader van de bond in handen geraakte van aanhangers van de Communistische Partij Nederland, een herhaling van de geschiedenis, omdat vóór de oorlog rond 1920 het NAS in handen kwam van de Komintern. Na de Tweede Wereldoorlog had het NAS veeleer banden met de Vierde Internationale, dank zij de vriendschapsbanden die er tussen de voornam Henk Sneevliet en Trotzky bestonden, en doordat hij met een groep radensocialisten in het verzet zat en vanuit het Oranjehotel werd gefusilleerd, verdiende hij ook het respect  van antiautoritair links. Het NSV zag de EVC als een spontaan gevormde revolutionaire klasse met kansen voor de anarchie en verleende ook om die reden steun. Zo oriënteerde de OVB zich na de afscheiding van de stalinistische EVC op de traditie van Trotzky's permanente revolutie tegen de bureaucratie en de anarchistische visie van een revolutie van onderop en werd het de decentrale organisatie met initiatieven van onderop, zoals we die van het NAS uit zijn beginperiode kennen.

Kern van de organisatie was dus niet de centrale leiding van het kader, zoals bij het NVV en de EVC, maar de bedrijfsorganisatie die binnen het eigen bedrijf initiatieven nam en een beroep deed op de solidariteit van zijn bedrijfsgroep en – van daaruit – van de gehele organisatie. De bedrijfsgroepen kenden een eigen landelijke organisatie. Ook werden er plaatselijke samenwerkingsverbanden georganiseerd, de plaatselijke centrales, waarvan de vorming afhankelijk was van het plaatselijke initiatief. Zo was de OVB sterk vertegenwoordigd in de Rotterdamse haven. Daar was naast de plaatselijke centrale ook de bedrijfsgroep verkeer gevestigd.

De Centrale Utrecht werd in 1979 opgericht. Het bestuur bestond uit leden van de in 1985 opgeheven Socialistische Jeugd (SJ), die zich binnen die organisatie. Al hadden georiënteerd op decentrale bedrijfswerkgroepen en arbeiderszelfbeheer, en anarchisten, die contact zochten met de Anarchistische internationale IAA. Karakteristiek voor vele anarchisten was de discussie over de dwang van de loonarbeid en “het recht op luiheid”. Dit leidde in 1983 tot de oprichting van een Bedrijfsgroep Collectieve Sector (BCS), die op papier bedoeld was om werknemers bij de overheid, het onderwijs, de gesubsidieerde sector en de zorg te organiseren. Maar omdat de meerderheid van werknemers in deze sector in die periode recht op medezeggenschap door ondernemingsraden aan het bevechten waren, en lidmaatschap daarvan in die tijd soms slechts voor leden van erkende bonden was toegestaan, waren  de meest militanten genoodzaakt zich bij het FMV aan te sluiten.  De Bedrijfsgroep werd dus een organisatie van gesubsidieerde instanties en uitkeringsgerechtigden en bemoeide zich dus met de werklozenstrijd en de strijd tegen de ideologie van het arbeidsethos.

De Utrechtse OVB-ers kwamen op twee fronten met de centrale leiding in aanvaring. De BCS verenigde uitkeringsgerechtigden die hun situatie wisten te bestrijden door de vorming van productieve associaties of 'ondernemingen in zelfbeheer'. Dit was onverenigbaar met de statuten van de OVB, die in 1989 de bedrijfsgroep afstootte, De leden van de groep vormden hierna de Vrije Bond, een anarchosyndicalistische organisatie die de klassenstrijd en verandering van de economie ter discussie stelde. De Utrechtse Centrale nam daarnaast zelf initiatieven door de plaatselijke jeugd  tot een autonome beweging te organiseren en wilde daarvoor een plaatselijk tijdschrift uitgeven. Toen de landelijke raad subsidie voor dit blad weigerde, werd dit aanleiding tot protest en werd de centrale geschorst en in 1988 formeel opgeheven.  De liquidatie kon pas in 1992 worden geregeld toen gerechtelijke vonnissen de financiële verhouding tussen de Utrechtse Centrale en de landelijke leiding van de OVB hadden geregeld.

 

Voor verwante archieven:

Archief van de Centrale Amsterdam, 1977-1988: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Archief Joop Wandelee, inventarisnummers 44-66 (inclusief BCS).

Achief van de Centrale Rotterdam:  Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Archief van de Bedrijfsgroep Verkeer en de Centrale Rotterdam.

 

2. INVENTARIS

2.1. ORGANISATIE EN BESTUUR

 

1          Stukken betreffende de oprichting, met beschrijvingen van de organisatiestructuur, 1979 en z,j.

 

2-3       Stukken betreffende jaarlijkse congressen of algemene vergaderingen. 1983-1989.

2          1983-1987.

3          1988-1989.

 

4-5       Notulen van bestuursvergaderingen. 1981-1989.     2 delen

4          1981-1988.

5          1988-1989, met nadere huishoudelijke kladaantekeningen.

 

6          Circulaires van het bestuur aan de leden, met verslagen van vergaderingen en oproepen voor bijeenkomsten en acties. 1983-1989.

 

7          Notulen van vergaderingen van de plaatselijke raad. 1988-1989.    1 deel

 

8          Stukken betreffende bijeenkomsten van de plaatselijke raad met te agenderen vergaderstukken. 1987-1989

 

9          Stukken betreffende onenigheden tussen de Centrale Utrecht en de Algemene Raad van het OVB en de daaruit voortvloeiende schorsing van de afdeling. 1987-1988.

 

10        Stukken betreffende de opheffing en liquidatie van de afdeling en daarbij plaats vindende gerechtelijke procedures tegen het OVB-bestuur. 1988-1992.

2.2. SECRETARIAAT

 

11         Ingekomen brieven van het landelijk bestuur, de algemene raad en plaatselijke centrales. 1983-1988.

 

12        Ingekomen stukken van de algemene raad van de OVB. 1983-1988.

 

13-17   Correspondentie met bedrijfsgroepen. 1982-1988.

13        Bedrijfsgroep Bouwvak. 1987-1988.

14        Bedrijfsgroep Collectieve Sector. 1987-1989.

15        Bedrijfsgroep Handel en Geld. 1987-1988.

16        Bedrijfsgroep Metaal. 1982-1988.

17        Bedrijfsgroep Verkeer. 1987-1988.

 

18        Correspondentie met contacten met de Internationale Arbeiders Associatie (IWA-AIT) en andere anarchistische contacten. 1983-1989.

 

19        “Ingekomen post” van diverse actiegroepen en personen. 1988-1989.

2.3. PUBLICITEIT

 

20        Landelijke OVB-manifesten, Z.j. (ca, 1984-1986)

 

21        Brochures van de OVB en de Bedrijfsgroep Collectieve Sector. 1983-1986/

 

22-23   Stukken betreffende de uitgave van een eigen sectororgaan Onder Voorbehoud, 1988.

22        Stukken betreffende de redactie en de distributie.

23        Ingekomen kopij en ontwerpen van het te offsetten blad.

2.4. ACTIVITEITEN

 

24        Correspondentie met burgemeester en wethouders van Utrecht over korting op de subsidie aan Cultureel Centrum 't Hoogt. Maart 1984.

 

25        Stukken betreffende acties als belangenbehartiging voor uitkeringsgerechtigden.1983-1989.

 

26        Stukken betreffende solidariteitsacties van het OVB met de stakende Britse mijnwerkers. 1984.

 

27        Stukken betreffende een discussie over de instelling van een plaatselijke toetsingscommissie in Utrecht als uitvoering op de Wet onbetaalde arbeid uitkeringsgerechtigden. 1985-1986.

N.B.    De werkloosheidswet verbood indertijd een uitkeringsgerechtigde werkloze arbeid te verrichten, mat name de arbeid van zijn beroep. Berucht was het verhaal van de violist wie het zelfs verboden was op zijn instrument te spelen als hij persoonlijk wilde oefenen. Of de zich omscholende werkloze, die voor de voltooiing van een cursus stageplichtig was, maar die krachtens de wet niet mocht volgen. De nieuwe wet liet nu vrijwilligerswerk toe, mits daarmee geen arbeid werd vervangen. Daarvoor was een plaatselijke onderzoekscommissie aangewezen. 

 

28        Stukken betreffende diverse plaatselijke acties in Utrecht en door het OVB georganiseerde bijeenkomsten. 1987-1988.

 

29        Stukken betreffende 1 mei-vieringen. 1987-1988.

 

30        Stukken betreffende de oprichting van een ondernemingsraad in Hertz Automobielfabriek en de kandidatuur van een OVB-lid. Februari-mei 1988.

 

31        Stukken betreffende de sanering van het arbeidersbestand van Allweiler-Houttuin Pompen. 1988.

 

32        Affiche van Wessel Koopman als open brief aan burgemeester en wethouders van Utrecht tegen 'art. 9': “Arbeidsplicht is slavernij”, Z.j.

2.5. DOCUMENTATIE

 

33-35   Stukken betreffende de landelijke organisatie van de Bedrijfsgroep Collectieve Sector. 1982-2004.

33        Stukken betreffende de oprichting en de eerste veregaderingen. 1982-1985.

34        Stukken betreffende de algemene programmavergadering in Baarn. 1985.

35        Stukken betreffende de uitstoting van de BCS uit het OVB en de oprichting van de Vrije Bond, 1988-2004.

 

36        Als “discussiestukken” verzamelde krantenknipsels en fotokopieën van kranten- en tijdschriftartikelen. 1985-1989.  

 

37        Verzamelde stukken betreffende het ontslagrecht en ontslagprocedures. 1986-1988.

 

Terug

ARCHIEF VAN HET GRONINGER ANARCHISTISCH KOLLEKTIEF.

 

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,1 m, 10 eenheden.

Materiële staat: Enkele stukken zijn door muizen aangevreten, waardoor gegevens verloren zijn geraakt.

Openbaarheid: --

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Vanaf 1975 begon de landelijke Federatie van Vrije Socialisten te desintegreren nadat verschillende individuen en groepen zich na een intern conflict terugtrokken. Het restant bestond uit plaatselijke organisaties, die zich hoe langer hoe meer op eigen plaatselijke politiek begonnen te concentreren. Daarnaast begon de vrouwenbeweging zich van de mannelijke federalisten af te scheiden en eigen organen te vormen. De federatie zelf, waarvan de organisatie zich vooral concentreerde op theoretische vorming en scholing op zoek naar een alternatief voor het Marxistische historisch-materialisme, werd door een nieuwe generatie, waarbij “het persoonlijke ook politiek” was, als te abstract gezien.

In 1978 besloot de federatie, omdat zij niet meer in staat was de kern van een beweging te vormen en de organisatie van onderop alleen maar in de weg dreigde te staan, zichzelf op te heffen. Dit leidde tot twee vormen van oriëntatie:

-           Versterking van de plaatselijke groeperingen, die ieder voor zich met eigen initiatieven kwamen;

-           Discussies over mogelijkheden tot heroprichting van een landelijke organisatie op een wijze die de samenwerking van onderop beter zou garanderen.

-           Zelfstand voortbestaan van enkele federatieorganen: het landelijk blad De Vrije Socialist en het Fonds Internationale Solidariteit.

-           Landelijke contacten op thematisch niveau, waarbij vooral “autonome” bewegingen ontstonden. De belangrijkste zijn de antimiltaristische vereniging Onkruit met zijn totaalweigeraars, de antkernenergiebeweging, de militante kraakbeweging en het anarcha-feminisme.

Sterke plaatselijke verbanden ontstonden vooral in Groningen, Den Haag en Utrecht. In verband met Groningen kan worden opgemerkt dat het hier ging om een jongere generatie, die zich voorlopig onafhankelijk van het Noordelijk Gewest ontwikkelde. De bloei van deze anarchistische kern was kortstondig, omdat met name de kraakbeweging vanuit zijn belangenstrijd eigen organisatorische eisen begon te stellen en die niet kon identificeren met theoretische discussies over brede maatschappijperspectieven. Veel krakers konden zich na de grote opstand van 1980 niet met het anarchisme identificeren en herkenden zich daarin pas jaren later, toen radicaal-autoritaire stromingen de beweging zelf bedreigden. Het gevolg hiervan is dat de anarchistische kernen van Den Haag en Groningen uiteindelijk verdwenen.

Hetr Groninger Anarchistisch Kollektief heeft van 1989 tot 1992 eeb=n secretariaat gekend dat archief bijhield,

Dit archief werd in 2012 in de bewaarplaats van het Anarchistisch Archief Appelscha geordend en beschreven door Jan Bervoets, lid van de Archiefcommissie.

2. BESCHRIJVING

2.1. ALGEMEEN

 

3          Correspondentie van het secretariaat, met correspondentielijst. 1979-1982.

N.B. De lijst en een deel van de stukken is door muizen aangevreten. De lijst is gedeeltelijk genummerd, maar de stukken niet.

2.2. ORGANISATORISCHE AANGELEGENHEDEN

 

1          Circulaires van het Kollektief over de eigen organisatie en verslagen van vergaderingen. 1979-1980

 

2          Stukken betreffende landelijke anarchistische congressen, het Landelijk Kontaktorgaan en discussies over de wenselijkheid van landelijke anarchistische organisaties. 1979-1981.

 

4          Kasboek met contributiestaten en bijdreagen aan het landelijk kontaktorgaan. 1979-1981.

2.3. ACTIES

 

5          Stukken betreffende acties van het antiverkiezingscomité in het kader van de Europese parlementsverkiezingen. 1979

 

6          Ingekomen circulaires van de Biologische Tuiniersvereniging. 1979-1981.

 

7          Stukken betreffende bezettingen van het Lauwersmeergebied ter bescherming van de natuur aldaar.     1980.

 

8          Stukken betreffende de organisatie van acties tegen de kerncentrale bij Dodewaard. 1980.

 

9          Verzameling stukken over gevangenen en het gevangeniswezen. 1980

 

10        Stukken betreffende vergaderingen van basisgroepen van krakers. 1980-1981.

Terug

ARCHIEF VAN HET SECRETARIAAT VAN DE ALGEMENE NEDERLANDSE GEHEEL OMTHOUDERS BOND (ANGOB),  AFDELING NIEUWE PEKELA

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,2 m, 17 eenheden

Materiële staat: er komen in dit archief fotoalbums voor.

Openbaarheid:

1.1. GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

De Algemene Nederlandse Geheel Onthouders Bond werd in 1897 opgericht als organisatie die propaganda voorde voor totale onthouding van alcoholische drank. Hiermee trad zij in discussie met matigheidsverenigingen, die slechts het misbruik van sterke alcoholica bestreden. De beweging kreeg veel aanhang bij de socialistische beweging, met name door de inspiratie van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. De propagandacomités voerden niet alleen propaganda, maar organiseerden ook avonden en lezingen die bedoeld waren als gezellige bijeenkomsten of ter ontwikkeling. Daardoor kwamen ook andere onderwerpen aan de orde zoals vrij socialisme en antimilitarisme. De geheelonthoudingsbeweging inspireerde na de Eerste Wereldoorlog tal van jongerenorganisaties, die  naast drankweer ook kozen voor een radicale socialistische of anarchistische richting. Er zijn dan ook veel geheelonthouders dienstweigeraar geweest. Als gevolg hiervan bestonden er vooral in het Noord-Oosten van Nederland veel banden tussen anarchisten als 'oudere jongeren' in de de ANGOB.

De afdeling Nieuwe Pekela werd in 1932 opgericht. Zij had banden met Appelscha, niet alleen omdat de ANGOB daar een vakantiecentrum 'Us blau hiem' had opgericht, maar ook omdat het anarchistische kampeercentrum tot vrijheidsbezinning principieel alcohol op zijn terrein weert. Als gevolg hiervan zijn bestuursleden ook verbonden met het archief dat in deze camping is opgericht en hebben zij hun stukken daar gedeponeerd.

Bij  de beschrijving van het archief is de chronologische orde van de secretariaatscorrespondentie, die juist door dit verloop een illustratief beeld geeft van de plaatselijke en landelijke initiatieven van de ANGOB in de jaren '50 van de twintigste eeuw, hersteld,

2. INVENTARIS

2.1. ALGEMEEN

 

1-8       Correspondentie van de plaatselijke secretaris, 1952-1959 en z,j.   8 omslagen.

N.B.:   Het betreft ingekomen stukken van het landelijk secretariaat en het Noordelijk Provinciaal Propaganda Comité met correspondentie met leden.

 

1          1952

2          1953

3          1954

4          1955

5          1956

6          1957

7          1958

8          1959 en z.j.

 

9          Ingekomen jaarverslagen van de ANGOB over 1953, 1956, 1986 en 1987, met convocaat voor de jaarvergadering van 1988. 1954-1988.

2.2. BIJZONDERE ACTIVITEITEN EN EVENENEMTEN

 

10        Verzamelde stukken betreffende de Stichting ANGOB-vakantieoord. 1948, 1856, 2003.

 

11        Brochures, affiches en pamfletten, uitgegeven of verspreid door de ANGOB. 1980 en z.j. (ouder)

 

12        Verzameling liederen in manuscript, met bloemlezing samengesteld door het Noordelijk Provinciaal Propaganda Comité. 1984 en z.j. (ca. 1950).

 

13        Bladen met opgeplakte foto's van het ANGOB-congres in het  Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning in Appelscha van 17-18 april 1982. 1982.

 

14        Fotobladen van feestelijke bijeenkomsten van de ANGOB in Nieuwe Pekela en van familedagen in het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning in Appelscha, alsmede van het ANGOB-conges in het kampeercentrum in 1982. 1982-1994.

 

15        Ingekomen boekwerk Denken over drinken, verslag van de studiedagen van 16-17 maart 1984 bij gelegenheid van 75 jaar NCA (Nederlandse commissie tegen het alcoholisme[...]) met fotokopie van een artikel in de Leeuwarder Courant. 1984.

 

16        Tekening als ontwerp van een vaandel voor de ANGOB-afdeling. Z.j.

2.3. TOEGEVOEGD ARCHIEFSTUKKEN

 

17        Album met knipsels en foto;s van een reizende tentoonstelling Kijk op Drugs, georganiseerd door de ANGOB afdeling Makkinga en Appelscha, 1980-1982.

N.B.: Aan deze tentoonstelling werkte ook de afdeling Nieuwe Pekela  mee.

 

--         Sierschotel met het opschrift “Trouw aan blauw” bij gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de ANGOB. 1957.

N.B. Speciale berging organiseren?

 

Terug

LIJST VAN EEN VERZAMELING STUKKEN OVER DE PINKSTERLANDDAGEN (PL).

1. INLEIDING.

 

Dit is een open verzameling van losse bescheiden betreffende de Pinksterlanddagen, die vanuit verschillende bronnen zijn bijeengebracht.

De lijst is voor aanvulling vatbaar..

2. LIJST

 

1-2       Programmaboekjes, oproepen en andere circulaires per PL geordend. 1996-

            1          1996-2001

            2          2002-2012

            --         [vervolg]

 

3          Plakboek over de vijftigste PL, samengesteld door Rampenplan. 1983.

            N.B.: Wegens formaat vlak geborgen.

 

4         Foto's van de stand van de groep Amsterdam tijdens de PL van 1995, foto van een stand door K.R. Schwarts, 1997, foto van tenten op het bijveld, 1999. 1995-1999.

 

5          Negatieven van foto's van een PL. 2000.

 

6          Album met foto's van de PL van 2000 door Jan Bervoets. 2000.

 

7          Foto's van n.n. van de PL van 2005.

 

8          Foto's, gemaakt tijdens de PL van 2011 door een fotograaf tijdens een sessie. 2011.

            N.B.: de afdrukken konden worden betaald en afgehaald. De hier gemaakte foto's zijn achtergebleven restanten.

 

9-10     Dubbelen van door de NGVS ter documentatie bewaarde stukken.

            N.B.:  Dit materiaal lan worden gebruikt voot tentoonstellingen.

            8          Programmaboekjes, oproepen en andere circulaires van het NGVS.

            9          Krantenartikelen.

 

11        Circulaire van 'gefrustreerde anarchisten' over de organisatie van de PL. Fotokopie van de eerste bladzijde. Z.j. (1996).

N.B. Het stuk is opgesteld in het kader van het Landelijk overleg van Anarchisten en gekopieerd op papier van het IISG.

 

Terug

STUKKEN VAN DE VRIJDENKERSVERENIGING DE DAGERAAD/DE VRIJE GEDACHTE

1 ARCHIEFVORMING

 

In Nederland ontstond in 1856 te Amsterdam een eerste vereniging van vrijdenkers, De dageraad. In 1957 veranderde deze vereniging van naam en werd het De vrije gedachte. De vereniging stelt zich ten doel het bevorderen van het vrijdenken: een humanistisch-atheïstische levenshouding die gebaseerd is op redelijk (door de rede geleid) leren kennen van de werkelijkheid en zedelijk handelen naar normen die onder meer voortkomen uit solidariteit met de medemens. Het orgaan van de vereniging heette sinds 1969 eveneens De Vrije Gedachte en heet sinds kort De Vrijdenker. In 1978 werd de naam van de vereniging veranderd in 'Vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte'.

 

Het hier onder beschreven bestand is afkomstig van verschillende individuen als leden van De Dageraad of De Vrije Gedachte, voor het merendeel afkomstig uit Haarlem. De stukken zijn bijeengebracht als een conglomeraat van  stukken betreffende De Vrije Gedachte. Het hoofdarchief bevindt zich in de bewaarplaats van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis.

2. INVENTARIS

2.1 ARCHIVALIA

 

1          Pamfletten of “vliegende blaadjes” van De Dageraad, met later opgestelde lijst van vroeger verschenen ' vliegende blaadjes”. Z.j. (voor en na de oorlog).

 

2          Artikelen over de eerste vergaderingen van De Dageraad na de bevrijding in Het vrije volk en het Rotterdamse RK parochiebad Sursum Corda. 1946. “ Oproerige krabbel”  van A.B. Kleerekooper over een klacht van De Maasbode over majesteitsbelediging door De Dageraad. 1932. 1932, 1946

 

3          VRO-nieuws, Officieel orgaan van de Vrijdenkers Radio-Omroepvereniging. 1934, 1948, 1951.

 

4          Krantenbladzijden met berichten over het verbod van een landdag van De Dageraad door het gemeentebestuur van Alkmaar. 1947.

 

21        Manuscript met een chronologische lijst van artikelen, verschenen in het blad De Dageraad over de jaren 1945-1949.     3 schoolschriften.

 

22        Convocaten van het secretariaat van de afdeling Rotterdam. 1948-1954

 

 

5          Correspondentie van het secretariaat van de Haarlemse afdeling van De Dageraad. 1951-1955.

 

6          Tekst van het Dageraadslied, afschrift door secretaris J. van Putten. Z.j. (ca, 1951)

 

7          Syllabus nr. 3 Doeltreffende Dageraadspropaganda, extract van een referaat van N. Paulissen voor het congres van 1952.

 

8          Beschrijvingsbrieven voor algemene vergaderingen van De Vrije Gedachte, met convocaten van de afdeling Amsterdam. 1952-1977.

 

23        Circulaire van Libertario, mededeling van De Dageraad, gewest Zuid-0Holland nr. 45. December 1953

 

9          Ingekomen buitenlandse vrijdenkersbladen: Der Freidenker, 1955, 1956; La Liberpensato, 1954, Mia Libera Opinio, 1955, 1962, The revolution of the Roman Catholic Church, 1968, 1954-1968

 

10        Statuten en Huishoudelijk Reglement van de Vrije Gedachte, met syllabus en aantekeningen. 1955.

 

24        Circulaires van het algemeen bestuur. 1956 en z.j.

 

25        Circulaires van de vereniging De Dageraad en De Vrije Gedachte, afdeling Haarlem. 1956-1974

 

26        Staat van brochures van De Dageraad, van internationale congressen en data van  bestuurs- en ledenvergaderingen over 1856-1957. Z.j.  (ca, 1957)

 

11        Correspondentie van het secretariaat van De Vrije Gedachte over jaarvergaderingen en contributie. 1961-1965.

 

12        Jaarverslagen en convocaten voor algemene vergaderingen van het Nederlands Vrijdenkersfonds, met statuten en huishoudelijk reglement. 1964-1972.

 

13        Ingekomen circulaires van het Comit'e herdenking Bart de Ligt. 1965..

 

27        Inventaris van het archief van De Dageraad, zoals het is overgebracht naar het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, door H. Riethof. 13 maart 1961.

 

14        Circulaire van het bestuur van De Vrije Gedachte over te plaatsen ingezonden stukken in de plaatselijke kranten over de volkstelling. 1970.

 

15        Artikelen uit het blad De Dageraad, uitgave van De Vrije Gedachte over het 120-jarig jubileum van de Nederlandse vrijdenkersvereniging en de Neomalthusiaanse Bond (later NVSH). 1977.

 

16        Lijst van vooraanstaande Nederlandse vrijdenkers. Z.j.

 

28        “ Brochurelijst”  van merendeels anarchistische boekwerken, met een colportagelijst van Miente Ringia voor de verspreiding van brochures. Z.j.

 

29        Blad met stickers tegen de tekst “ god zij met ons”  op Nederlandse munten. Z.j.

2.2. GEDEPONEERDE STUKKEN

 

30        Memoires van Jan de Ronde over zijn jongensjaren na het verlaten der lagere school in de periode 1914-1918. Z.j.

 

17        Manuscript “ De beweging van het kapitalistische bedrijfsleven” door C.I.C. Holland. 1 oktober 1932.

 

18        Bewijzen van lidmaat- of donateurschap van H.J. Vis van de Vereniging tot bestrijding van Tuberculose, de A.H. Gerhard Stichting (tehuizen voor buitenkerkelijke ouden van dagen), Nederlandse Vereniging voor vrijwillige euthanasie,  Vrijdenkers Radio-omroep Vereeniging. 1947-1951 en z.j.

 

31        Reisdagboek “ Kris kras door de Sovjetunie”  tijdens een toer van een vrijdenkersvereniging door Rusland, door Jac Hazevoet. Augustus – september 1958.

 

32        Briefwisseling van J.J. Meiinart  met de redactie van het Haarlems Dagblad over een mogelijk Duitsvijandig artikel in dat blad. 2, 4 mei 1962

 

33        Doorslag van een brief van Jac. J. Meinart en Meinte Ringia aan burgemeester en wethouders van Haarlem tegen het gebruik van kerncentrales, met een oproep voor een protesttocht naar Kalkar. September, oktober 1974.

 

 

19        Bulletin door J.L. De Jager over zijn “ levensinzichtelijke ontwikkeling”, een nieuw spellingssysteem en gewetensbezwaren tegen defensiebelasting. 1989.

 

 

34        Kopieën van brieven van R.M. Brookhus, voorzitter van de Cli”entenraad aan diverse personen en instanties over het sociale beleid ten aanzien van uitkeringstrekkers van de Bijstands­wet. Januari-febr

 1989.

 

20        Herdruk van een brochure van Clara Meijer-Wichman Tegen de bestaande opvattingen omtrent misdaad en straf, met dagbladbladen over opmerkelijke misdrijven en de Drie van Breda. 1948-1972 en z.j.

 

Terug

ARCHIEF VAN GER PLOEG ALS SECRETARIS VAN DE AFDELING UTRECHT VAN SOCALISTISCHE JEUGD IN NEDERLAND (S.J.)

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,2 m, 13 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

Openbaarheid

 

Opmerkingen:

Het hier  beschreven archief bestaat voor het merendeel uit met GP gesigneerde stukken. Hieruit kan worden afgeleid dat de stukken afkomstig zijn van Ger Ploeg, die in ieder geval  tijdens de laatste evaluatievergadering van de afdeling Utrecht secretaris van de afdeling was. Zoals gebruikelijk was in die tijd hebben de functionarissen van de afdeling na de opheffing hun stukken een tijdlang onder zich gehouden. Het archief is via Jaap van der Laan, die zelf een archiefbewaarplaats heeft gehouden als Documentatiecentrum Vrij Scoialisme, terecht gekomen in de archiefbewaarplaats in Appelscha.

In het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis bevindt zich het archief van L.W. Van Luyn, die van 1969 tot 1975 medebestuurslid van de SJ, afdeling Utrecht was. Dit archief is in 1990 toegankelijk gemaakt door de opstelling van een lijst. Uit vergelijking van beide toegangen kan men opmaken dat beide archieven elkaar aanvullen op het gebied van activiteiten van de afdeling.

 

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

De Socialistische Jeugd in Nederland (SJ) werd in 1960 opgericht als een in beginsel partijloze organisatie met het doel socialistische jongeren te verenigen. Hiermee volgden ze het voorbeeld van België, waar vanaf 1944 al een dergelijke jongerenorganisatie bestond. De organisatie ging parallel met de reeds langer bestaande Democratische Studentenvereniging Politeia, die met name in de jaren '60 streefde naar politieke discussies onder studenten. De SJ koos zelf niet voor een politieke stroming. Probeerde zij enerzijds invloed uit te oefenen in de bestaande politieke partijen Partij van de Arbeid, Communistische Partij Nederland, Pacifistisch-Socialistische Partij en de na 1966 opgerichte Politieke Partij Radicalen, anderzijds stelde zij de directe sociale revolutie weer op de agenda. Zo stelden SJ-ers binnen de PSP het principiële pacifisme ter discussie ten voordele van de guerillastrijd van de bevrijdingsbewegingen. De SJ kwam in 1965 definitief in de publiciteit door de straatdemonstraties tegen de Amerikaanse oorlog in Vietnam.

De SJ kende vanaf zijn oprichting plaatselijke afdelingen, met name in Utrecht, Aan het eind van de jaren 60 deden zich binnen de beweging splitsingen voor. Een deel vormde onder inspiratie van de Culturele Revolutie van Mao Zedong de Kommunistische Eenheidsbeweging Nederland, de voorloper van de Socialistische Partij. Vrouwen binnen de beweging werden actief binnen Dolle Mina en ander zelfstandig opererende vrouwenorganisaties.

De overgebleven leden oriënteerden zich op “basisgroepen” die de kern zouden moeten vormen voor de toekomstige socialistische maatschappij. Met name zochten zij alternatieven voor de bestaande kaders van de vakbeweging, waarvoor initiatieven – althans – werden gepropageerd door de communistische vakbondsvoorman Fré Meis in Oost-Groningen, het Nijmeegse blad Internationale Korrespondentie en de gepropageerde zelfbeheer­experimenten in Joegoslavië. Met deze discussies over decentralisatie binnen het kader van centraal aangestuurde scholings- en actieplanning kwam herhaaldelijk de “structuur” ter discussie. De inhoud van dit archief is daarvan een voorbeeld.

De plaatselijke afdeling van Utrecht bestond uit een secretariaat en verschillende werkgroepen, die parallel liepen met activiteiten van groepen in andere plaatsen. Theoretisch werden deze groepen, die zowel discussie voerde als actie voerde in de praktijk aangestuurd door een strategiegroep die de scholing coördineerde. De werkzaamheden van deze groepen werden geëvalueerd en daarover werd gerapporteerd aan de Politieke Raad, een landelijk orgaan van de SJ dat de uitwisseling van gegevens coördineerde.

Doel van de SJ, dus ook van de Politieke Raad en de plaatselijke werkgroepen was uitbreiding van  het socialisme als revolutionaire beweging in bredere maatschappelijke lagen, met name de arbeidersklasse. Voorbeelden hiervan zijn de organisatie van gedecentraliseerde bedrijfswerkgroepen als alternatief voor of oppositie binnen de vakbeweging en wijkgroepen als protest tegen het gecentraliseerde woningbouwbeleid van de gemeente. Een en ander moet leiden tot zelfgeorganiseerde sectoren, waarvoor men modellen zocht in de oorspronkelijke sovjets of de door Fidel Castro gepropageerde maatschappijopbouw in Cuba.

In 1975 besloot op voorstel van de plaatselijke afdelingen de SJ zich als landelijk centraal orgaan op te heffen, zodat plaatselijke organisaties zelfstandig door konden gaan met acties. Tot een bewuste  beweging tegen staat- of partijgedachte, zoals de radensocialistische of anarchistische, is het echter niet gekomen.

2 INVENTARIS

2.1 ORGANISATIE

 

1          Vergaderstukken van bestuursinstanties van de afdeling, met ingekomen stukken van het centrale orgaan van de SJ. 1971-1974

 

2          Stukken bentreffende nadere discussies over het functioneren van de Politieke Raad naar aanleiding van het congres van december 1973. Begin 1974

N.B.: Veel stukken zijn ongedateerd maar hangen met elkaar samen.

 

3          Stukken betreffende discussies over het verval van de afdeling. September 1974 – februari 1975.

 

4          Rapporten over de geschiedenis van de SJ, de daaropvolgende evaluaties, met daaruit voortkomende voorstellen. 1975

N.B.: Een van de voorstellen is opheffing van de SJ.

2.2 WERKZAAMHEDEN

 

5          Stukken betreffende scholingsactiviteiten van de plaatselijke afdeling: leer- en discussiestukken, verslagen van discussie- en evaluatiebijeenkomsten. 1969-1974.

N.B.: De interne ordening is wegens het vaak ontbreken van data bij benadering gedaan.

 

6          Manifest ter oplossing van de woningnood. 1970; Rapport Volkstelling is huurverhoging, Rood front reeks 1, 1971. 1970-1971..

 

7          Fotokopie van een interview in de Nieuwe Rotterdamse Courant met Henk Lange en Hans Uilenburg over de SJ, december 1971.  Z.j.

 

8-9       Dossier 'Vakbondsspecialisme”, voor basisbeweging in de vakbeweging, zeggenschap in de bedrijven en de oprichting van bedrijfswerkgroepen. 1972-1974.

            8          Stukken betreffende eigen onderzoek

            9          Fotokopieën van kranten- en tijdschriftartikelen.

2.3 VERZAMELDE DOCUMENTEN

 

10.       Stukken betreffende landelijke SJ-congressen. 1960-1965.

 

11        Manuscript ”SJ-basisgroepenwerk […] Eerste stap naar een linkse beweging (Rood Front),” Z.j.

            N.B.: Door Ploeg gedateerd “1969-1970”.

 

12        Lijst van aan de bibliotheek va de SJ geschonken boekwerken. Z.j.

            N.B.: Door Ploeg gedateerd “1969-1970”.

 

13        Verzamelde brochures. 1974 en z.j.

            – Modern Marksisme, scholingsmap, uitgegeven door Politeia. Z.j. [na 1968].

            – Programma van een 1-meiviering van de SJ in Amsterdam. 1974.

 

Terug

ARCHIEF VAN DE WERKLOZENBELANGENGROEP UTRECHT EN DE WERKLOZENBOND. 1977-1986

 

Omvang 0.1 meter, 12 eenheden

1 INLEIDING

 

Het archief is als geheel aangetroffen in de verzameling van het Documentatiecentrum Vrij Sociaiosme, dat als mediatheek werd gebruikt. Het betreft een antiautoritaire beweging, die zich tegen de toenemende bureaucratische druk van het uitkeringenbeleid verzette eb recht op voorwaardenvrij basisinkomen voorstond

2. INVENTIARIS

 

1          Startoproep van het Utrechts Werklozen Komitee.  1977 maart      1 stuk

 

2          Circulaires over de oprichting van een Landelijke Werklozen Belangen Vereniging in Amsterdam.         1977 oktober           1 omslag

 

3          Circulaires van de  afdelingen Amsterdam, Driebergen, Eindhoven, Limburg, Zeist.        1977-1978, 1985            1 omslag

 

4-5       Circulaires van de Werklozen Belangen Vereniging Utrecht.           1977-1986      2 omslagen

            4          1977-1986

            5          Ongedateerd

 

7          Ingekomen oproepen, brochures en pamfletten.       1977-1986      1 pomslag

            - Amsterdams Uitkeringfront

            - Anarchistische Groepen

            - Arbeid Anders, Amsterdam

            - Bond voor Mensen (zonder werk)

            - Bijstandsbond

            - Fabiola (levend kunstwerk in Amsterdam)

            - Federatie van Nederlandse Vakverenigingen

            - Heel Eigen Wijs

            - Landelijk Beraad Uitkeringsgerechtigden (Karavaan)

            - Mennsen zonder Werk (project in Zutphen)

            - “Met je kop tegen de muur”.

            - De reizende school.

            - |Start, Stichting Uitzendbureau Arbeidsvoorziening

            - Stedelijk Aktiekomitee Uitkeringsgerechtigden (SAK), Utrecht

            - Utrecht wil Zekerheid

            - Werkloze Werkwilligen Utrecht

            - Woonlastenkomitee Utrecht

 

6          Circulaires van de Werklozenbond Utrecht..            1983-1986 en z.j.        1 omslag

 

9          Beursberichten van de Beweging tegen de solliciatieplicht met pamfletten van de Werkgroep Afschaffing Sollicitatieplicht te Groningen.          1982-1983      1 omslag

 

10        Ingekomen kopij voor de Werklozenkrant, met proefbladen, uitgegeven te Nijmegen.     1985    1 omslag

 

11        Bulletin en rapport van de Vereniging Rechtwinkel Utrecht over klachten over de Sociale Dienst.         1985, 1986    2 stukken

 

12        Anoniem artikel met ooroep voor ‘betaalstaking”, met pamflet over betaalweigering van de gasrekening.            Z.j.      2 stukken

 

13        Documenatie en artikelen over uitkeringen en werkloosheid, deels verzameld als kopij voor een werklozenkrant. Z.j.

 

Terug

ARCHIEF VAN DE UITGEVERIJ “SPREEUW”

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,3 m, 25 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

Openbaarheid

 

Met de oprichting van de Anarchistische propagandagroep AQ in Utrecht in 1976 als kern van de anarchistische werkgroep bestond er ook een behoefte aan druk en uitgave van anarchistsisch propagandamateriaal. Met uitzondering van publicaties van Arthur Lehning was er in de jaren ’70, de tijd van de federatie weinig nieuwe Nederlandse anarchistische lectuur bekend. De meeste uitgaven waren van voor de oorlog, gedrukt door Gerhard Rijnders’ Roode Bibliotheek of van de Verenigde Anarchistische Uitgeverij VAU. Daarom besloten leden van AQ een uitgeverij Spreeuw op te richten.

De uitgeverij begon als collectief, maar werd vanaf 1982 geleid door Jaap van der Laan, die zich specialiseerde in het heruitgeven van klassieke anarchistische teksten in de gangbare spelling. Rond 2000 werd Spreeuw opgevolgd door de Kelderuitgeverij.

Het hier beschreven archief betreft de eerste jaren van de Uitgeverij Spreeuw tijdens de activiteiten van propagandaclub AQ, die in 1982 geen samenwerkingsverband meer was. De stukken werden gedeponeerd in de archiefbewaarplaats van het Onderzoekscentrum voor Vrij Socialisme en toen dat werd opgeheven overgebracht naar het Anarchistisch Archief in Appelscha.

2. INVENTARIS

2.1 ORGANISATIE EN EXTERNE RELATIES

 

1          Stukken betreffende aankondigingen van de oprichting van de uitgeverij. 1976.

 

2          Stukken betreffende boekenbeuzen, georganiseerd door het Landelijk overleg kritiese uitgevers LOKU, later KRUIT (Kritiese uitgevers). 1977-1978.

 

3          Notulen van vergaderingen van de uitgeverij. Januari-februari 1979.

 

4          Ingekomen circulaires en aanbevelingen van bibliotheekorganisaties.1978-1980.

2.2  ADMINISTRATIE

 

5          Kasboek, met dagboekaantekeningen over de gang van zaken. 1979 januari – maart.

 

6          Stukken betreffende de administratie van losse verkoop bij colportages. 1978.

 

7-10     Correspondentie naar aanleiding van bestellingen.1976-1982.

            7          Academisch jaar 1976-1977

            8          Academisch jaar1977-1978'.

            9          Academisch jaar 1978-1979.

            10        1979-1980

26        1981

27        1982

28        1983.

 

11        Kasboek. 1988-1989.

 

29        Nagekomen circulaire van Paul Cienfiegos ter aanbeveling van de door hem uitgegevnen posters en prentbriefkaarten. 27 februari 1980

2.3 UITGAVEN

 

12        Stukken betreffende een vertaling van Miguel Garcia, Franco's prisons, met inleiding van Piet Eimers. 1976.

 

13        Stukken betreffende vertalingen van werk van Fernando Arrabal en de uitgave van diens Picnic. 1976-1978.

 

14        Kladrekening an inkomsten en uitgaven voor de vernissage van een heruitgave van Kropotkin, De verovering van het brood op 19 november 1977. November 1977.

 

15        Stukken betreffende de uitgave van een interview met Murray Bookschin onder de titel Ekologie en anarchisme. 1977.

 

16        Stukken betreffende de samenstelling van een brochure Over anarchisme in Nederland en Vlaanderen. 1978.

 

17        Voor offset ontworpen platen voor een brochure tegen camerabewaking in het winkelcentrum Hoog Catharijne, met krantenknipsels. 1978.

 

18        Stukken betreffende aanvragen om subsidie voor de uitgave van Vertellingen voor het volk door Ferdinand  Domela Nieuwenhuis. 1978-1979.

 

19        Stukken betreffende de uitgave van een vertaling van de brochure Rhizoom van Gilles Deleuze en F. Guattari. 1979.

 

20        Stukken betreffende uitgaven van strips, cartoons en prentbriefkaarten van Albo Helm.1978-1984.

 

21        Stukken betreffende de uitgave van een vertaling van Alexander Berkman, ABC of anarchism door Ruud Uittenhout. 1979-1980.

N.B.    De vertaling luidt ABC van het anarchisme, eerder in het Nederlands verschenen onder de titel Sociaal Anarchisme.

 

22        Stukken betreffende een uitgave van een scriptie van Kasper Hoffman, De anarchistische jeugdbeweging in de jaren twintig. 1980.

 

23        Stukken betreffende de uitgave van affiches. Z.j.

 

24        Manuscript van een vertaling van Rudolf Rocker, Anarchisme en anarcho--syndicalisme door Ruud Uittenhout. Z.j.

 

25        Manuscript van een (mogelijk niet opgevoerd) politiek griezeltoneelstuk met de seriemoordenaars Fedoroff en Teran in een hoofdrol met ingekomen voorstellen van andere toneelstukken. Z.j.


Terug

ARCHIEFBESTANDEN VAN HET ANARCHISTISCH KOLLEKTIEF UTRECHT.

1.  GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,15 m, 35 eenheden.

Materiële staat: Een gering aantal stukken is door muizen aangevreten, waardoor gegevens verloren zijn geraakt.

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Het Anarchistisch Kollektief Utrecht (AKU) was vanaf 1970 een afdeling van de Federatie van Vrije Socialisten, die toen in oprichting was. Het werd in het bijzonder actief toen zich binnen de federatie een scheuring voordeed als gevolg van een discussie over de “stadsguerilla”. De groep begon nadrukkelijk een eigen koers te voeren binnen het anarchistische veld door in te spelen op nieuwe theoretische inzichten. Terwijl de federatie verder desintegreerde totdat de kern daarvan in 1979 besloot ermee op te houden, vormde de groep vanaf 1976 een nieuwe kern van de anarchistische beweging onder de naam AQ-propagandagroep. In eerste instantie ging het uit van theoretische verdieping door uitwisseling van studies. Het organiseerde een uitgeverij en nam in 1978 de redactie van het federatieorgaan De vrije socialist over en discussieerde mee over de vorming van nieuwe landelijke verbanden met grotere nadruk op de inbreng van plaatselijke organisaties. In 1989 stond de AQ in het centrum van een landelijke conferentie ter vervanging van de Federatie van Vrije Socialisten die de facto was ontbonden. Karakteristiek voor die tijd was de nadruk op de vorming van affiniteitsgroepen in plaats van de tot dan toe gebruikelijke theoretische scholingskaders.

De groep profileerde zich vooral als een studentenbeweging, maar de activiteiten versnipperden in allerlei concrete alternatieven. In 1981 hield de AQ op een eigen girorekening erop na te houden.

De belangrijkste activiteiten werden voortgezet door Jaap van der Laan, die een anarchistisch documentatiecentrum opzette. De uitgeverij Spreeuw van 1977  is als voorloper van de uitgeverij Kelder blijven voortbestaan. Van het uitgeversarchief is een aparte inventaris gemaakt. 

Gezien de samenhang van de activiteiten van de AQ en het werk voor De Vrije Socialist zijn ondanks de strikte scheiding van de administratie beide archieven als één geheel beschreven.

2. INVENTARIS

2.1. Anarchisties Kollektief Utrecht (AKU)

 

 1         Propagandacirculaire van de Federatie van Vrije Socialisten in oprichting met adres van het       AKU. 1970.

 

37        Rapport van Amsterdamse anarchisten van de Federatie van Vrije Socialisten over anarchisme. 1972

 

39        Stukken betreffende arbeidersbewegingen.  1872-1977

            N.B. Het betreft het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties, de Maatschappij­kritische Vakbeweging en de Werkgroep Uitzendkrachten.

 

 2         Ingekomen stukken van het Situationist Libertarian Front. 1974.

 

 3         Ingekomen fotokopie van een platform van autonome anarchistische groepen in Portugal. Portugees, met vertaling van Jan Bervoets, met convocaat vppr een lezing over landbouwcollectieven in Portugal door Dick Gevers en Jan Bervoets.  1975 en z.j..

 

40        Stukken betreffende vergaderingen van de Stuurgroep Anarchisme. 1975-1976

 

 4-5      Correspondentie van het AKU, alfabetisch geordend. 1975-1977

            N.B.: Met alfabetische index.

            4          A-I.

            5          K-Z.

 

6          Materiaal, verzameld naar aanleiding van studiebijeenkomsten van het AKU. 1975-1978.

            N.B.: Met alfabetische index.

 

 7         Stukken betreffende een door het  AKU georganiseerde spreekbeurt van de secretaris van de    in Spanje heropgerichte Confederacion Nacional de Traballadores (CNT). Februari – maart            1976.

 

8          Stukken betreffende een verzoek van Agitat Vilvoorde om uitwisseling van gegevens over debatavonden en de organisatie van een debat tussen Arthur Lehning en Ernest Mandel. 1976.

 

63        Krantenknipsels en kopie van een uitgaande circulaire over de aanhouding van de journalit Peter Custers in Pakistaans Bengalen (Bangla Desh). September 1976

 

41        Brochure Antipsychiatrie door Jaap van der Laan voor de werkgroep anarchisme [met nog in te voeren discussiestukken uit de nieuwe verzameling]. November 1976

 

64        Ingekomen circulaires, oproepen en aanwijzingen van universitaire instellingen, actiegroepen en uitgevers in de Verenigde Staten. 1976-1978 en z.j,

 

38        Stukken betreffende het uiteenvallen van de Federatie van Vrije Socialisten en voorstellen tot ontbinding. 1976-1978.

 

9          Correspondentie naar aanleiding van oproepen tot steun aan Griekse antimilitaristen,.met circulaire als protest tegen het gevangen houden van Jaap van der Laan door de Griekse regering , 1977.

 

10        Stukken betreffende sabotageacties van “Zorro” tegen bewakingscameras in het winkelcentrum Hoog Catharijne. December 1977.

2.2. AQ-propagandagroep

2.2.1  Organisatie

 

42        Stukken betreffende internationale contacten en oproepen tot internationale solidariteit. 1977

 

43        Ingekomen stukken over de positie van het Fonds Internationale Solidariteit na de ontbin­ding van de Federatie van Vrije Socialisten. Januari-maart 1978.

 

65        Ingekomen brief van Marianne Houtkamp uit Nijmegen met een verzoek om propagandabijstand. 9 februari 1978.

 

12        Verslagen van de AQ-vergaderingen, met bijlagen. Maart –mei 1978

 

15        Lijsten van vaste contacten met actiegroepen. Z.j.

 

16        Stukken betreffende bijeenkomsten en discussies 1978.     

 

17        Portefeuille met de giroadministratie van de Post- Cheque- en Girodienst, met     correspondentie. 1978-1981.

 

18, 44-45        Stukken betreffende het congres “Anarchisme en organisatie” in Den Haag over alternatieven voor de ontbonden federatie. 1979

            18        Correspondentie

            44        Ontwerpen van congresdocumenten en discussiestukken

45        Pamflet behorend bij de demonstratie van het kunstwerk Het staatspaard, ontworpen door het ‘Museum voor Hedendaagse Kunst’.

 

 

47        Stukken betreffende de Kontaktcommissie en de Anarchistische Federatie (AF). 1980-1982

 

22        Ingekomen stukken van de Anarchistiese Federatie in België. 1982.

2.2.2. Activiteiten

 

48        Stukken betreffende protesten tegen de uitlevering van de RAF-leden Wackernagel en Folkerts en tegen de isolatie van gevangenen.        1977-1985

 

11        Stukken betreffende de organisatie van een discussie van het organisatiecomité AQ over de verdieping van de anarchistische theorie en discussies over Murray Bookchin. 1977-1978.

 

13        Ingekomen stukken en krantenartikelen over een kraakactie in de oude kazerne van Leeuwarden. 1978.

 

49-50   Stukken betreffende acties in en tegen Hoog Catharijne. 1978

            49        Correspondentie en persberichten

            50        Brochures en folders

 

14        Stukken betreffende boekenmarkten en stands in de universiteit. 1978.

 

51        Stukken betreffende protesten tegen de sluiting van het Utrechtse Muziekcentrum Tivoli. 1978-1979

 

[52       Stukken betreffende contacten met bibliotheken, met boekenlijsten. 1978-1979] Zie aanvulling in najaar 2014-10-25

 

54        Stukken betreffende het Antiverkiezingskomitee tegen Europese Verkiezingen, gevestigd in Tilburg. 1979.

 

19        Verslagen van bijeenkomsten “Energiecyclus” door het Utrechts Energie Werkverband. 1979.

            N.B.: Doel was verzet tegen kernenergie.

 

46        Stukken betreffende dienstweigeraars en antimilitaristische organisaties.  1979-1982

20        Stukken betreffende antimilitaristische verenigingen.. 1980.-1982

 

66        Verzameld oproepe va Vietnamese bootvluchtelingen. 1980-1982

 

21        Brochure De gemeenteraadsverkiezingen in breder perspectief van het comité Brandsma moet blijven. 1981.

 

67        Ingekomen wervingsbrief van het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties. Z.j.

            NB: Achterop fianciéle aantekeningen van Jaap van der Laan.

 

62        Diverse verspreide of verzamelde autonome of anarchistische pamfletten, bedoeld voor een anarchistisch archief. Z.j.

 

68        Ingekomen brief van een groep “mannen tegen seksisme” met aankondiging van vergaderingen. Z.j.

2.3. Redactie van De Vrije Socialist

2.3.1. Organisatie en administratie

 

23        Circulaires van de door de AQ overgenomen redactie van De vrije socialist, met notulen van             voorbereidende redactievergaderingen. 1978-1979.

            N.B. Soms met aantekeningen op de achterzijde.

 

24        Kladaantekeningen over bijeenkomsten van de Grote redactie of Redactieraad. Z.j. [1979?].

 

25        Aantekenschrift, gebruikt als “dagboek, notulenboek, opschrijfschrift, logboek, besluiten­           boek, communicatieschrift, informatiecahier, notiemap [...]”. 1979.

 

26        Stukken betreffende de druk en de distributie van het tijdschrift. 1979-1980.

2.3.2. Uitvoering van de redactie

27        Ingekomen circulaires met als bericht of kopij te plaatsen mededelingen en kopij. 1978-  1979.

28        Manuscripten van artikelen van redactieleden. 1979.

 

29        Ingekomen kopij. 1979-1980.

 

30        Ingekomen brieven van Rivista A (Paolo Fini), Antimilitaristisch Buro Nijmegen, Dick   Gevers, Ria de Hoog, Pszisko Jacobs, Jumbo Klercq, Wilma van Koesveld, Pantoreat, Ruud Uittenhout, Tom Welschen. 1979.

 

69        Exemplaar van het blad Veedee, van de Vereniging Dienstweigeraars, nr. 37. Augustus 1979.

            N.B.: Het blad werd volledig ge”ilustreerd door Albo Helm, tevens illustrator van De vrije.

 

60        Pamfletten verspreid in Utrecht door redactieleden met ingekomen verzoeken om inlichtingen over het anarchisme. 1980

 

 

31        Offsetontwerp voor het titelblad van De vrije socialist voor 1980, nr. 5. 1980.

 

56        Ontwerpen van studies naar aanleiding van 80 jaar De Vrije Socialist. 1981

 

61       Stukken betreffende contacten met het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties in Utrecht voor kopij: lezing over het congres van de dissidente Poolse vakbond Solidarnosc in 1981 en interviews met OVB-leden naar aanleiding van de bezetting van de  DEMKA-fabrieken in Utrecht. 1981.

 

32        Offsetproef van een gedicht 'Anarchie in Grunnen'. Z.j.

            N.B.: Het gedicht is niet geplaatst.

 

33        Collage van David Bogdov, Dialectical grip, Flanders technology. Z.j.

2.4. Individueel nagelaten stukken

2.4.1 Archief van René Teygeler.

 

70-72   Briefwisseling met en over anarchisme in Nederland. 1976-1980.

70        Jan Bervoets, 1976-1992, J.J. de Boer, redacteur Stikkrant, 27 maart 1980, Corrie Courtens, HAPOTOC, 4 mei 1979, Dick, 10 februari 1978, Francois Everson, 6 februari 1981, FVS Tilburg, z.j.

71        Jan van Heel, z.j., Jannie, 25 mei 1978, Josje, z.j., Henk van der Liet, 1979-1980,  Peter Merten, z.j., Olaf 12 mei 1979, Eric Sobrie (Libertas), 1977, 1979, Gerri Stassyns, 18 november 1980.

72        M. van de Steen, 1977, Henk Tander, 1979 en z.j., Ruud Uittenhouit, 1979, Tom Welschen, 1978-1979.

 

73        Correspondentie met  anarchiste, organisaties en tijdschriften in het buitenland. 1978-1980

 

74        Adreslijsten en aantekeningen over diverse relaties. Z.j.

 

75        Ingekomen rapport Ziekenhuis en ziekenhuisgeneeskundige of instellinge uitvoeringsgeneeskunde van het interuniversitaire, door Tijn Bouwmeester. Januari 1977

 

76        Verzameling scripties en fotokopieën van anarchistische artikelen. Z.j.

 

77        Brieven van  René Teygeler aan zijn in de VS verblijvende vrouw Frances Teygeler, September – oktober 1977.

            Een bijlage bevat en verslag van een demonstratie tegen de kerncentrale bij Kalkar op 24 september 1977.            

2.4.2 Stukken van overige personen

 

34        Fragment van een Engelstalig manuscript over Self-management, met proeve van vertaling         door René Teygeler. Z.j,.

 

35        Affiche van het vijfde confederale congres van de CNT in Madrid. 1979.

 

36        Diverse ingekomen circulaires met oproepen. 1979-1984 en z.j.

 

55        Kasboek van een organisatie  of tijdschriftadministratie “De zwarte moker’. 1980

 

58-59   Nagekomen stukken gericht aan bewoners van het AQ-complex. 1984-1992

            58        Het Politiek Dienstweiger Kollektief Utrecht en Onkruit. 1984-1992

            59        Werkgroepen LAMO, AUW, Werkgroep Vrij Socialisme en andere anarchistische collectieven. 1984-1992

Terug

ARCHIEF VAN HET DOCUMENTATIECENTRUM VOOR VRIJ SOCIALISME

1. INLEIDING

            Het documentatiecentrum voor vrij socialisme is een initiatief van Jaap van der Laan als lid van het Anarchistisch Kollectief Utrecht AQ, dat zich bezig hield met anarchistische documentatie en studie over het anarchisme om de theorievorming te verdiepen. Na de opheffing van het AQ is het als zelfstandig documentatiecentrum blijven voortbestaan. In 1982 werd een aparte stichting gevormd, die het centrum oprichtte en daarvoor een centrum in Utrecht opende, waar een boekerij werd geplaatst en een mediatheek van krantenartikelen, brochures en pamfletten werd gevormd. Het centrum voerde een actief acquistiebeleid voor een anarchistische bibliotheek, werkte samen met uigeverij Spreeuw en later de Kelderuitgeverij, die anarchistische publicaties nieuw licht gaf. Ook organiseerde het prijsuitreikingen en studieconferenties.en gaf het bibliografieén uit, o.a. van de Roode Bibliotheek van Gerhard Rijnders. Daardoor kwam er een einde aan de achterstand van de brede kennis van goede anarchistische publicaties die er in de jaren ’70 in Nederland bestond. Het voorbeeld van het documentatiecentrum werd nagevolgd in tal van anarchistische organisaties en groepen, die zelf een bibliotheek erop nahielden. Daarnaast ontstonden boekhandels als het Fort van Sjakoo in Amsterdam, De Rode Hond in Den Haag, De Rooie Rat in Utrecht en ROSA in Groningen, die naast de Oude Mol in Nijmegen en de Tribune in Maastricht – voortgekomen uit de Kritiese Universiteit Nijmegen en de SUN – een netwerk van autonome en anarchistische publicaties vormden.

            Het documentatiecentrum werkte nauw samen met het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en andere organisaties, organiseerde daarvoor jaarlijkse conferenties en maakte prijsuitreikingen mogelijk die de studie van het anarchisme bevorderden.

In 2004 werd het documentatiecentrum opgeheven. Het archiefmateriaal dat zich in het centrum bevond en een groot deel van de bibliotheek werd in de daarop volgende jaren naar  het Anarchistisch Archief Appelscha overgebracht.

 

Het archief werd in 2013 geordend en beschreven. Van de mediatheek, die in Appelscha nog wordt aangevuld, is een afzonderlijke beschrijving gemaakt..  .

2 INVENTARIS

2.1 MANAGEMENT

 

1-4             Stukken betreffende de oprichting. 1983-1984.

1    Stukken betreffende de vaststelling van statuten en registratie van de stichting bij de Kamer van Koophandel.

2          Stukken betreffende de eerste contacten.

3          Stukken betreffende de opening van het centrum 1983.

4          Bewijzen van inschrijving van de stichting in de Kamer van Koophandel.1986-1992.

 

5-6             Stukken betreffende vergaderingen van het stichtingsbestuur. 1982-1983.     

5          Vergaderstukken. 1982-1983.

6          Notulen van vergaderingen metg bijlagen. 1985-1995.

 

7-49     Kasboek van inkomsten en uitgaven. 1983-1993

                        7          1902-1988.

                        49        1988-1993, met bijlagen.

 

8-10     Financiële stukken: ingekomen facturen, bankafschriften, ontwerpen van jaarrekeningen. 1983-1985.

8          1983.

9          1984.

10        1985.

 

11        Correspondentie met de Posterijen over een geopend afgeleverd poststuk. Augustus 1989.

 

12        Stukken betreffende een scriptie van Erwin Muilwijk voor de Haagse hogeschool over een PR-plan voor de stichting en over De positie van het documentatiecentrum voor vrij socialisme. 1989-1990.

 

13              Stempels van de stichting, gebruikt voor correspondentie. Z.j.

 

14       Stukken betreffende de verhuizing van het bureau in Utrecht, een verandering in het bestuur en de opheffing. 1997-2004.

2.2    BEHEERSWERKZAAMHEDEN

 

15        Ontwerpen van een ordenings- of bergingsplan voor het documentatiecentrum, met aantekeningen. 1983-1995.

 

16        Ingekomen richtlijnen voor titelbeschrijving van boeken en voor geautomatiseerde registratie. 1982-1997.

 

17-19   Stukken betreffende de acquisitie van boekwerken, tijdschriften en documenten. 1983-1996.

            17        Dagboek met ingeschreven acquisities. 1983-1996.

18        ‘Journaal”, schriftjes met een lijst van acquisities in numerieke volgorde 1-3030. Z.j.

19        Correspondentie over acquisities: giften, aankoop, abonnementenruil van tijdschriften en ruil van doublures, 1984-1997.

 

20        Circulaires van lijsten van tijdschriften en lijsten van uitgaven van de Roode Bibliotheek. 1989-2001.

 

21        Handleiding van het geautomatiseerde registratiesysteem PICA met diskettes voor bijbehorende software. 1993.

 

22        Correspondentie met de boekbinder Jan Johan Postema over inbindopdrachten. 1991 en z.j.

 

23-24   Alfabetische registers van tijdschriften, manuscripten in fiches op A4 groote. Z.j.

            23 Kladregister, met aantekeningen.

            24        Alfabetisch register.

 

46        Ingekomen aanbevelingen voor computertechnologie. Z.j.

2.3    PROPAGANDA EN STUDIES EN CONFERENTIES OVER HET ANARCHISME

 

25        Correspondentie over verzoeken om inlichtingen, hulp bij onderzoek of naar aanleiding van ingekomen enquêtes. 1984-1992.

 

41        Correspondentie over gegevensitwisseling en verkrijging van inlichtingen.

 

26        Stukken betreffende de instelling en uitreiking van de tweejaarlijkse Clara Meijer Wichmanprijs voor scripties of dissertaties over het anarchisme in Nederland. 1985-1988.

 

27        Mededelingen van het Documentatiecentrum vrij Socialisme, met lijst van publicaties van de serie De roode bibliotheek. 1985-1992.

                       

28-31   Stukken betreffende door het centrum georganiseerde studiedagen. 1988-1992.

                        28        “Anarchisme in de praktijk”. 1988-1989.

                        29        “Albert de Jong”. 1988-1989.

                        30        “Anarchisme en fascisme.” 1989-1990.

31        “Gebroken wit, politiek van de kleine verhalen”,  naar aanleiding van een gelijknamige publicatie,

 

32        Stukken betreffende de organisatie van anarchistische salons en kleine bijeenkomsten. 1988-1991.

 

33        Stukken betreffende uitnodiging van te plaatsen stands bij manifestaties of opneming in adresboeken. 1988-1991

 

34-37   Stukken betreffende een rondvraagonderzoek van Jaan van der Laan en Erwin Muilwijk naar de geschiedenissen van vooroorlogse antimilitaristische dienstweigeraars. 1991.

N.B.: Hierin bevinden zich ook documenten uit vroegere periodes.

34     Correspondentie over de opsporing van dienstweigeraars en de te stellen vragen. 1991.

35     Ingekomen documenten naar aanleiding van het overlijden van Dusjan Schuur en Douwe de Wit. 1983, 1991.

36     Aantekeningen over Lucas Siepel met fotokopiën van diens archivalia uit 1949,

37     Ingekomen bandeliers van grafkransen van antimilitaristische verenigingen wegens het overlijden van een antimilitarist.  Z.j.

 

38        Lijst van publicaties van de anarchistische historicus Jos Veen. Z.j.

2.4    INTERNATIONALE CONTACTEN

 

39        Stukken betreffende contacten met het Centre International des Recherches Anarchistes in Lausanne. 1985-2000.

 

45        Stukken betreffende contacten met de diverse Centri Studii Libertari (Milaan, Venetië) en door de centri georganiseerde internationale bijeenkomsten. 1986-2000.

 

40        Stukken betreffende de organisatie van een bijeenkomst van de Internationale Federatie van Libertaire Documentatie Studiecentra FIDCL in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, met ingekomen stukken van de FIDCL. 1992-2000.

 

47        Ingekomen stukken van de redactie van het tijdschrift en de groep De NAR, België. @@@@

2.5    PERSONALIA

 

41        Ingekomen brieven van diverse personen bij het secretariaat. 1985-1997.

 

42        Ingekomen brieven van Karl M. Kreuger met stukken betreffende zijn overlijden. 1998-1999.

 

48        Ingekomen brief van Wieme Engelkamp naar aanleiding van een geschiedenisboek van D. Engelen over de BVD. 34 november 1985.

2.6    PERSOONLIJKE STUKKEN VAN JAAP VAN DER LAAN.

 

43        Ingekomen kopie van een stuk van Andre van Raay aan de redactie van De As met commentaren over de Palestijnse kwestie en daarmee in verband staand antisemitisme. 11 april 1982.

 

44-51   Ingekomen stukken bij Jaap van der Laan als lid van de Liga van de Rechten van de Mens. 1986-2013

            N.B. De Liga  van de Rechten van de Mens is mede betrokken bij de uitreiking van de Clara Wichman-Meijerprijs, die wordt georganiseerd door het DCVS.

            44        1096=2005

            51        2007-2014

 

Terug

DEEL II: PERSONEN

Terug

ARCHIEF VAN ANTON BARTELS

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,05 m, 6 eenheden.

Materiële staat:  geen opmerkingen.

Openbaarheid: --

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Anton Bartels was rond 1970 lid van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten en als illustrator betrokken bij het tijdschrift Recht voor Allen. Hij was tevens actief in de radicale democratiserings­beweging van  de studenten en zag daar een basis in voor een libertaire opbouw van de samenle­ving. Toen het NGVS opging in de Federatie van Vrije Socialisten, die in die tijd werd opgericht door het samengaan van de groepen rond Recht voor Allen en de redactie van De vrije en er dus kans bestond op een landelijke federatie, was hij bereid om als waarnemer het tweede congres van de Internationale van Anarchistische Federaties in Parijs van 1972 bij te wonen.

Het NGVS scheidde zich in januari 1974 af van de federatie, deels omdat de De vrije socialist, het orgaan van de federatie, door de toestroming van kopij genoodzaakt was keuzen te maken. Zij kon niet voldoen aan de eis van het oprichtingscongres om alle ingezonden kopij als uitdrukking van de gehele beweging te plaatsen, wat tot grote bezwaren van het NGVS leidde.

Bartels is antiquaar in Groningen.  

2. INVENTARIS

 

1          Ontwerpen van vignetten voor het tijdschrift Recht voor Allen, met ontwerp voor een     antimilitaristische spotprent. Z.j. (ca. 1970).

 

2          Stukken betreffende Bartels als waarnemer van de Federatie van Vrije Socialisten op het           tweede congres van de Internationale van Anarchistische Federaties in Parijs. 1972.

 

3          Verslag van een lezing van Bob Sutcliffe in Tilburg over het kapitalisme in de jaren '70. Z.j. (ca, 1971).

 

4          Brochure Variaties in het doden van de medemens, door Peter van Ark (= Anton Bartels), een uitgave van de Bond voor Dienstweigeraars. 1972.

 

5          Brochure Oost-Groningen over perspectieven voor de oprichting van een volksrepubliek Oost-Groningen. 1974.

 

6          Houtgravure van J.V. Mogelijk als protest tegen de aanleg van een persleiding door een bosgebied. Z.j.

N.B.: De prent is in meervoud aanwezig.

 

Terug

 ARCHIEF VAN FRÉ BOEREMA

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,1 m, 7 eenheden

Materiële staat: In inventarisnummer 4 enkele bladen in slechte staat

Openbaarheid: archief volledig openbaar

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

 

Fré Boerema ( 1915-2005) zat in 1935 voor tien maanden in de gevangenis wegens dienstweigering zonder beroep te doen op gewetensbezwaren. Daarna oefende hij het beroep uit van rijwielhersteller in Groningen en ontpopte hij zich als auteur en cabaretier. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had hij een eigen amateur revuegezelschap, het Grono-Cabaret genaamd met humor, zang, dans en muziek. Hun eerste programma dat in februari '41 in première ging, heette provocerend "Ik hou van Holland". Het bevatte ondermeer een gewaagde grap van Fré waarin hij de bedoelingen van de Duitsers flink hekelde. De grap was een daverend succes maar het publiek hield zijn hart vast voor zijn arrestatie, hetgeen niet gebeurde. Wel dook hij onder, aangezien weldra bleek dat de Duitsers het nadien op hem gemunt hadden.

Na de oorlog was hij actief in diverse toneelverenigingen in Groningen, waaronder de anarchis­tische vereniging Nut en Genoegen, die ook in Appelscha voorstellingen gaf.. Bekend werd hij echter met zijn klassieke poppenkast van Jan Klaassen en Katrijn, waarmee hij vanaf de oorlog op de Pinksterlanddagen tot in de jaren tachtig optrad.

2 INVENTARIS

 

1-2       Prentbriefkaarten, ontvangen tijdens zijn gevangenschap als dienstweigeraar. 1935.

1          In het provoosthuis te 's-Hertogenbosch, in het Huis van bewaring te Groningen en in de rijkswerkinrichting in Veenhuizen.

            2          In de rijkswerkinrichting in Veenhuizen,

 

3-6       Publicaties betreffende zijn optreden als cabaretier en als lid van de Groninger toneelvereniging De vriendenschaar. 1846 en z.j.

N.B.: Gegevens ook over 1944.

            3          De klaroen, jaargang 1, originelen en fotokopieën. 1946 en z.j.

            4          Losse bladen met artikelen en foto's over Fré Boerema als acteur.

            5          Album met kopieën van artikelen van en over Boerema en het blad De klaroen. Z.j.

 

6          Ontwerp van een akte ter deponering van de gewijzigde statuten van de Stichting tot vrijheidsbezinning bij Symen Boschma, notaris te Oosterwolde, Kopie toegezonden aan Boerema als niet voor de notaris verschenen bestuurslid. 1995.

 

7          Fragment van een uitgeschreven interview van voormalige dienstweigeraars uit de jaren dertig over het anarchisme in het Noordoosten des lands, Z.j.

N.B.: Aanwezig zijn de bladzijden 44-56.

Terug

ARCHIEF VAN J. DRENTH

 

1          Pamflet ‘Anarchisme van de daad’ door F.Y. [ = Farmsen Temminga], overdruk uit De arbeider, 1914, en Persoonlijk eigendom en privaatrecht, eenzelfde zaak, door K. Haverland jr. 1914 en z,j,

 

2          Krantenartikelen over criminaliteit o.a. over erfelijkheidsbewijs door tweelingen. 1931, 1932.

 

3          Liberalisme, socialisme en fascisme, tekst van een cursus voor het ontwikkelingswerk van de Jongeren Geheel Onthouders Bond (JOGB) door W.A. 23 februari 1935.

 

4.         Der tijden roeping, nieuwjaarsuitgave van de Coöperatieve productie- en verbruikersvereniging “De toekomst” . Januari 1940,

 

5          Volksdagblad met verslag van een anti-oorlogsbijeenkomst van de Amsterdamse Anti Vlootwetbeweging. 9 april 1940.

 

6          Ingekomen circulaire met een artikel Betere weerstand door n.n., gericht tegen de “totaalstaat” van de bezetter. Z.j. (Door Drenth gedateerd januari 1941.

 

7          Twee antimilitaristische gedichten van “ Arm kwelderland”. 1944, 1945.

 

8          Programma van een volksconcert door het Fanfarecorps Geluk door Vrijheid en de Mandolineclub Kunst en Strijd op 7 februari 1948.

 

9          Ingekomen wervingscirculaire van het tijdschrift Socialisme van onderop van de Nederlandse Bond van Vrije Socialisten. Z.j.

N.B.: Het adresstrookje is wegens gebruik erafgescheurd.

 

10        Manifest aan onkerkelijk Nederland van de Vrijdenkers Radio Omroep VRO als protest tegen de door de R.K.kerk gepropageerde kinderaanwas door gelovigen, oktober1950, en een circulaire met een open protestbrief van F. Dirkzwager aan de aantredende bisschop van Rotterdam wegens toetreding ijn buitenlandse dienst, met het antwoord van de bisschop, maart 1958. 1950, 1958.

 

11-12   Stukken betreffende ingezonden brieven. 1951-1974 3n z.j.

            11        Krantenbladen met ingezonden brieven en replieken, 1951-1974.

12        Manuscripten van ingezonden brieven en daarmee overeenkomstige krantenknipsels. Z.j.

 

13        Extra-editie van Nieuwe wereld, orgaan van de Socialistische Unie, getiteld Wie zijn de fascisten, als protest tegen de Russische inval in Hongarije. Gestencild, 7 november 1956.

 

14        Manifest van de Pacifistisch-Socialistische Partij, 1958, met ingezonden brief van G. Roos tegen atoombewapening, 1963. 1958, 1963.

 

15        Oprichtingsplamflet van het actiecomité 't Kan ter vervanging van het centrale bestuursgezag door wijk- en buurtorganisaties. Januari 1971.

 

16        Ingekomen circulaire Vragen aan Krishnamurti, tekst van het HIRO televisieprogramma, uitgezonden dinsdag 16 juli 1069.

 

17        Adresstempel van Drenth, rijwielhandelaar in Maartensdijk. Z.j.   

 

18        Verzameling van een stockvoorraad van pamfletten met gedichten en proza van Multatuli, Pol de Mont, Hendrik van Offel en R.S. “ter herdenking van de honderdste geboortedag van FDN [=Ferdinand Domela Nieuwenhuis]”. 1946 en z.j.

 

Terug

ARCHIEVEN VAN GEERT EN HENK DE GROOT

 

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,1 m, 10 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

2 INVENTARIS

2.1 GEERT DE GROOT

 

1         Stukken betreffende declaraties en te verrekenen kosten voor beschikbaar gestelde schrijf- en stencilmachines. 1956-1972.

 

2          Presentielijsten van vergaderingen en ledenlijsten van de Federatie van Vrije Socialisten. 1974-1978,

 

3          Briefwisseling, gevoerd vanaf de afscheiding van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten van de Federatie tot aan de definitieve opheffing van de Federatie. 1974-1980

 

2.2 HENK DE GROOT

 

4          Ingekomen antwoorden  van leden van het Koninklijk Huis op een rondzendbrief tegen het gebruik van het Lauwersmeer als militair oefenterrein. 1975.

 

5          Stukken betreffende de uitgave van brochures door het  Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten. 1978-1980,

 

6          Stukken betreffende zijn redacteurschap van Recht voor Allen, orgaan van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten. 1983-1985.

 

7          Briefwisseling over verzoeken om inlichtingen over het anarchisme, over het anarchistisch archief in Appelscha en over de geschiedenis van het anarchisme. 1983-1988.

 

8          Stukken betreffende zijn uittreden uit het bestuur van hert Noordelijk gewest van Vrije Socialisten mede wegens zijn rol in het conflict over het beheersrecht over het kampeercentrum. 1984-1987.

 

9-10     Stukken betreffende zijn redacteurschap en de administratie van Recht voor Allen ('Oosterwolde') en de uitgave van diverse brochures. 1985-1992.

            9                     1985-1989

            10        1990-1992

 

9          Correspondentie over particuliere en anarchistische aangelegenheden. 1986-1002.

 

10        Foto's van bezoeken aan het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning en verjaardagsfeesten. 1991-1997.

 

Terug

ARCHIEF VAN WIM GRUPPEN

1 Amsterdamse aangelegenheden

1.1 Kraakbeweging

 

1-3       Stukken betreffende kraakacties en daaromheen gevormde buurtcomités. 1980-1986 en z.j.

1          Circulaires en pamfletten van kraakacties en buurtcomités van De Pijp.     1982-1986 en z.j.        1 pak

2          Circulaires en pamfletten van kraakacties in de rest van Amsterdam.         1980-1984 en z.j.        1 pak

3          Kladaantekeningen over gekraakte en te kraken panden. Z.j.           1 omslag

 

4          Pamfletten met protesten tegen het politieoptreden en justitie.       1980-1986      1 omslag

 

5          Verzameling manuscripten van artikelen van Tom Welschen e.a. Over de kraakbeweging en hun positie in de steden.            1984 en z.j.     1 omslag

1.2 Overige aangelegenheden

 

6          Verzameling circulaires over protesten tegen het gemeentebeleid op stedenbouwkundig en sociaal terrein.            1979-1889      1 omslag

 

7          Pamfletten met oproepen voor demonstraties en solidariteitsbetuigingen met bevrijdingsbewegingen en verzet tegen dictaturen in het buitenland. 1986 en z.j.

N.B. De oudste kwestie speelde zich in 1975 af/

 

8          Stukken betreffende blokkades van de stadhuisingang tegen  de toetreding van leden van de Centrumpartij in de gemeenteraad.   Augustus 1986           1 omslag

 

9          Aankondigingen van voorstellingen van Dwarsfilm, met tekst van een videocursus.        1983 en z.j.     1 omslag

 

10        Bestelformulieren voor abonnees van het tijdschrift RAAF.           Z.j.

 

11        Foto van een arrestatie bij de bezetting van het Britse consulaat in Amsterdam in solidariteit met het U-block in Ierland.       Z.j. [????]        1 stuk

 

12        Door Gruppen genomen foto van een concert in het kader van een  boycotmanifestatie tegen Zuid Afrika.            Z.j.      1 stuk

 

13        Convocaat voor een vergadering van de Vrije Bond Amsterdams, met financieel jaarverslag. 15 januari 1991            1 stuk

 

14        Pamfletten en artikelen over acties tegen de Europese Top in Amsterdams.           1992    1 omslag

 

15        Protestkrant  Het witte plein tegen het huwelijk van Prins Willem Alexander met Maxima Zorreguieta, met pamfletten van het Comité Nationaal Geschenk voor nabestaande slachtoffers over verdwenen kinderen in Argentinië.      Februari 2002            1 omslag

2 Landelijke zaken en zaken elders in Nederland

 

16        Correspondentie in verband met straf- en civielrechtelijke aanklachten tegen het politieoptreden bij demonstraties in Dordrecht.  1984-1985      1 omslag

 

17        verzameling stickers en pamfletten voor diverse demonstraties.      Z.j. [vóór 1990]

 

18        Ingekomen brieven van Karl M. Kreuger, met overlijdensadvertentie. 1991, 1999 en z.j. 1 omslag

 

19        Verzameling artikelen over de toekomst van het anarchisme. 1995-2000 en z.j.    

 

20        Ingekomen persbericht van PAIS tegen de uitzending van Nederlandse fregatten naar de Perzische Golf.            16 februari 1998.        1 stuk

 

21        Fotokopie van een pamflet, verspreid door krakers van het Haagse pand de Blauwe Aanslag.     11 maart 1999.   1 stuk

 

22        Ingekomen nieuwjaarswens van Joop en Greet Wandelee, met kopi”en van artikelen over hun overlijden.            2000-2008      3 stukken

 

23        Ingekomen pamfletten van de Nijmeegse homoseksuele beweging Netopia.         Mei 2001        2 stukken

3 Internationale aangelegenheden

3.1 USSR en Oost-Europa

 

24        Exemplaren van de Russische krant Izwestia van 3 augustus 1975 em vam de Tsjechoslowaakse krant Pravda, 25 juli 1975 met artikelen over arbeidssituatioes.     1975    2 katernen

 

25        Stukken bet Oost-Europese anarchistische en syndicalistische bewegingen in Polen.        1982-1986      1 omslag

 

26        Brochure van de Stichting Comit'e Vladimir Boekovski met documenten van de Onafhankelijke Vredesbeweging Moskou.     Mei 1983        1 deeltje

 

27        Stukken betreffende contacten met de Russische anarchosyndicalistische vabond SMOT.          1983-1989            1 omslag

 

28        Manuscripten van artikelen van en over Jan Minkiewicz, vertegenwoordiger van de Poolse oppositievakbond Solidarnosc in Nederland.     1984    1 omslag

 

29        Pamflet van L' atelier de la libert'e tegen de uitzetting van Slobodan Rudojev Mitric naar Joesoslavi”e, door zijn echtgenote Iris de Vries, 30 oktober 1999         1 stuk

 

30        Manuscripten voor artikelen over de moord op de Russische anarchosyndicalist Pjotr Petrovich Sinka door de KGB.  1990    1 omslag

3.2 Overige contacten

 

31        Adreslijst van internationale correspondenten van de libertaire beweging. Z.j. (ca, 1990) 1 stuk.

 

32        Ingekomen brief van Clare, contactpersoon van de Engelse anarchistische federatie. 31 december 1990            1 stuk

 

33        Poster van de herdenking van de executie van Erich Mühsam door de SS in het concentratiekamp Oranienburg in 1934 op 10 juli 1994.            1994    1 stuk

 

34        Exemplaar van het tijdschrift CNT. Spaans.             Oktober 1994 1 katern

 

35        Exemplaren van het anarchistische blad Germinal uit Triëst, nr. 68 (1995) en 85 (2001), met plattegrond van Triëst.  1995, 2001 en z.j.       2 katernen en 1 stuk

 

 

 

Terug

VERZAMELING MANUSCRIPTEN EN KOPIEËN VAN MANUSCRIPTEN VAN JO DE HAAS

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

 

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,05 m, 5 eenheden

Materiële staat: De bladen in nr. 1 zijn in slechte staat

Openbaarheid: archief volledig openbaar (is ook het geval bij IISG

1.2 AANTEKENINGEN BIJ DE VERZAMELING

Haas, Johan (Jo) de (1897-1945). Anti-militaristisch en anarchistisch propagandist; betrokken bij een aanslag in 1921, in verband met de actie rond Herman Groenendaal, maar vrijgesproken; medewerker van Alarm en Opstand 1922-1927 waarin de revolutionaire daad gepropageerd werd; in de jaren dertig en tijdens de bezetting verdedigde hij echter absolute geweldloosheid, ook ten aanzien van het fascisme; als spreker vooral in het noorden populair; in de oorlog schreef hij illegaal `Woensdagavondbrieven'; op 10 april 1945 gefusilleerd.

Het originele archief van Jo de Haas berust in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. Deze stukken zijn dus door andere verzameld in de vorm van ontvangen rondzendbrieven en fotokopieën.

2 INVENTARIS

 

1          Woensdagavondbrieven, rondgezonden door Jo de Haas. Mei-augustus 1942.

 

2          Doorslagen van de Woensdagavondbrieven, met dubbelen. Mei-augustus 1942.

 

3          Fotokopieën van brieven, artikelen en redevoeringen van Jo de Haas. 1934-1937.

 

4          Fotokopieën van brieven, artikelen en redevoeringen van Jo de Haas. 1942-1945.

N.B. Enkele brieven uit 1943 en 1944-1945 zijn ongedateerd. Zij liggen echter zoveel mogelijk op volgorde.

 

5          Stukken betreffende De brug na de dood van Jo de Haas. 1945, 1947.

Terug

ARCHIEFSTUKKEN VAN KARL M. KREUGER

1 INLEIDING

Karl Max Kreuger 1946-1999 was in leven actief anarchist, aanvankelijk in Amsterdam als lid van de Spuigroep, later als internationaal secretaris van de Vrije Bond. Hij had een alternaiteve boekhandel, 'De Rode Hond"in Den Haag, aanvankelijk aan de Prins Hendrikstraat, later naast de drukkerij in het kraakpand De Blauwe Aanslag.

De Vrije Bond, in 1989 opgericht als anarchosyndicalistische alternatief voor het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties, zou zich volgens Karl Kreuger moeten aansluiten bij het IAA/IWA. Zelf vertegenwoordigde hij de Vrije Bond in dit orgaan en verzamelde hij gegevens over het dssidemte syndicalisme in het Oostblok, van Solidarnosc tot pogingen tot heropleving van het syndicalisme van Maximoff.  Op één van zijn reisen door Polen kwam hij in de trein zijn vrouw Ella tegen.

In maart1999 werd hij thuis dood aangetroffen. Vanuit de Blauwe Aanslag werd een uitvaart georganiseerd, waarbij een fietsstoet van tweehonderd personen de bakfiets met z\jn kist naar het crematorium begeleidde.

 

Karl Kreuger liet een archief na, waarvan het merendeel, met name zijn briefwisseling, werd overgedragen aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam. In 2012 werd het bestaan van dit archief bekend gemaakt door een kunstproject van Nicokine van Harskamp onder de titel Yours in solidarity, waardoor het publiek een beeld kom vormen van de ideeënrijkdom van het internationale anarchisme. Het project bestond uit de tentoonstelling van (digitale afschriften van) brieven, theater op vido met teksten.

De hier beschreven stukken zijn niet in het IISG beland. Zijn condoleanceregister werd in het anarchistsch archief Appelscha gedeponeerd, de daaraan toegevoegde stukken zijn aangetroffen in de mediatheek die door het Documentatiecentrum voor Vrij Socialisme zou worden aangelegd.

De stukken werden in 2015 geordend en beschreven.

2 INVENTARIS

 

1          Ingekomen rondzendbrieven van de antizionist Joffra Stuart uit Aberdeen.          1983    2 atukken

 

2          Exemplaren van tijdschriften van Minewatch, met aanbevelingen van Nabat (USSR) en Walke Klas (Polen, Solidarnosc),   1983    1 omslag

 

3          Fotokopie”en van een persverslag van de Libert”are Tage in Frankfort in 1987.    Z.j.     1 omslag

 

4          Manuscript, getiteld Mikhail Trofinenkov “Novaya Kultura” (de nieuwe cultuur in de USSR in 1980), 20 augustus 1989.           Z.j.      1 stuk

 

5          Stukken betreffende de Oost-Europabijeenkomst, georganiseerd door de anarchistische groep Germinal in Triest.  1990    1 omslag

 

6          Fotokopie”en van protestpamfletten van London Greanpeace tegen een proces wegens smaad na een actie tegen McDonalds en van demonstranten op Trafalgar Square ege hun arrestatie. 1990-1998        4 stukken

 

7          Stukken betreffende de vergadering van A-infos in Moers van 12 januri 1992, met aangehechte bladen.            Z.j.      1 omslag

 

8          Fotokopieën van delen van artikelen en tijdschriften.          1995-1998 en z.j.        1 omslag

 

9          Ingekomen brief van de Commissie voor Internationale Betrekkingen van de Italiaanse Anarchistische Federatie FAI.            12 juni 1995    1 stuk

 

10        Fotokopie”en van de tijdschriften A-infos Zweden, Acratador, Boletin de informacao Anarquista, Contra-information, Open Eye, Zagroflatsch/ Zagreb Information.            1995    1 omslag

 

11        Speciaal supplement a Rebel Worker over de Argentijnse organisatie FORA. Z.j. 1 atuk

 

12        Adreslijsten van Latijns-Amerikaanse tijdschriftuitgevers, toegezonden door de I.A.A.  Z.j.      1 stuk

 

13        Ingekomen manifest “ The new libertarians” over de libertarische organisatie, door Chris Barnes Grey.  Z.j.            1 stuk

 

14        Ingekomen manifesten en ontwerpen van stickers van Turkse anarchosyndicalisten in Aken.       Z.j.      4 stukken

 

15        Pamflet met oproep voor steun aan arrestanten  na een politieraid op een Punkrockconcert in …. (VS) op 18 juli.      Z.j.      1 stuk

 

16        Overlijdensaankondigingen en  condoleanceregister, met fotokopieën en artikelen over zijn uitvaart.      1999            1 deel en 1 omslag

 

17-19   Verzameling afschriften van hoofdstukken en artikelen over het anarchisme. Z.j.  3 omslagen

                        17        Over het syndicalisme in Frankrijk en de Verenigde Staten en over beginselen van het syndicalisme

                        18        Over het anarchisme door Rudolf de Jong, Paul Avrich, Benjamin Tucker en “een zwerver” .

                        19        Diverse onderwerpen: lijdelijk verzet/geweld, SDAP en de oorlog, Anarchisme en recht (Holterman?).

 

Terug

ARCHIEFSTUKKEN VAN JAAP VAN DER LAAN ALS  REDACTEUR VAN “DE AS” 1984-1992

1 INLEIDING

Dit is een voorlopige beschrijving van het archief van Jaap van der Laan als redacteur van De As. De As bestaat van 1973 tot heden en in De AS 1999 uit 2015 bevat een bibliografie van alle voorgaande nummers. Voorlopig bevat dit archief gegevens over het ontstaan van de nummers over de jaren 1984-1991. De mogelijkheid bestaat dat deze serie wordt aangevuld, al moet ook rekening worden gehouden met het feit dat de redactiecorrespondentie in toenemende mate langs digitale weg geschiedde.

2 INVENTARIS

1 -3      Chronologisch geordende stukken: kopij, verslagen van redactieverrgaderingen, correspondentie. 1984-1992,

            1          1984 – augustus 1987

            2          September 1987 – november 1988

            2          November 1988 – 1991.

 

4?        Ingekomen brieven 1988-1992, 2005

 

Terug

ARCHIEF VAN JAN JAN POSTEMA (1911-199*)

 

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,2 m, 24 eenheden

Materiële staat:

Openbaarheid: archief volledig openbaar

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Jan Jan Postema werd in januari 1911 geboren. Hij was tijdens zijn leven werkzaam als boekbinder in Sappemeer en trots op zijn vak, dat hij tot aan zijn dood uitoefende. Zo bond hij tijdschriften en boeken in voor de archiefbewaarplaats in het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning in Appelscha.  Vanaf 1832 was hij ook actief als muzikant, aanvankelijk als blazer in een orkest, later ook als leider van het mandolineorkest Kunst en Strijd. Hij speelde gitaar, mandoline, tuba, klarinet en hoorn. Na de oorlog werd hij orkestleider van het mandolineorkest Kunst en Strijd (KES) te Hoogezand en van zangkoren als Stem des Volks te Muntendam, diverse koren in Hoogezand en  dameskoren in Oude Pekela en Zuidbroek, alsmede later het bejaardenkoor Jeugd en Vroeger. Met zijn mandoline luisterde hij ook de Pinksterlanddagen in Appelscha bij, waar menig strijdlied ten gehore werd gebracht.

2 INVENTARIS

2.1 Stukken betreffende zijn beroep en zijn privéleven.

1          Huurboekje van de Huurwaarborg Maatschappij “Eendracht maakt macht” in Hoogezand-Sappemeer. 1944.

N.B.: Achterin hebben kleuters geprobeerd te tekenen.

 

2          Schoolschriften gebruikt bij een avondschool voor volwassenen voor de vakken meetkunde, biologie en voor oefeningen in de stenografie. Z.j.

N,B,: De schriften zijn voorzien van zijn stempel J.J.Postma, boekbinder.

 

3, 24    Dagboeken ter verrekening van het bindwerk van door hem behandelde boekwerken, 1946-1950.

            3          1946-1950.

            25        1972-1991.

2.2 Stukken betreffende de geheelonthoudersbeweging

 

4          Strijders-stemmen, jubileumbrochure van de Jongeren Geheelonthoudersbond JGOB bij gelegenheid van zijn vijfentwintigjarig bestaan. December 1934.

 

5-7       Stukken betreffende zijn penningmeesterschap van de Algemene Nederlandse Geheel Onthouders Bond ANGOB, afdeling Hoogezand-Sappemeer. 1951-1993.

            5          Kasboek. 1951-1991.

            6          In het kasboek aangetroffen losse financiële bescheiden. 1984, 1991-1993.

7          Fotokopie van een circulaire aan de leden van de bond over een voorstel tot con­tribu­tieverhoging. 1978.  

2.3 Stukken betreffende anarchisme en antimilitarisme

 

8          “Voorbeeldbrief betreffende isolatie van totaalweigeraar Theo Koster” als petitie aan de directie van de gevangenis Nieuw Vosseveld te Vught. 1990.

 

9          Ontwerp van een artikel voor Recht voor allen over muziek, met aantekeningen over de tech­niek van het dirigeren. Z.j.

 

10        Door Postma ontworpen portefeuilles, mogelijk voor het bergen van stukken in de archiefbewaarplaats in Appelscha. Z.j.

 

11        Krantenknipsels over anarchistische propaganda in de omgeving van Appelscha. 1990, 1991.

2.4 Stukken betreffende crematiebewegingen

 

12        Brochures van de Arbeidersvereniging voor lijkverbranding en AVVL – vereniging voor crematie. Z.j. (1946 en later).

2.5 Stukken betreffende zijn optreden als koordirigent

 

13        Programmaboekje van zangfeesten bij gelegenheid van jubilea van de Bond van arbeiderszangverenigingen in Nederland en de Bond van koren in Groningen, met programmafolders voor het jaarlijkse optreden van zangkoren in Muntendam en Zuidbroek, 1950, 1955 en z.j.

 

14        Programma van het 50-jarig jubileum van de  Algemene Nederlandse Geheel Onthouders Bond ANGOB met vermelding van het optreden van zijn koor. Februari 1982.

 

15        Verzameling liedtekesten te gebruiken door het bejaardenkoor “De melkweg” te Hoogezand. Z.j.

2.6  Stukken betreffende het mandolineorkest Kunst en Strijd (KES)

 

16        Ingekomen “critisch verslag” van Bram Kwist, muziekleraar en dirigent in Amsterdam over een auditie van mandolineorkesten. 28 september 1969.

 

17        Programmafolders van concerten met het optreden van KES. 1974-1982 en z.j.

 

18        Briefwisseling met de familie Nota over een woordenwisseling over de functie van het orkest KES bij de muziekopvoeding van hun kinderen. Februari 1975.

 

19        Muziekbladen voor mandolineorkest            en teksten van door mandoline te begeleiden liederen. Z.j.

 

20        Briefwisseling met Heinz Sherath, handelaar in mandolines en componist. 1976.

 

21        Krantenknipsels over het optreden  van Postma als mandolinespeler en leider van het orkest KES. 1976-1986.

 

22        Lijst van oud-leden van KES en Verenigingen van H.S. Z.j. (ca, 1990).

2.7  Stukken betreffende orkestuitvoeringen

 

23        Programmaboekjes van de operettevereniging Pro burletta in Hoogezand voor de utvoering van Im Weissen Röss'l en Der Vogelhänder, met beschrijving van de inhoud van de opera Martha van Von Flotow  Z.j. (ca. 1950)

 

24        Programma's van muziekconcoursen van de Bond van harmonie en fanfare in de provincie Groningen. 1949-1956

 

Terug

ARCHIEF VAN MEINTE RINGIA (1888-198*)

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,1 m, 16 eenheden.

Materiële staat: Geen opmerkingen.

Openbaarheid: --

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Meinte Ringia werd op 6 januari 1888 in Beetgum, Menaldumadeel geboren en werd al als twaalfjarige tewerk gesteld als landarbeider. Reeds toen maakte hij kennis met de anarchistische beweging van Ferdinand Domela Nieuwenhuis en vatte hij de overtuiging op dat juist door directe actie van onderop de sociale strijd kon worden gewonnen. In 1908 kwam hij op voor de militaire diensplicht, wat voor hem als consequentie had dat hij volgens de door Colijn gewijzigde dienst­plichtwet vanaf 1913 als oud-milicien kon worden opgeroepen tot de Landstorm of nationale reserve. Dat weigerde hij, mede geïnspireerd door het dienstweigeringsmanifest van Bart de Ligt.

Ook al heeft de Landstorm geen enkele betekenis gehad, elk protest daartegen kon tot strenge vervolging leiden, en Ringia werd eerst tot vier maanden, na zijn vrijlating wegens herhaalde weigering tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld en vijf jaar ontzegging van zijn burgerrechten.

Ringia is daarna zijn leven lang overtuigd antimilitarist geweest. In de bezettingstijd wist hij aan de arbeidsdienst te ontkomen door bij bevriende tuinders in Haarlem als hovenier werkzaam te zijn. Daardoor kon hij een rol spelen bij de voedseldistributie tijdens de Hongerwinter van 1944/45

Op 92-jarige leeftijd zette hij zijn herinneringen op papier, die nader werden geredigigeerd door Willem de Haan, die toen als totaalweigeraar in de gevangenis in Assen zat. Hieruit kan men opmaken hoe zeer hij met het antimilitarisme van de jongere generatie meeleefde.

Het hier beschreven archief bevat voor het merendeel documenten uit de laatste jaren van zijn leven, waarin hij zijn herinneringen op papier zet en correspondeert met het tijdschrift Recht voor Allen van het  Noordelijk Gewest van de Vrije Socialisten.

2 INVENTARIS

  1   Briefwisseling met:  An, 1953; Han en Liesbet, 14 januari 1984; Martin, juni 1985; Siebe (* 1905), 27 april 1985; Willem Bosma, 1 maart 1985; J. Hooijberg, 22 juni 1963; Willy Last, z.j; Ger Pouw, 1983; H.J. Smienk, 25 juli 1965 en overlijdensbericht kort daarop; H. Wernik, 4 januari 1984; Luc Wouters 10 juli 1985; Piet van Zalinge, 13 november 1984; A. en W. Zandstra, 7 september 1956. 1953-1985.

 

 2    Aantekeningen over een poging tot uitgave van M.A. Romas, De ontwikkelingsgang van het religieus bewustzijn, met daarbij gevoegde correspondentie van belangstellenden. 1954.

 

 3    Ingekomen aanbeveling van de redactie van het tijdschrift En toch naar aanleiding van een herdenking van Bart de Ligt. 1962.

 

 4    Ingekomen Bulletin 1 van het Sekretariat antiautoritärer Sozialisten in Europa. Maart 1965.

 

 5    Krantenartikelen over de Pinksterlanddagen in Appelscha en over Peter Andriessen, Anton Constandse (2 x), Hans Fennema, Herman Groenendaal, Eva den Hartog, Robert Jungk, Gerrit Komrij, Arthur Lehning (2 x),  Andries Luiten, Herbert Marcuse, Henriëtte Roland Holst en Henk Visman. 1969-1974 en z.j.

 

 6    Ingekomen stukken ter voorbereiding van congressen van de Federatie van Vrije Socialisten. 1972-1974.

 

 7    Tekst van een radioprogramma van de VARA: De geschiedenis van het socialisme, voorwaarts en niet vergeten, over de beginperiode. 27 februari 1979,

 

 8    Exemplaren van Vredesactie, gewijd aan dienstweigeraars, met ingezonden brief van de niet-erkende gewetensbezwaarde Ger Pouw en een antwoord van Ringia, 1977.

 

 9    Leeuwarder Courant met een interview met Meinte Ringia op diens negentigste verjaardag. 1978.

 

10   Manuscript Herinneringen van Meinte Ringia, met voorwoord van Willem de Haan, Getypt. Juni 1980.

N.B.: Het typoscript is vermoedelijk een redactie. Het is later door Meinte van enkele correcties voorzien. In 1984 verschenen hoofdstukken hieruit in Een leven lang verzet, uitgegeven door “de Muiterij”, Nijmegen.

 

11   Aantekeningen, bedoeld als kopij voor Recht voor allen, 26 december en z.j.

 

12   Verzamelde krantenartikelen over totaalweigeraars, met ingekomen rondzendbrieven over de gevangen totaalweigeraars Pieter van Reenen en M. Augustijn. 1984-1985.

 

13   Ontwerpen van ingezonden brieven in kranten. Z.j. [ca. 1985].

 

14   Ingekomen brief van uitgeversmaatschappij Haarlems Dagblad met verzoek om toestemming van een “bijdrage” over de hongerwinter in boekvorm op te nemen. Z.j.

 

15   Diverse losse aantekeningen. Z.j.

 

16   Ingekomen brief van de secretaris van de indicatiecommissie van het Gewest Kennemerland naar aanleiding van zijn verzoek om opname in een bejaardentehuis. Z.j.

 

Terug

ARCHIEF VAN RUUD UITTENHOUT (1950-1992)

1 INLEIDING

Ruud Uittenhout was als student betrokken bij het Anarchistscih Collectief Utrecht en bij het Documentatiecentrum Vrij Socialisme van Jaap van der Laan. Deze omgeving inspireerde hem om met eigen studies over het anarchisme als hierostiche politieke factor de kennis in Nederland daarover uit te breiden. Hij deed onderzoek naar de geschiedenis van de anarchistische beweging en bewerkte anarchistische teksten voor de uitgeverrij “Spreeuw en de Stichting Pamflet”. Toen hij overleed, was hij bezig aan een proefschrift over het internationale anarchistische congres van 1907 in Nederland.

2. INVENTARIS

 

1.      Convocaat voor een Bakoenincongres, met een manuscript met de aanhef van de vertaling van Bakoenin’s Reactie in Duitsland. 1976 en z.j.

 

2       Bladzijde uit Vrij Nederland met een artikel van Piet Piryns ‘Jean Ellenstein, de testpliloot van het Franse communisme’, met aantekeningen in de kantlijnen van Uittenhout. 21 januari 1978.

 

3       Fragment van een inleiding over Emma Goldman, mogelijk voor de bezorging van haar publicatie Over syndicalisme, geweld en socialisme.  1978.

 

   4-5    Stukken betreffende de bezorging van een vertaling van Alexander Berkman, De opstand van Kronstadt. 1979-1982.

4    Concept van een scriptie over Alexander Berkman, in het bijzonder in Rusland. 1979.

5    Kladaantekeningen, annotaties en correspondentie over de uitgave. 1982 en z.j.

 

6       Manuscript van een boekwerk Amsterdam in actie, de Amsterdamse anarchisten Hijman Croiset, I.I. Samsom en J.J. Lodewijk geportretteerd, met een biografie van Hijman Croiset en correspondentie over het onderzoek. 1980-1986.

 

7       Manuscript van Gustav Landauer, leven en werk van een anarchist. 1981.

 

      8-17  Stukken betreffende de voorbereiding van een scriptie (proefschrift?) over het internationale anarchistische congres van Amsterdam in 1907. 1981-1992 en z.j.

8    Correspondentie over de totstandkoming, met eerste aantekeningen over de opzet van het werk en het onderzoek. 1981-1988.

9    Getypte aantekeningen over geraadpleegde literatuur en archieven met betrekking tot het verloop van het congres. Z/j.

10 Fotokopieën van officiële verslagen van het congres en van volledige verslagen in de anarchistische pers. Zj.

11  Fotokopieën van  bronnen uit het Algemeen Rijksarchief, met aantekeningen Z.j. (vóór 1979)

N.B.: Het onderzoek werd gedaan in de studiezaal aan het Bleijenburg, waar het ARA tot eind 1979 gevestigd was. In het Algemeen Rijksarchief bevinden zich politierapporten van informanten.

12  Afschriften en fotokopieën van tijdschriftartikelen over details van het congres. Z.j.

13  Biografische aantekeningen en kopieën van biografieën van deelnemers aan het congres, alfabetisch geordend. Z.j.

14  Manuscript met schematisch overzicht van literatuuraanhalingen over het verloop van het congres. Z.j.

15  Manuscripten met aantekeningen over de internationale anarchistische congressen van Zürich (1893), Chicago (1893),,Parijs (1900) en Londen (1914).

16  Manuscripten van de hoofdstukken IV, ‘De anti-autoritaire internationale’, VII, ‘De houding van de Nederlandse autoriteiten’, IX ‘Persstemmen ‘, X. ‘Vrije socialisten en (vrijheidlievende) communisten, het federatievraagstuk’ en ‘Geraadpleegd materiaal ‘ Z.j.

17  “Lijst van citaten, eventueel te gebruiken bij de aanhef van hoofdstukken”. Z.j.

 

18           Ingekomen aanbeveling van Uittenhout door Rudolf de Jong namens het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis voor historische instituten in het buitenland. 22 februari 1982.

 

19           Manuscript van een vertaling van twee essays van Benjamin Tucker met inleiding: Benjamin Tucker, Individueel anarchisme. 1983.

 

20           Ingekomen brieven van Nico Buiten en Psizko Jacobs, met geboortebericht van Boudewijn Chorus en ingekomen briefkaarten van n.n.. 1983 en z.j..

 

21           Manuscript van zijn tekstbezorging Michael Bakoenin, Drie essays. 1985.

 

22           Stukken betreffende zijn artikelen voor het Biografisch Woordenboek voor het socialisme en de arbeidersbeweging in Nederland over Sam Coltoff, Felix Ortt. Jacob van Rees, Gerhard Rijnders, N.C.J. Schermerhorn, met een manuscript van Rudolf de Jong over Ferdinand Domela Nieuwenhuis,

 

23           Manuscript van een bibliografie van Nederlandse vertalingen van en chronologisch geordende publicaties over Max Stirner in het Nederlands. Z.j.

               N.B.: Het laatst aangehaalde werk verscheen in 1987.

 

24           Manuscript van een artikel “Mühsam ist Gross und sein Profet heisst Jungblut”. Z.j. [na 1987].

 

25           Manuscript  De houding van de Nederlandse autoriteiten tijdens het internationale anarchistische congres van 1904, met ingekomen brieven van Hans Ramaer en Thom Holterman over mogelijke publicatie door De As of Stichting Pamflet. 1991-1992.

 

26           Kladaantekeningen voor lijsten van anarchistische tijdschriften. Z.j.

 

27           Ingekomen proefschrift van Bert Altena, Een broeinest der anarchie, arbeiders, arbeidersbeweging en maatschappijontwikkeling in Vlissingen 1875-1920 (1940), met correspondentie. 1989.

               N.B.: Voorin het proefschrift een dankbetuiging van Bert Altena als opdracht.

 

Terug

ARCHIEF VAN TINUS VEENSTRA

 

1. INLEIDING

1.1 Geschiedenis van de archiefvormer

Tinus Veenstra werd in de vroege ochtend van 27 november 1896 geboren als derde zoon in een eenvoudig arbeidersgezin te Hemrik (Opsterland), . Op 12-jarige leeftijd, na het einde van de lagere school, begon hij te werken. Twee jaar later werd hij timmermansknecht, uiteindelijk timmerman, Een van zijn kosthuizen in zijn leertijd was bij de familie De Groot, waar hij kennis maakte met het anarchisme van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Trad hij in 1918 nog in militaire dienst omdat zijn ouders hem niet in de gevangenis wensten, na de oorlog werd hij strijdbaar antimiltarist en voorzitter van het IAMV.. Hij was ook actief als anarchist, colporteerde tijdschroften als De Arbeider en De Moker. In 1925 begon hij in Donkerbroek een eigen aannemersbedrijf, omdat hij weigerde in loondienst te werken. Dat raakte in  failliet omdat hij weigerde militair materiaal te vervaardigen of voor het leger te leveren. Vanuit Donkerbroek was hij ook verbindingsman tijdens de spontane stakingen van tewerkgestelden en veenarbeiders in Appelscha in de jaren ’20.

Vanaf 1924 werden ook de antimilitaristische pinkstermobilisaties gehouden, vanaf 1931 in Appelscha. Omdat ze op openbaar terrein werden verboden, kochten de anarchisten een aardappelveld aan, dat voortaan als kampeerplaats zou dienen. In 1933 was dit terrein daarvoor klaar. Het werd beheerd door een Stichting tot Vrijheidsbezinning, waarin Tinus Veenstra een van de bestuurders was. Hij was toen de bezetter de stichting verbood betrokken bij de verkoop en terugkoop van het terrein, waardoor het niet in beslag werd genomen.

Na de bevrijding verenigde de anarchistische beweging zich als de Nederlandse Bond van Vrije Socialisten met provinciale afdelingen. De Groningse, Friese en Drentse afdeling vormden daarbij het Noordelijk Gewest, dat zich vooral bezig hield met de voortzetting van de pinksterlanddagen en de oprichting van een monument ter nagedachtenis van Jo de Haas, die vlak voor de bevrijding in 1945 door de bezetter werd gefusilleerd. Sedertdien worden jaarlijks nog steeds pinksterlanddagen gehouden.

Tinus Veenstra heeft zich zijn leven lang met de stichting bezig gehouden en aan de bezinning die van het kampeerterrein zou uitgaan zijn gedachtegoed ontleend. Zijn antimiltarisme was dat van Bart de Ligt en Jo de Haas, wiens gedachtegoed  tijdens de oorlog in rondzendbrieven werd verspreid. In 1974 scheidde het Noordelijk Gewest zich af van de landelijke Federatie van Vrije Socialisten, omdat er geen consensus kon worden bereikt tussen  het geweldloze antimilitarisme.van het Noordelijk Gewest en de niet-geweldloze opvattingen over anarchistische klassenstrijd die eveneens opgang deden. 

In 1984 bewerkstelligde Veenstra met anderen de blijvende zelfstandigheid van de stichting tot vrijheidsbezinning als antwoord op een bestuursvoorstel om de stichting onder de paraplu van het Noordelijk Gewest te brengen.

In deze periode begin Tinus Veenstra te publiceren, wat hij tot aan zijn dood is blijven doen. Zijn boek De worstelende mens zoekend naar het licht temidden van een schijnbaar ondoordringbare duisternis bevat autobiografische gegevens en opvattingen over militarisme en anarchisme. Hij werkte zijn visie op de wereld verder uit in Mens wat kiest gij?, De misdaad gaat door, Waar gaan wij heen? om de maatschappij te waarschuwen tegen de wereldvernietigende werking van oorlog.  Het alternatief was een samenleving gericht op vrede, waarvoor de heersende maatschappijopvatting, steunend op staat en godsdienst, geen uitkomst kunnen bieden. Met zijn publicaties kreeg Tinus Veenstra een plaatselijke roem als schrijver en dat inspireerde hem om zijn gedachtegoed verder tr verspreiden en buiten de eigen anarchistische sfeer geestverwanten te zoeken. Vanaf 1985 begeleidde hij zijn publicaties met brieven, gericht aan prominente persoonlijkheden, de protestantse en katholieke geestelijkheid – met name het radiopastoraat – en belangstellenden uit diverse politieke – met name socialistische -  partijen in de hoop dat men via een discussie over vrede tot een consensus zou komen tegen staat en kapitaal. In zijn laatste brochure  Een oproep – een appèl, verspreid door het tijdschrift Recht voor Allen riep hij nog eenmaal de maatschappij om om tot een geweldloze consensus te komen tegen haar dreigende ondergang.

Tinus Veenstra overleed op 13 februari 1999, 102 jaar oud.

1.2 Het archief

Het merendeel van het archief van Tinus Veenstra dateert van na de Tweede Wereldoorlog. Hiervan is in 1979 een kleine halve meter overgedragen aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en door Rudolf de Jong van een lijst voorzien. Het hier beschreven gedeelte bevat dus voornamelijk de periode na 1979, dus wanneer Tinus Veenstra meer dan 80 jaar oud is. In die periode heeft hij een koortsachtige activiteit ontplooid om zijn gedachtegoed te verspreiden door naast het publiceren van artikelen in Recht voor Allen, het orgaan van het Noordelijk Gewest van Vrije Sopcialisten ook zijn correspondentie te kopiëren en aan derden door te sturen. Men moet dus een groot deel van zijn briefwisseling dus als een publiek propagandamiddel beschouwen. Ook blijkt dat sommige teksten zijn opgesteld met het doel door het nageslacht gelezen te worden.

Wat hier beschreven is, is het gedeelte dat na zijn dood is nagelaten en overgedragen aan het Anarchistisch Archief Appelscha. In 2015 werd het archief geordend en ontdaan van doublures – deels niet verspreide stockvoorraad. Verspreide krantenknipsels, de huishoudelijke facturen en ingekomen circulaires die nog tijdens de overbrenging bewaard zijn gebleven, waardoor ongeveer een derde van het bestand werd vernietigd. 

Het archief in Appelscha bedraagt nu 0,6 meter.

 

2 INVENTARIS

2.1 Manuscripten en aantekeningen

 

1          Blocnote met aantekeningen en afschriften van teksten. 1915-1928.

 

2          Oudere aantekeningen uit de jaren '60, schetsen van spreekbeurten en artikelen. Z.j.

 

3          Blocnote met doorslagen van uitgaande brieven en manuscripten. Januari 1971- augustus 1972.

 

4          Blocnote met aantekeningen over uitgeleende boeken. Voorin aantekeningen over de plaatsvervangende dienst van een gewetensbezwaarde. 1972-1973.

 

5          Notitieblokjes met aantekeningen. 1982 en z,j,

 

6          Als blocnote gebruikte agenda, met concepten van aantekeningen en brieven aan de belastingdienst. 1984-1987.

 

7          Map met poëzie en proza, genummerd 1-13, Z.j.,

 

8          kladblocnote met aantekeningen over zijn gedachten. Z.j.

 

9          Handschriften van te verspreiden teksten “ gedachten”  en andere aantekeningen. 1981-1992 en z.j. 

 

10        Manuscript van een in te vullen enquête en autobiografische aantekeningen voor het Documentatiecentrum Vrij Socialisme. Z.j.

            N.B. Geschreven en getypte memoires bevinden zich in zijn archief bij het IISG, inventarisnummers 1-3.

 

11        Verzameling “liederen”, met gedichten. Z.j.

 

12        Teksten van redevoeringen en spreekbeurten. Z.j. (jaren '90).

2.2 Correspondentie

 

13-34   Briefwisseling. 1956.-1996

13     W. Adema, z.j.; Johan Agter, 1975-1990; Joke en Jac van Alberda, 1980-1982, Lea en Jan Appel, 1979, 1986.

14      P.M. Van den Berg, april-mei 1984; J. Berga, 1986, Gerard en Alice Blaauw, z.j; familie J.M. Bl;azer, 1970,-1981; J. Bleeker, 24 december 1996; E. Borren, 11 maart 1969, Willem Bosma, 21 december 1978 en z.j.; Sale Bouma, 1979-1987, D. Wolhuizen-Brandsma, 15 juli 1986; J.P. Brans, 2 maart 1978.

15      Hendrik Bron, 1979-1987' Hille Bijlsma 1988, 1989.

16      Janke en Kees Cats, z.j.; Joh, Dankert, 10 januari 1981; E. van Delft-van Bohemen, april 1986; S.C. Derksen, 1971-1986; J.I. Diekstra, z.j.; C. Doeksen, 4 december 1974; Evert J. Drijver, 1974; H.W. Dunnewold, 1970, 1976. J. Elsinga-Hooijer, z.j.; Joke Flokstra, 21 februari 1985.

17      Tjeerd en Jelle Geertsema, 1984 en z.j.; J.H. G”obel, december 1977; Harold de Groot, 1988, Henk de Groot, 1969-1991.

18      C. de Haan, november 1983; Willem de Haan, 10 februari 1980; S. Haisma, 1991 en z.j.; Uitgeverij De Haktol, 1986 en z.j.; Theo Harsman en Cornelia Maria Harsman-van Bakhuizen, 1964, 1968 en z.j.; A. Hartman, 1976; E.W. Hekman, 14 september 1985; P. Hoekema, 19 december 1981; Van 't Hooft, z.j.; A. Hoogerwerf, 1987-1989; Ellen Hoogstraten, z.j.; Liewe Hornstra, 1984-1988; J. Hut, 1986-1987.

19      Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (Rudolf de Jong), 1976, 1988; G. Jager, 1986, 1988; mevr.Jansen, z.j.; L. Jansma, 26 april 1974, Wim Jong, z.j.

20      B. Kalma, 9 maart 1978, J.J. Kalma, 2 juni 1979, Hans en Lenie Keus, 1980-1983 en z.j.; R. Kingma, 1978-1981 en z.j.; Jelle en M. Klaver, 1987 en z.j.; W.A.J. Kooper, 3 februari 1976; A. Knotnerus-Sorsman, 29 februari 1980, Pieter Kooisma, 1987, 1992; M.J. Kouwenhoven, 19 juli 1980.

21      Jaap van der Laan, 1992; L.Lageveen, 30 maart 1971.Willy Last, 11 februari 1981; A. Lichthart, 16 september 1970; G.B. Liefting, 1970-1979; Jolanneke Lienburg, 12 februari 1974 en z.j.; Jet en Eldert Looijenga, 1979. 1985.

22      J. Meertens, z.j.; A.B. Van der Meulen, 17 mei 1982; J.B. Van der Meulen, 20 juni 1992; J.S.Meyboom,. 6 maart 1990; E,M.B. Mok-Schermerhorn, 3 juni 1988; Tinus Molthoop, oktober 1985; Bas Moreel, 1980; Albert Mulder, juli 1987; Herman Musaph, 1991; Antimilitaristisch  Bureau De Muiterij, Nijmegen, Z.j.,

23      G. Nabrink, 30 december 1983, Hilbert Otten, 1978; K.Olij, 1976.

24      B.M.Popkes, 1975, 1989 en z.j.; Piet van Praag, 19 augustus 1972; familie Prins-Thijssen, 1968-1985, Nico Reket, 1970, H. Rie, 22 januari 1992.

25      Meinte Ringia, 1970-1985.

26      Joop de Roos, 1968-1987, A. Roverts, april 1989;

27      Tine van Rees-Schermerhorn, 1978-1991 (familie van N.C.J. Schermerh

28      Slooten en G. Slooten-Bleeker, 1980-1986, E. Stienstra, juni 1975; Stolp, 14 mei 1987; Caro Struik, 1987-1988.

29      G, Wijnanrts-van der Touw, R. Truil, 1975; 1970-1975; R. van Tuinen, 17 september 1970; B, Veenstra, z.j.; T. Blazer  Veenstra, 1970; Jan en Fieke Venema-Dijkstra, 29 november 1976, Danny Veltrup, september 1977, P.J. Verkuyl, 23 juni 1989; Hans de Veth, 1981, M. Veth-Kluft

30      Adri Vogelaar en familie, 1969-1984

31      Adri Vogelaar en familie, z.j.

32      Jan en Aaltje de Vries-Franken, z.j.; J.M. De Vries-Teijema, 1977-1985, S.V. De Waart, 1972-1989; Willem Wemer, z.j.; Douwe de Wit, 1971-1983; Fokke Witvoet, 1977; Thea Wolsdijk, 15 januari 1980; Johan Wolhuizen, z.j.

33      Tj, Wouters, 1966-1975 en z.j.

34      Arthur Wynstra, 1977-1982; Felix van der Wijs, 1976; fam Zandbergen, 4 november 1970.

35      N.n. 1956-1977

 

36        Ingekomen stukken van meerdere ondertekenaars, leden van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten, Ouderenzorg, organisatoren van een kettingbrief met vredesboodschappen. 1982 en z.j.

 

37        Blocnote smet doordrukken van uitgaande brieven. 1971-1972,  1983, 1986

 

38        Ingekomen gedichten en essais van zijn zuster R. Blazer Veenstra, deels in briefvorm met een bundel Zomaar wat gedachten. Ideeën en invallen, met  toneeldialoog voor een familiefeest door R. Blazer Veenstra, 1982 en z.j.

2.3  Publicaties en ontwerpen daartoe

 

38        Manuscript Een proefschrift, dat geen proefschrift zal zijn (het maatschappelijk vraagstuk en de oplossing daarvan), met geleidebrief en ingekomen brieven van lezers, 1968-1969. 

            N..: Zie voor gestencilde versies het archief van Tinus Veenstra in het IISG, inventarisnummer 4

           

40        Manuscript “ een woord vooraf”  voor Uit het leven van een veenarbeider door Imre Klaver? 1971.

 

41        Advertentie van zijn boek  Zoekend naar het licht […]. 1975

 

42        Mens wat kiest gij? Een lusthof of een woesternij? 1976.

 

43        Manuscript van Mens wat Kiest gij? in concept. 1976

 

44        Stukken betreffende de druk van Mens wat kiest gij?, met ingekomen brieven als reactie  1976

 

45        Correspondentie met Ger Pouw over een poging tot een uitgave van een publicatie over dienstweigeraars. 1980. 

 

46        Waar gaan wij heen?  Brochure, net correspondentie 1980.

 

47        Voorwoord en aankondigingscirculaires van een brochure Waarheid zonder grenzen. 1981.

 

48        En de misdaad gaat door, zal fantasie werkelijkheid worden?,met correspondentie.  1985.

 

49        ‘Oproep!” Circulaire voor ‘bezinning en herkenning” voor een oorlogsvrije samenleving, met concepten en varianten 1986.

 

50        Oproepen, manuscripten en ontwerpen van een circulairereeks  Naar een nieuwe maatschappelijke orde, het wereldvraagstuk van rijkdom en armoede., met varianten,   1987-1988.

 

51        Verslag van een lezing van Tinus Veenstra over zijn toneelstuk Het hongerproces van 1892 voor de gespreksgroep Vroeger en nu in Appelscha op 23 januari 1989.

 

52        Tekst van een toneelstuk Het reisgezelschap of het experiment, met correspondentie. 1989.

 

53        Manuscript van een manifest “ Zijn er nog moedige mensen?” z.J.  CA. 1989.

 

54        Een oproep, een appèl! , met concepten en correspondentie.  1991

            Zie ook het archief van de redactie van Recht voor Allen voor 1991, archief NGVS-STVB, nr. ….

 

55        Inleidingen en andere passages van teksten voor boekpublicaties. Z.j. (1979-1991).

 

56        Handgeschreven kladmanuscript van Aan de misschien weinigen of […] velen die belang stellen. Z.j. (eind jaren ’80)

 

57       Herdenking – herinnering – Bevrijdingsfeest. Geschreven tekst, met nadere aantekeningen voor oproepen.  Z.j.

 

58        Manuscript van een bloemlezing van artikelen, blad 36-66. Z.j.

2.4 Openbare gedachtenwisseling.

59        Teksten van brieven naar aanleiding van perspublicaties en radioberichten en -causerieën aan de schrijvers en sprekers. 1979-1992

 

60        Stukken betreffende ingezonden brieven naar de Leeuwarder Courant en andere dagbladen, met correspondentie met redacteuren. 1975-1999

N.B.: Artikelen in de Leeuwarder Courant en de Friese Koerier zijn verzameld in zijn archief in het IISG, inventarisnummer 23.

 

61        Krantenartikelen over de wegens pacifisme ontslagen politieagent  J. Kalma, met doorslag van een brief van Veenstra.  1977-1978

 

62        Aantekeningen en verslagen van gespreksbijeenkomsten.   1979.

 

63-66   Correspondentie met religieuze en levensbeschouwelijke groeperingen over eem maatschappij zonder oorlog en machtsuitoefening.

63        Correspondentie met Rooms-katholieke geestelijken en protestantse dominees van het radiopastoraat.   1970-1989

64        Correspondentie naar aanleiding van NCRV-uitzendingen Het levende woord. 1986.

65        Briefwisseling met ds. W.M. de Bakker naar aanleiding van de campagne Mens wat kiest gij? . April-juli 1986.

66        Stukken betreffende A.W. Kist en zijn Landelijk Missie Kollektief. 1981-1987.

 

67        Als circulaire te verspreiden manifesten en artikelen (deels gepubliceerd in Recht voor Allen of als ingezonden stuk in een krant, deels ongepubliceerd). 1981-1992.

 

68        Correspondentie met minister-president R.F.M. Lubbers en leden van het koninklijk huis. 1988-1989.

 

69        Stukken betreffende een campagne voor zijn boek Mens wat kiest gij? en andere geschriften. 1986-1987

 

70        Ingekomen brief van de Stichting Nationaal Verkeersveiligheid naar aanleiding van zijn inzending van een idee. 18 juni 1985., met Bevrijd idee, ingezonden voor een oproep tot energiebesparing, gericht tegen oorlog, Z.j.

 

71        Rondzendbrieven van Veenstra over zijn visie op de jeugd, met ingekomen voorlichting van Egbert van Soest van het Landelijk Steunpunt Randgroepjongerenwerk naar aanleiding van een van zijn brieven. 1987 en z.j. .

 

72        Correspondentie met Rouke Broersma, bestuurslid van de Politieke Partij Radicalen, met propagandamateriaal van de PPR. 1987-1988.

 

73        Ingekomen teksten van radiocauserieën van de Landbouwvoorlichtingsdienst, Ds. Klamer (NCRV) en de econoom G. Peereboom (AVRO).en van het TV-programma Gouden Bergen van de VPRO.

 

74        Diverse rondzendbrieven. deels afschriften bestemd voor derden, deels circulaires. Z.j.

2.5 Familieaangelegenheden

75        Toeristenkaart. 7 juni 1978.

 

76        Kopie van een aanvraagformulier om steun van de Algemene Bijstandsdienst aan zijn zuster R. Blazer-Veenstra wegens huisvesting in het bejaardenthuis Rikkingshof in Oosterwolde. 22 juli 1982.

 

77        Correspondentie met de postorderbedrijven Readers' Digest en Lecturama.  1984, 1988 en z.j.

 

78        Huldeblijk van zijn kinderen ter gelegenheid van zijn honderdste verjaardag. November 2006 [ie ook 69].

 

79        “ Je moet er maar mee leven”,  autobiografie over zijn liefdesleven. Z.j.

2.6 Lidmaatschappen en initiatieven voor organisaties

2.6.1  Stichting tot Vrijheidsbezinning

80        Stukken betreffende zijn bestuurslidmaatschap van de Stichting tot Vrijheidsbezinning. 1964-1994

 

81        Entreebewijzen voor pinksterlanddagen. 1976, 1983.

 

82        Stukken betreffende het conflict binnen het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten over een voorstel tot integratie van de stichting onder het NGVS. 1983-1988.

 

83        Oorkonde van de voorbereidingscommissie van de Pinksterlanddagen aan Tinus Veenstra bij gelegenheid van zijn honderdste verjaardag, met krantenartikelen. November 1996.

 

84        ' Het openstellen van dit terrein' . Aantekeningen  over de geschiedenis van het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning. Antwoord op vragen van F.S.H. Haan, geschiedenisleraar te Franeker. En andere notities Z,j,

2.6.2 Overige anarchistische aangelegenheden

85        Ontwerp van een resolutie van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten tegen de vestiging van een militair oefenterrein op het Lauwerszeegebied, 26 mei 1969. Met geleidenota van T.J. Wouters over de verspreiding.   1969

 

86        De visie van het anarchisme. Brochure, uitgegeven door de Federatie van Vrije Socialisten. 1970.

 

87        Correspondentie over de uitgave van een eerste nummer van Recht voor Allen door het heropgerichte Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten. 1977.

 

88        Ingekomen brieven van scholieren en studenten met verzoeken om inlichtingen over het anarchisme. 1979, 1987 en z.j.

 

89        Ingekomen uitnodiging voor de herdenking van de honderdste geboortedag van Bart de Ligt. 17 juli 1983.

2.6.3 Antimilitarisme en vredesbewegingen

90        Stukken betreffende Veenstra als lid van een voorlichtingscomité dienstweigering. 1973.

 

91-92   Stukken betreffende Veenstra als bestuurslid van de werkgroep Zwaarden of Ploegijzers, later Zwaarden of Ploegscharen, 1970-1982

91        Blocnote met kasnotities voor de Werkgroep . November-december 1971.

92        Overige stukken, 1970-1982,

 

93        Ingekomen stukken van vredesbewegingen. 1978-1984 en z.j.

 

 

94        Om onze toekomst, uitgave van de Stichting Onafhankelijke Vredesliga, met folders, met correspondenti van Veenstra over haar opheffig. 1978 en z.j. 

 

95        Ingekomen circulaires van totaaldienstweigeraars. 1980.

            Circulaires van Willem de Haan en Bosma toevoegen uit correspondentie.

            Zie ook achterin nr. 118    

 

96        Bewijs van deelname van een groep, onderweg naar de demonstratie tegen kruisraketten in Amsterdam op 21 november 1981.

2.6.4 Overige betrekkingen

97        Stukken betreffende de Algemene Nederlandse Geheelonthoudersbond en zijn acties tegen alcohol, 1968-1985.

 

98        Stukken betreffende zijn lidmaatschap van de Vegetari”ersbond. [jaren]

 

99        Ingekomen circulaires van de Bellamy Stichting. 1979-1992.

 

100      Ingekomen brieven van Jan Buys over het ontnemen van zendtijd aan Radio de Vrije Gedachte. 1980.

 

101      Stukken betreffende de opzegging van zijn lidmaatschap van de Ecologische beweging Anders denken anders doen. ende Ekologische Beweging Nederland. 1980-1991.

 

102-103          Stukken betreffende  protesten in Ooststellingwerf tegen kernenergie. 1981, 1988.

102    Ingekomen verslag van de eerste anti-kernenergievergadering van 5 juni in Oosterwolde, met ingekomen brief van de Stuurgroep Maatschappelijke Discussie Energiebeleid. 1981 en z.j.

103    Nieuwsbrief de Nucleaire Dissident nr. 2 met protestbrief van Milieudefensie aan het gemeentebestuur tegen de opslag van nucleair afval in zoutkoepels.  1988

 

104      Ingekomen brieven van de burgemeester van Ooststellingwerf en GS van Friesland naar aanleiding van zijn opgave als lid van een gespreksgroep Ouderenbeleid. Oktober 1986.

 

105      Stukken betreffende zijn lidmaatschap van en optreden in het bejaardenzangkoor Oosterwolde. 1990 en z.j.

 

106      Ingekomen invitatie van de Stichting Cultureel Belang Ooststellingwerf en Schrieversronte tot bijwoning van het afspelen van een bandopname  van een voordrachtmiddag, met teksten van de door Veenstra en Heida gehouden voordrachten. Juni 1994.

 

106      Dossier inzake zijn bedenkingen tegen de vereniging voor gemeenschappelijk beheer Grondvest. Z.j.

2.7 Bewaarde documentatie

107      Antioorlogskerstlied door Dumond, dichter-zanger, met opdracht aan N.C.J. Schermerhorn, 1915. Fotokopie. Z.j.

 

108      Verzamelde gedichten, o.a. Van Henk Eikeboom, Z.j. 

 

109      Foto van het gedenkteken van Jo de Haas op het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning. Z.j.

 

110      Tekst van een rede van J.M. Den Uyl, minister van Economische Zaken bij de opening van de nylonfabriek Terlenka van de Algemene Kunstzijde Unie in Breda op 19 april 1966.

 

111       Krantenberichten over anarchisten uit zijn kennissenkring:, Klaver, Meinte Ringia, Lucas Siepel,  Douwe de Wit, Jan van Zanden. 1975-1982

 

112      Krantenartikelen over Tinus Veenstra. 1977-1999.

 

113      Affiche voor een spreekbeurt van Anton Constandse in het recreatiegebouw op het kampeercentrum in Appelscha op 26 september 1978. 1978.

 

114      Losse krantenknipsels over vrede en oorlog. 1978-1985.

 

115      Affiche Politiek poppenspel met aankondiging van podiumvoorstellingen in Utrecht en Antwerpen. Juni 1979.

 

116-121           Plakboeken met krantenknipsels van belang voor het antimilitarisme en de antioorlogsbeweging.            1980-1985      4 delen en 1 omslag

116    Gemerkt 1, getiteld Vrede.    1980

117    Gemerkt 2, met gegevens over kernbommen, kernenergie. Achterin manifesten van totaalweigeraars.             Januari – juni 1981

118    Gemerkt 3      Juli – december 1981

119    Bijlagen bij 3 over de Brede Maatschappelijke Discussie over kernenergie.

120    1982 – januari 1983.

121    1984-1985, Voorin ongedateerde stukken over anarchistische kennissen.

 

122      Verkiezingsbiljet van Groen Links, afdeling Ooststellingwerf. 1990

 

123      Krantenartikelen over het Friese verleden: Elfstedentocht en oorlogstijd.  1991..            

 

124      Tekening van n.n. over turfwinning met afbeeldingen van turfstekerswoningen. Z.j.

 

125     Afschriften van socialistische strijdliederen (v'o'or 1914 tot ca, 1968) door Douwe de Wit.  Fotokopie”en. Z.j.

 

126      Afschrift van een NCRV-radiohoorspel Hier sta ik, met eigen inleiding. Z.j.

 

127      Ingekomen sociale protesten. Z.j.

 

128      Afschrift van een persartikel persartikel over het biomedisch centrum De Koningshof en zijn natuurgeneeswijze. Z.j.

 

129      Brochures en sluitzegels van een christelijke vredesbewegingen. Z.j,.

 

130      Verzameling foto’s: van een Duits monument voor oorlogsslachtoffers in  1939-1935;  van een demonstratie tegen bewapening in Groningen, van kinderen.  Z.j.

3. Later toegevoegd

 

131      Brief van A. van Nierop, hoofd Dienst Sprekend Woord van de VARA, aan Albert de Jong met afwijzing van een script voor een hoorspel. 12 oktober 1956.

N.B. De tekst zou betrekking hebben op een onderwerp van een niet bewaard gebleven  toneelstuk van Tinus Veenstra, mogelijk het Hongerproces (zie nr. 51). Mogelijk is deze brief door Albert de Jong of zijn nabestaanden aan Tinus Veenstra doorgestuurd.

 

Terug

ARCHIEF VAN LEENDERT VELDHUIZEN (1958?)

1. GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot: 

in de catalogus:

Omvang: 0,1 m, 20 eenheden.

Materiële staat: Het archief bevat foto’s

Openbaarheid: --

2. INVENTARIS

2.1 Schoolcabaret en vormingstheater.

 

 1         Ingekomen prospectus van de Nederlandse film- en televisieacade­mie te Amsterdam. 1972.

 

 2         Foto's van een cabaret= of theateroptreden, met agenda uitgebracht door de cabaretgroep          You don't have to die to be happy. Z.j. [ca, 1974-1976].

 

 3         Cabaretteksten en gedichten bedoeld voor theateruitvoering. 1974-1976.

 

 4         Tejst van een AJC-stuk Koningspsalmen of driemaal is scheepsrecht en van Santa Maria de        Iquique (Mexico) van Luis Advis.j.

 

 5         Stukken betreffende zijn gitaarstudie. Z.j.

2.2    Antimilitarisme

 6         Tekst van een artikel voor de voorlichtingsgroep van de Vereniging an Dienstweigeraars VD     in Amsterdam, met verslag van activiteiten van de scholengroep. 1975.

 

 7         Ingekomen manifest van de Internationale Kommunistische Stroming in oprichting. 1976.

 

 8         Stukken betreffende de Antimilitatische Vereniging Onkruit en zijn steun aan totaalwei­ge­          raars. 1977-1979.

 

 9         Manuscript van een artikel “Globale analyse van de huidige kapitalistiese samenleving”,             bedoeld als kritiek op het leger. Z.j. [ ca. 1978].  

 

10        Stukken betreffende zijn bijdrage aan documentatiemateriaal tegen deelname aan de Euro­         pese verkiezingen als lid van Onkruit, met Duitstalige bijdragen. 1979.

            N.B.:   Zijn argument is de verwevenheid van Europa met de NATO en de greep van het                       Amerikaanse imperialisme op Europa.

 

11        Manuscript van een studiebrochure tegen Europese eenwording. Z.j.

2.3 Overige acties

12        Verslag van de Eerste-jaarsraad van studenten antropologie aan de Universiteit van Am­ster­        dam. 8 oktober 1977.

 

13        Ingekomen dagvaarding van het kantongerecht in Utrecht wegens overtredingen tijdens zijn     deelname aan het “anti-Hoog Catharijne Festival”, met aantekeningen voor zijn verdediging,    met manuscript van een artikel daarover. December 1978.

 

14        Ontwerp van een adres aan de gemeenteraad van Utrecht met verzoek om de sloop van de        feestzaal van het NV-huis en Tivoli af te gelasten. Januari 1979.

 

15        Aantekening voor een interventie over abortus. Z.j.

 

16        Artikel ter bespreking van Bommi Bauman's boek Hoe het allemaal begon. Gestencild. Z.j.        [na 1976].

2.4 Particuliere stukken en briefwisseling

 

17        Ingekomen brieven van Annelies, z.j.; Boris, z.j.; Erik, z.j.; Mientje, z.j.; Minke, 29          november 1976, Roelien 1978 en z.j., Utsi, 1976 en z.j.; Willem, 1976-1977 en z.j.

 

18        Aquarel “voor Jan Hein van je vriendinnetje Karolien”. Z.j.            1 stuk

 

19        Portretfoto's meisjes. Z.j.       2 stukken

 

20        Foto van een autowegovergang over een rivier. Z.j. 1 stuk

ARCHIEF VAN JAAP  DE WEYS

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,1 m, 10 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

Openbaarheid

2 INVENTARIS

2,1 STUKKEN OVER HET NOORDELIJK GEWEST VAN VRIJE SOCIALISTEN EN DE STICHTING TOT VRIJHEIDSBEZINNING

N.B. De Stichting tot Vrijheidsbezinning is de oprichter en eigenaar van een kampeercentrum in Appelscha

 

1         Stukken betreffende vergaderingen van het NGVS over de samenwerking met de Stichting tot Vrijheidsbezinning en daarbij ontstane onenigheden. 1982-1986.

           N.B. Met nagekomen brief van Geert de Groot aan Fré Boerema.

 

2         Stukken betreffende vergaderingen van het NGVS. 1992, 2002-2003.

 

3         Stukken betreffende zijn bestuurslidmaatschap van de Stichting tot Vrijheidsbezinning. 1994-2004.

 

4         Ingekomen afschrift van een testament van Anna Koelma-van der Laan, waarbij de Stichting tot Vrijheidsbezinning als erfgenaam wordt aangewezen, 28 juni 2000.

 

5         Ingekomen aanbeveling van zonnepanelen voor het kampeercentrum en gebruiksinstructies voor de wasmachine. 2000 en z.j.

 

6         Verslag van het achtste voetbaltournooi op het kampeercentrum, gehouden op 3 en 4 september. 4 september 2004.

2.2 OVERIGE STUKKEN

 

7         Stukken betreffende zijn ontslag als werknemer bij de machinefabriek Kuiper n.v. na zijn weigering mee te werken aan de vervaardiging van tankonderdelen en het daarop volgende proces bij de rechter. 1982-1985.

 

8         Ingekomen pamflet van de Oost Groningse Actiegroep Anti-Mot tegen de aanwijzing van de provincie Groningen als oefenterrein voor de Luchtmobiele Brigade. Z.j. (ca. 1996).

 

9.        Fotokopie van een interview met Roel van Duyn naar aanleiding van zijn kandidatuur voor de Tweede Kamer voor De Groenen in het tijdschrift Ravage, 3 augustus 2001. Z.j.

 

10       Ingekomen gedichten van Margreet van Hoorn en JannyAlberts-Holman, en van n.n. Onder de titel “Nooit alcohol”.                                                                               

ARCHIEF VAN TOM WELSCHEN (GEB. 1952)

1.1 OVER TOM WELSCHEN

 

Tom Welschen studeerde sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Rond 1975 was hij lid van de groepAmsterdam van de Federatie van Vrije Socialisten. Deze groep ging een sterke koers varen toen een discussie over de stadsguerilla leidde tot een splitsing en het uittreden van een aantal groepen. De positiekeuze van de Amsterdammers was in hoofdzaak afwijzing van de clandestiniteit en van offensieve geweldsacties van geïsoleerde individuen of groepen, die de organisatie van de directe belangenstrijd – met name van arbeiders in hun organisatie van onderop - zou kunnen schaden. Omdat propaganda prioriteit had, nam hij –in de tijd vóór internet en sociale media - de gewoonte aan discussiestukken zoveel mogelijk te kopiëren om die voor verspreiding gereed te houden.

Tijdens zijn studie, waarin hij het anarchosayndicalisme als scriptieonderwerp verwerkte, vertrok Tom naar Italië waar hij o,a, stage liep bij Pirelli in Settino Torinese. Daar verzamelde hij ook gegevens over de Italiaanse autonome  beweging en maakte hij contacten met Italiaanse anarchisten.

Terwijl de federatie desintegreerde, kwamen de plaatselijke anarchistische groepen (collectieven) sterk op.  Een daarvan was de De Pijp, de buurt vaar Tom woonde, Quellijnstraat 161, Deze groep nam de redactie van het mededelingenblad van de Federatie, anarcho-info over en maakte daarvan een Anarchistisch-Sencil-Stapelwerk, toen de federatie in 1979 werd opgeheven. Het werd het interne communicatie- en discussieblad van de anarchistische beweging naast het officiële propagandablad De Vrije.

In Nederland kwamen snel antiiautoritaire bewegingen op, die zich richtten op concrete actie maar geen heil zochten in de bestaande anarchistische beweging, in hun ogen vaak te theoretisch. De bewegingen tegen antimilitarisme (totaalweigeraars, Onkruit, AMOK), de antikernenergiebeweging AKB en vooral de georganiseerde militante krakers beschouwden zich als ‘autonome’ strijders tegen ‘het systeem’ en wezen de anarchistische traditie als ‘te calvinistisch’ af. Wel organiseerde met name de Spuigroep steungroepen voor krakers die door repressie werden vervolgd, met name in de periode van 1979-1980, toen met succes de Vrije Keizer tegen ontruiming werd verdedigd, de Vondelstraat als vrijstaat werd bezet en op 30 april 1980 de ontruiming van een krakersfeest ter gelegenheid van de kroning een spontane opstand tegen het openbaar gezag teweeg bracht. Vanaf 1980 organiseerden krakers zich na ontruimingen in tegenbewegingen die op straat de strijd met de ME aangingen. Intern vormden zich theoretici, die zich als autonome kern van een revolutionaire maatschappij beschouwden, met wie Tom in discussie kwam. Tom gaf prioriteit aan de uitbreiding van de revolutionaire  arbeidersklasse – hij was lid van het OVB, die een Bedrijfsgroep Collectieve Sector oprichtte - , de wijkactie en de directe belangenstrijd, kortom de organisatie van de anarchie. In dat kader wees hij de prioriteit van het geweld af en trad daarmee in discussie met autonome tegenstanders, waarvan sommigen in 1986 een autoritaire opstelling begonnen aan te nemen die zelfs gewelddadig tegenover medekrakers was.

Tom was zelf actief als radiojournalist en free lance correspondent, waarbij hij artikelen zelfstandig aan der pers aanbood, soms als ingezonden stuk tegen de conventionele berichtgeving – zoals over FIAT in Milaan - soms om beelden te geven van de situatie in Italië. Hij kreeg ze voornamelijk geplaatst in De waarheid,  dat – onder invloed van Elisabeth Etty en Ton Regtien - de strakke partijkoers over de berichtgeving iets liet varen en ruimte overliet voor initiatieven uit de arbeidersbeweging van onderop en een meer persoonlijke toon in de  berichtgeving, en dus anarchisten toeliet.

 In 1996 verscheen in Bussum zijn publicatie Het Italiaanse complex, partijen en bewegingen van 1970-1990.

Van 1999 tot 2016 verbleef Tom in Spanje en Italië.

1.2  OVER HET ARCHIEF

Het archief van Tom Welschen bevat voor het merendeel gegevens uit de periode 1980-1988.

Voor zijn vertrek uit het buitenland kreeg Tom Welschen het verzoek van Jaap van der Laan, beheerder van het Documentatiecentrum vrij socialisme om zijn archief aan het centrum over te dragen. Het archief werd met de andere bestanden van het documentatiecentrum in 2004 naar het Anarchistisch Archief Appelscha overgebracht. Aan andere ordening van het archief, dat zowel de correspondentie als een stock van uit te delen teksten bevatte, was geen wijziging aangebracht. Wat betekent dat ook de kopieën van stukken die voor verspreiding of voor onmiddellijke kennisgeving aan derden waren vermenigvuldigd zich als een soort voorraad  in dit archief bevonden en daarin zijn gebleven.

Het archief werd in 2013  geordend en beschreven en later aangevuld mest stukken die nog in de mediatheek van het Documentatiecenrum voor Vrij Socialisme werden aangetroffen.. Met verwijdering van de doublures werd het archief voor 40% geschoond.

2 INVENTARIS

2.1    STUDIE EN PERSOONLIJKE STUKKEN

1          Titelblad van een stagerapport onder de titel Mensen bij een fabriek van Pirelli in Settimo Torinese voor zijn studie sociologie, met bladzijde van het manuscript. Z.j. 1978/79.

N.B.: Het rapport zelf bevindt zich in de brochureverzameling van het Documentatiecentrum  voor Vrij Socialisme, met een door het documentatiecentrum bestelde band.

 

2          Losse aantekeningen en adressen. Z.j.

 

3          Model van een huurovereenkomst voor een bewoner van het pand Quellijnstraat 161hs.. Z.j.

 

4          Fotokopie van een brief aan Yvonne over zijn boek over autonomen en zijn belevenissen als anarchist, 8 januari 1988. Z.j.

2.2    JOURNALISTIEKE ARBEID

 

5          Manuscripten van interviews (“portretten') van Jaap Beaux en Meinte Ringia. Maart-april 1986.

 

6          Exemplaren van het dagblad De waarheid met artikelen van Tom Welschen. 1986-1987.

 

7          Verzamelde Franse en Italiaanse kranten. 1986-1987.

            – L'unità,  11 juli 1986: Massaslachting van gevangenen op het eiland Fronton in Peru.

            – Libération 5 december 1986: Studentenopstand met barricaden tegen hervormingsplannen van de universiteit.

            –  Libération 8 januari 1987, Staking van de Franse spoorwegen.

Republica, 9 mei 1987, Pacifistische bijeenkomst in Wearschau over ontwapening en mensenrechten.

 

8-11     Stukken betreffende naar de Nederlandse pers toegezonden artikelen over gebeurtenissen in Italië. 1986-1988.

            8          Stukken betreffende de sociale situatie in de autofabriek FIAT. November 1986.

            9          Stukken betreffende de havenstaking in Genua. 1986-1987.

N.B. Tom stuurde in dit verband ook berichten over de havenstaking in Rotterdam naar anarchistische bladen in Italië.

10        Stukken betreffende illegale export van Italiaanse wapens naar het Midden-Oosten. 1987.

            N.B.: Zie voor een protest daartegen inv. nr.20.

11        Stukken betreffende de politieke verhoudingen, de 'strategia della tenzione' en de daarmee gepaard gaande lakse vervolging van fascisten. 1987-1988.

 

12        “De lange weg van buurt en acrtie naar hoofdredactie”, tekst van een radiocauserie. Z.j. (vóór 1986).

 

13        Inhoudsopgave van een bandopname voor een interview met een kraker. Z.j.

2.3 ANARCHISME IN NEDERLAND

 

59        Documenten over de Europese rondreis van de Chinese anarchisten Mok Chiu Yu en Flora Chan. 1979

 

58        Ingekomen circulaire bij de Spuigroep Amsterdam van Spartakus, IKS, Radencommunisten  e.a. als voorbereidingsgroep voor een revolutionaire bijeenkomst. 1980 (na 29 november)

 

60        Verklaringen van de Anarchistische Federatie, met vergadernotulen. 1982

 

50        Ontwerp van een redactionele mededeling voor het laatste nummer van het Anarchisties Stencil Stapelwerk ASSW, met ingekomen aanbeveling van een te verschijnen tijdschrift van het Verlag Freie Gesellschaft Frankfurt. 1980, 1985?

 

14        Ingekomen stukken betreffende herdenkingsvoorstellingen bij gelegenheid van de50-jarige herdenking van de Spaanse burgeroorlog en de revolutie van de CNT/FAI. 1986.

 

15        Ingekomen documentatie over Nicaragua, met uitnodiging voor een bijeenkomst van de 2e El Sol bouwbrigade in Utrecht. 1986.

 

16        Stukken betreffende een bijeenkomst van de Randstad Antiautoritaire en Anarchistische Federatie RAAF na afloop van de Internationale Anarchistische Bijeenkomst tijdens de Pinksterlanddagen in Appelscha. Juni 1986.

 

17        Stukken betreffende zijn referaat tijdens een werkcongres rond De vrije naar aanleiding van moeilijkheden van dit blad. 1986.

 

18        Stukken betreffende bijeenkomsten van het Overleg van Anarchisten (OVA). 1986-1987.

 

19        Stukken betreffende de heropening van het Ferdinand Domela Nieuwenhuismuseum in Amsterdam en een ingezonden stuk van Tom Welschen in Het parool. April 1987.

 

51        Ingekomen studieprogramma van het Anarchistisch Studenten Overleg aan de universiteit van Amsterdam voor het jaar 1987/1988, 1987,

 

20        Folder, uitgedeeld als protest tegen illegale wapenexport vanuit Italië naar het Midden-Oosten. Z.j. (1987).

 

21       Eigenhandig ontworpen antiverkiezingspamflet voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 1988. 1988.

 

22        Ingekomen ontwerp-beginselverklaring Platform voor socialisme en antimilitarisme door Ger Pouw .Z.j. (1990?)

2.4 KRAKERSBEWEGING

 

61        Pamfletten van krakertsbewegingen, deels met aantekeningen en verslagen van krakersvergaderingen. 1980-1985

 

23        Tekst van een resolutie van bewoners van De Wielingen over de jongerenhuisvesting aldaar. 1981.

 

24        Tekst van een verklaring ‘Ballet op het scherpst van de snede’ over zijn ervaringen tijdens de onrechtmatige ontruiming van het kraakpand Het bolwerk, met ingekomen verklaring van seponering van zijn zaak door de officier van justitie. December 1984.

 

25        Oproep aan krakers, antimilitaristen en andere politieke actiegroepen voor een overlegvergadering over het verscherpte politieoptreden onder burgemeester Van Thijn, met artikelen over de politieorganisatie in de Indische buurt. 1984.

 

26        Stukken betreffende gewelddadige confrontaties tussen krakers en politie in de Staatsliedenbuurt, krantenberichten over “krakersterreur” en daartegen ingezonden brieven van Tom Welschen. 1986-1987.

 

52        Manuscripten van artikelen van Tom Welschen naar aanleiding van de acties in de Staatsliedenbuurt. 1986.

 

53        Ingekomen bericht van ontvangst naar aanleiding van een klacht over een afsluiting van de energie door de Gemeentebedrijven. Augustus 1986.

2.5 BUURT EN STADSACTIES

 

62        Stukken betreffende de buurtgroep De pijp en de pogo-academie. 1982-1984

 

54        Protestpamfletten tegen president Mitterrand tijdens zijn staatsiebezoek in Amsterdam, December 1984,

 

27        Stukken betreffende protesten van bewoners van de Quellijnstraat tegen de openstelling van de nachtsociëteit 'De boekanier” als horecagelegenheid, 1985-1988.

 

28      Stukken betreffende een kort geding van mevr. M.A. Diederik e.a. Tegen een vordering tot ontruiming van het pand Van Goghstraat 17A. Januari – maart 1986.

 

30        Krantenknipsels over een verkeersblokkade op de Amsteldijk door bewoners uit protest tegen plannen tot verbreding. 3-5 maart 1986.

 

29        Tekst van een tussenvonnis in hoger beroep uitgesproken tijdens een proces van Joop  en Diana Beaux-Kuyper tegen de stichting Lieven de Key wegens een vordering tot ontruiming na weigering van de opgelegde huurverhoging, met protestoproep in Anarchitisch Stencil Stapelwerk. Februari-maart 1986.

 

31        Stukken betreffende een congres Inspraak en macht, met exemplaar van het tijdschrift De gepakte stad. December 1986 – januari 1987.

 

32        Ingekomen brochure Nu meer klare taal + harde kritiek uit De Pijp. Maart 1988.

2.6 ARBEIDERSSTRIJD

 

33        Bedrijfsinformatiekrant nr. 3, brochure van H. Moeskette over zijn verzet tegen zijn ontslag door de directie van de PTT Amsterdam na door hem verspreide pamfletten. 1983.

 

34        Manuscript van een artikel over de belemmering van een arbeiderscoöperatie ter voortzetting van de failliete Nieuwe Noord-Nederlandse Scheepswerven door de Nederlandse Middenstandsbank en het weren van het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties OVB bij onderhandelingen bij Bodewes-Hoogezand. 26 november 1985.

 

55        Verslag van de vergadering van het solidariteitscomité “Solidariteit met de Rotterdamse havenstakers”. Februari 1987.

N.B.: Zie ook nr. 9.

 

35        Ingekomen exemplaar van Bulletin buitenland met een artikel over het ontslagbeleid van Palty Holland ten aanzien van buitenlandse werknemers, met geleidebrief van de schrijver Will Timmermans. Maart 1987.

 

36      Stukken betreffende een statutenwijziging van  het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties OVB met ingekomen oproep van de sector Verkeer. 1987.

 

56      Ingekomen uitnodiging voor een vergadering van de Vrije Bond in oprichting. 1990.

2.7 AUTONOMENDISCUSSIE

37        Verzamelde artikelen over autonomen en radicalen in  West-Duitsland. 1986-1987.

 

38        Verzameling fotokopieën va krantenberichten over aanslagen en gewelddadige confrontaties. 1986-1987.

 

39        Ingekomen stukken over blokkades van kerncentrales in Pecheney en Borssele. April 1987.

 

40        Stukken betreffende zijn kritische stukken over de autonomen en de daarop volgende discussies. 1986-1988

            N.B.: Zie ook nr. 43

 

41        Stukken betreffende zijn stellingname over autonomen in de voorbereiding van de Tweede IAB (Internationale anarchistische en autonomie bijeenkomst) in Ruigoord op 18-21 juni 1988. Mei-juni 1988.

2.8    INTERNATIONALE ANARCHISTISCHE CONTACTEN

63        Ingekomen beginselverklaring en brochure van Collettiva “ La Commune” van Turijn met doorslag van een brief van Tom Welschen over zijn kritiek op autonome bewegingen in het  Italiaans.  Maart 1982 en z.j.

 

64        Italiaans pamflet Euro-Terrorismo met een geadverteerde protestresolutoe van de CRIFA (Contactorgaan van de Internationale van Anarchistische Federaties) over de dood van kraker Hans Kok in een politiecel. 1985

            N.B. Het origineel was geadresseerd naar d Nederlandse ambassade in Rome.

 

42        Stukken betreffende zijn rapporten over Nederland tijdens het congres van de Internationale van Anarchistische Federaties in Parijs, 1986.

 

43        Kladaantekeningen over de arbeidersbeweging en revolutionaire bewegingen in Italië. Z.j. (Z.j.)

N.B.: De aantekeningen zijn gemaakt op de achterzijde van een brief over een anarchis-tenoverleg met betrekking tot autonomen op 39 september 1986.

 

44-45   Stukken betreffende Welschen als correspondent van het Intaliaanse anarchistische blad Umanità Nuova. 1986-1987,

            44       Kopieën van artikelen van Tom Welschen en anderen.

            45       Ingekomen exemplaren van het blad Umanità Nuova.

2.9    AAN HET ARCHIEF TOEGEVOEGDE MANUSCRIPTEN VAN TOM WELSCHEN

50        Scriptie Anarcho'syndicalisme en de vakbeweging in Nederland voor de Groep Vakbeweging in de vakgroep sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Z.j. (ca. 1974).

            N.B. Exemplaren zijn verspreid in de groep Amsterdam van de Federatie van Vrije Socialisten. Het hier beschreven exemplaar staat op naam van Albert Ledder.

 

51       Werkstuk Geweld als ongewenste noodzaak, analyse van politieke partijen en bewegingen tijdens het optreden van de Brigate Rosse in 1977-1978 in Italië. Z.j. (1979?)

2.10  NIET DOOR TOM WELSCHEN ONTVANGEN OF OPGEMAAKTE STUKKEN.

 

46        Voorlopige inhoudsopgave van in het archief aangetroffen tijdschriften door Jaap van der Laan. Z.j.

 

58        Diverse  pamfletten van comités voor directe actie. 1982 en z.j.

 

47        Verslag van een gesprek met Fokke Verkeyk, lid van de commissie toelatingsfaciliteiten Bijlmerbajes en coördinator van de vraaghulp drugs op het politiebureau over de uitsluiting van zelfhulpgroepen uit het reclasseringswerk. Z.j. (ca. 1984)

 

48        Verzameling brochures van wijkorganisaties in Rotterdam verband met verhoogde BTW op de gasprijzen. 1986.

 

57        Pamflet van het Actiecomité Doe niet mee aan Woensdrecht. 1987.

 

49        Manuscript: Het conflict tussen Marx en Bakoenin in de eerste Internationale, scriptie voor het vak sociale filosofie door Kees Broer. Z.j.

 

Terug

ARCHIEF VAN JURRIE ZUIDEMA (1919-2012)

 

1 GEGEVENS OVER HET ARCHIEF

Plaatsaanduiding in het depot:

In de catalogus:

Omvang 0,2 m, 32 eenheden

Materiële staat: geen opmerkingen

Openbaarheid:

1.2 GEGEVENS OVER DE ARCHIEFVORMER

Jurrie Zuidema werd in 1919 in Zuidbroek geboren en stamt uit een anarchistisch gezin. Evenals zijn vader, ‘de eerste dienstweigeraar in Groningen”, weigerde hij ook – nog altijd onder inspiratie van het dienstweigeringsmanifest van Bart de Ligt uit 1915 – “harer majesteits wapenrok” aan te trekken. Dat gebeurde in de mobilisatietijd van 1939, en omdat hij juist toen als totaalweigeraar optrad, werd zijn strafmaat verhoogd van de toen gebruikelijke tien maanden naar dertig.

Met dit verleden als achtergrond is hij zijn leven lang door het radicale antimilitarisme geïnspireerd gebleven. Toen in de jaren zestig het aantal erkende dienstweigeraars krachtens de Wet op de gewetensbezwaarden toenam door bevochten versoepeling van de normen, kwam de totaalweigering in beweging en kwamen er opnieuw processen op gang tegen het gehele systeem van collaboratie aan het militaire stelsel.

Zuidema was toen zestig jaar; hij was tuinder van beroep en had zich een eigen bedrijf verworven, waarop hij trots was. Maar daarnaast was hij een van de karakteristieke anarchisten van het noordelijk gewest die opkwam voor de daar gewortelde tradities. Hij zette zich samen met zijn vrouw Aaf  in voor steun aan de in aantal toenemende arrestanten en gedetineerden op grond van hun verzet tegen het leger en tegen een maatschappij die de oorlog verheerlijkte.

Dit archief is voor het grootste gedeelte de neerslag van zijn deelname aan ‘Antinor’, een steungroep van ouders van totaalweigeraars en de relatie die hij later met totaalweigeraars aanknoopte. In 2012 overleed hij en zijn nalatenschap werd in 2012 en 2013 naar de archiefbewaarplaats in Appelscha overgebracht. 

2. INVENTARIS

2.1 STEUN AAN TOTAALWEIGERAARS

 

1          Ingekomen circulaires en pamfletten van groepen totaalweigeraars. 1980-1991.

 

2          Ingekomen stukken van het Antimilitaristisch nuro “De muiterij” in Nijmegen. 1981-1985.

 

3-15     Ingekomen circulaires, “rondschrijfbrieven” en persoonlijke brieven van aangehouden en veroordeelde totaalweigeraars en hun familieleden. 1980-1991 en            z.j.

3          M.J. Augustijn, 1983-1985 en z.j.

4          Herbert Bitter, 1982-1983 [zie ook Verdegaal].

5          Willem Bosma, 31 januari 1980; Eric Brinkhof, 1987; Joost Duinhof, 1981-1982; Bas Elfrink, 1982 en z.j.; George, z.j.;  Renco de Graas, 1986.

6         Sape Grootendorst, 1980-1982;Willem G. de Haan, 28 maart 1981; Walter Hensen, 1985-1988.

7          Jan van Herp, 1981-1982; Hennij Kenkhuis, 24 juni 1981; Piet Klabbers, z.j.; Robbert Kley, 1989.

8          Sjaak Koster, 1987; Robert Koster, z.j.; Theo Koster, 19 november 1990;  Stephan Kraan, 1981-1982.

9          Van Krimpen, z.j; Peer Kroon, z.j; Willem de Laan, 1981-1982; Willy Last, 1981 en z.j.

10        Marinus, z.j.; Hans Muller, 1985 en z.j.

11        Wiert Omta, 1982; Michiel van Oosterzee, 1983.

12        René Poort, 1986 en z.j.

13        Jan de Reu, z.j.; Kees-Jan Roeland, z.j.; Harrij van Schalkwijk, 1981; Dirk Torts, 1983, Rens Vermeulen, 28 mei 1986.

14        Paul Vertegaal, 1982-1985 [soms met Herbert Bitter].

15        Hans de Veth, 1981; Theo Wolswijkm 28 mei 1982; Harry Zuiderveld, z.j.

 

16-17   Stukken betreffende zijn steunlidmaatschap van de Vereniging van ouders van totaalweigeraars “Antinor”. 1981-1991.

16        Ingekomen verslagen van vergaderingen, brieven en nota's. 1981-1991

17        Lijsten van  aangehouden en veroordeelde totaalweigeraars. 1986-1987 en z.j.

2.2  OVERIGE ANARCHISTISCHE EN ANTIMILITARISTISCHE ACTIVITEITEN

 

19        Verzameling antimilitaristische gedichten, 1961-1993 en z.j.

Dienstweigeraarslied, handschrift, z.j. [vóór 1945]; De boef, handschrift,  z.j. [vóór 1945]; Ban de bom en  Hamerlied, getypt, z.j. [ca. 1962];  Vietnam, dooR Gerdanjo, getypt, 1967, Vijftig jaar na dato, persknipsel 1995.

 

20        Ingekomen circulaires. 1973-1991 en z.j. [deels ouder]

                        - Al Jongkind, Oproep namens het Steunfonds antimiltarisme. Z.j.

- Algemene Nederlandse Vredesactie over oprichting van het blad 't Kan Anders. 7 januari1978

- Ed van Muijlwijk en Ger Pouw, open brief aan TV-Nieuwsbrief tegen de militaire dienstplicht. 30 september 1992.

- Inwoners van Hoogezand-Sappemeer tegen bezoek van de Koninklijke marine in verband met een mogelijk oefenterrein in het Lauwersmeer. 21 maart 1982.

- 'Internationale Nieuwe Scène zingt Brecht', reclamecampagne van De Jongleur. Z.j.

- Nederland ontwapent, kerstboodschap van Eduard Eling tegen de atoombom. Z.j.

- Noordelijke antimilitaristische jeugdgroep met brochure voor de demonstratievoor algehele ontwapening. Z.j.(ca, 1962)

- Rampenplan Sittard, aankondiging van projecten in zelfbeheer en acties. Z.j.

- Inwoners van Steenwijk, oproep om speelgoed voor teruggekeerde vluchtelingen uit Managua (Nicaragua), Z.j.

- De vrije socialist, ter herdenking van de veroordeling honderd jaar geleden van Ferdinand Domela Nieuwenhuis wegens majesteitsschennis. 1985.

- Vuile Mong en zijn vieze gasten over de viering van hun  tienjarig bestaan. 1981.

 

21        Fotokopieën van brieven van L. Bos over bouwwerkzaamheden in het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning in Appelscha,, 1968. Z.j.

 

22        Ingekomen circulaires van organen van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten. 1969-1986.

 

23        Stukken betreffende een bezoek van vijf leden van de Belgische anarchistische groep Libertà uit Petegem op doorreis naar Nederland. 1976 en z,j,

 

24        Ingekomen circulaires van de Vriendschapsgroep Groningen van het landelijk actiecomité “Doodewaard gaat dicht”, met strijdliederen van A.R.K.O. uit Oosterwolde tegen kernbewapening en kernenergie. 1981.

 

25        Ingekomen stukken verspreid tijdens acties tegen de voorgenomen plaatsing van kruisraketten met kernwapens in Nederland. Z.j. (19083-1985).

 

26        Ingekomen brieven en rapporten van Frits der Kuile over zijn detentie als totaalweigeraar, zijn optreden als verpleger in Rusland tijdens de kernramp in Tsjernobyl en het actiekamp in Woensdrecht tegen de plaatsing van kruisraketten in samenwerking met de groep Ploegscharen. 1984-1987.

 

27        Ingekomen circulaires van de Nationale coördinatie van het geweldloos antimilitaristisch vredeskamp te Amersfoort en internationale vredeskampen in Denemarktn en Schotland. 1985-1986.

 

28        Ingekomen manifesten uit en over Duitsland. 1986 en z.j.

 

29        Ingekomen nieuwscirculaires van vredesactiekampen bij de legerplaats Woensdrecht als geplande opslagplaats van kruisraketten met kernwapens. 1986-1987.

 

30        Doorslag van een verslag van de werkgroep NGVS-Onkruit, 20 januari 1989,

2.3 VERZAMELDE KRANTENARTIKELEN.

 

31        Artikelen over anarchistische onderwerpen: de executie van FIJL-spanjaarden in 1975, Kees Boeke, Ferdinand Domela Nieuwenhuis, Albert Hahn en Arthur Lehning. 1975-2000.

 

32        Artikelen over antimilitaristische acties. 1990-1992.

 

Terug

MEDIATHEEK ARCHIEF APPELSCHA

 

INLEIDING

 

Vanaf de jaren ’60 was het een goede gewoonte van openbare bibliotheken om naast boeken ook persknipsels te verzamelen over belangrijke actuele onderwerpen, die in hangmappen op onderwerp werden geordend. Zij dienden als hulpmiddel voor onderzoek, bijvoorbeeld voor opstellen door de schooljeugd of als allereerste middel om een scriptie te beginnen. Met de opkomst van het internat is dit systeem achterhaald.

Rond 1980 begonnen ook anarchistische bewegingen een dergelijke mediatheek. Daarmee kon snel kennis worden verzameld over de vele denkbeelden en personen die in de anarchistische beweging over de tong waren gegaan. Met name in Utrecht zijn daarvoor verschillende initiatieven genomen. Het Documentatiecentrum Vrij Socialisme hield zelf een mediatheek bij uit verzamelingen of incidentele zendingen van organisaties en individuen, waarbij krantenknipsels, pamfletten en folders op onderwerp werden geordend. Deels diende dat als hulpmiddel voor nationale en internationale contacten, deels om kennis te vergaren over de actualiteit en de geschiedenis van de sociale bewegingen

De verzameling maakte deel uit van de archiefbestanden die vanaf 1995 werden overgebracht naar het Anarchistisch Archief Appelscha. Zij werd in de jaren 2013-2015 geordend en beschreven. Daarvan werden bestanddelen afgescheiden, die als afzonderlijk archief werden beschreven of in archieven werden opgenomen, die langs andere weg al in het AAA waren binnengekomen. Voorbeelden van het laatste zijn het Anarchistisch Collectief Utrecht en de archieven van Karl Kreuger en Tom Welschen. In 2015 werd de mediatheek aangevuld met de restanten van elders aangetroffen mediatheken: het Arnhems Axie Argief en het Maatschappelijk Archief De Onderste Steen.

 

Over de wijze van beschrijven.

Een mediatheek werd oorspronkelijk geborgen in open mappen, die in ladenkasten waren opgeborgen. Op tapbladen of aan de voorzijde van de map werd dan het onderwerp aangegeven zodat de onderzoeker op die manier de stukken kon vinden. Dit is niet mogelijk in een voor archief bedoeld bergingssysteem. De stukken zijn nu geborgen in omslagen, die van een nummer zijn voorzien en vervolgens in dozen, waarop aan de buitenkant de zich daarin vindende nummers vermeld staan. De nummering staat vast, maar de beschrijvingen op de lijst kunnen op elke willekeurige volgorde in een schema worden gezet. Het gevolg hiervan is dat de nummers in de hier beschreven inventaris niet op numerieke volgorde staan.

Terug

1. PERSORGANEN EN BRONNEN

1.1. BOEKENBEURZEN EN MARKTEN

1          Nederland en  België. 1982-2001.

 

2          Duitsland en Engeland. 1979-2002.

1.2 ANARCHISTISCHE PERS IN NEDERLAND

1.2.1. Uitgevers en boekhandelaren

3          A-boekhandel, A Versie, Boekhandel Activist Press Service (APS) Amsterdam, Agora, Anarchistische Uitgaven (Evert van der Tuin), Anders lezen, De Arbeiderspers, Atalanta, Assata (Nijmegen), Baal, Babko..

 

4          Uitgeverij Bas Moreel

 

38        Johan Beck antiquariaat; J.L. Beijers antiquaraat, veilinghouders, Boekwerk van Stad en Land, Rotterdam.

 

5          De Bonte Hond, ’s-Hertogenbosch; Bijlmermeer (kritische boekhandel); Calliope, Roermond; Columbine, Amsterdam; Databank, Wageningen; Dilemma; DNA uitgeverij, ‘s-Hertogenbosch; De Lynx, Beverwijk, Den Duvel, ‘s-Hertogenbosch; Ekologische uitgeverij, Amsterdam, de Fabel van de illegaal, Leiden..

 

6-10     Fort van Sjakoo, al dan niet in samenwerking met andere boekhandels,

6          Bouwtekening van het pand aan de Jodenbreestraat, oorspronkelijk bedoeld voor boekhandel “Het slegtste”. 1977.

            7          Folders 1977-2004.

8-10     [Boekberichten: overgebracht naar tijdschriften en als zodanig geregistreerd]

 

11        Futile, Rotterdam, Jos van Gennep. Amsterdam; Harpo, Leeuwarden; De Heksenkelder, Utrecht; Horstink, Amersfoort, C. Hoving, Haarlem; HPB (Het progressieve boek); Iris (Dick Gevers),.

 

39       Jan van Arkel; Jan Börger Bibliotheek, Matthijs de Jongh, Sneek; Jungle AAA, Kaboem, Amsterdam, Karova, Kreuger, Den Haag; Koekrand; KRIS, Tilburg; De Lantaarn, Amsterdam; Liberco kai Anarkismo, Amsterdam; Linkse bibliotheek Amersfoort; Linkse bibliotheek Manifest, Leiden, De Lynx, Utrecht, Ge Nabrink & son, Amsterdam; NGVS (Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten); NN, Amsterdam, Uitgeverij NU.

 

40        Geertje Ooms; Geert van Oorschot; Uitgeverij Pamflet, Moerkapelle; Uitgeverij Orde van Portal; Progressieve boekhandel; Drukkerij Raddraaier; Raket, Rotterdam; Rampenplan; Ravijn, Amsterdam; Ravage, Amsterdam, De Rode Hond, Den Haag; Rode Oktober.

 

12        De Rooie Arnhemmer.

 

13        De Rooie Rat, Utrecht.

 

14        Slagerzicht, Groningen; Socialistische Uitgeverij Nijmegen (SUN), Tegenstroom; De Uitbuyt; Vereeniging Anarchistische Uitgerverij VAU, Amsterdam, De Voet, actiestempels; Uitgeverij Web, Amsterdam; De Vrije Socialist, De Wekker, Utrecht, Zwart en Rood, Gent; De Zwarte Bibliotheek,  De Zwarte Bladzijde; De Zwarte Nachtschade.

1.2.2. Tijdschriften

15-17   Persberichten over anarchistische uitgeverijen en tijdschriften.

            15        De Vrije

            278      Libertair Perspectief, Gent

            16        Overige anarchistische en autonome bladen

            17        Radicale en socialistische pers uit het verleden.

 

401      “International Booklist”van het tijdschrift Open Road, later: A organization. 1983

 

403      Ongebonden, info-bijlagen bij het anarchistisch tijdschrift Lekker Fris, nr. 1-6, uitgegeven in Arnhem. 1990

1.2.3. Afzonderlijke anarchistische publicaties

18        Aankondigingen en recensies van afzonderlijke boekwerken.

1.3 ANARCHISTISCHE PERS IN HET BUITENLAND

1.3.1 Duitstalige pers

19        AHDE Verlag, Berlijn, Annares 1984-1995

 

20        Basis-Antikwariat MG10; Bibliothek der Freien, Berlijn; Bücher der Pandora, Wetzlau; Ems-Kopp Verlag, Meppen; FAU-IAA Materialenvertrieb; Verlag Frauenpolik, M”unster: Verlag Freie Gesellschaft, Frankfort; ISSA (Informationsstelle Süd Afrika).

 

21        Karin Kramer Verlag, Berlijn. 1972-1977.

 

22        Produktionskollektiv Kreuzberg, Berlijn; Libertäre Assoziation Libertad; Liberté; Monte Verita; Edition Nautilus.

 

23        Paranoia City Buchhandlung, Zürich; Prolit Buchvertrieb; Rhizoom Verlag; Tende; Topia, Zürich; Trafik; Trotzdem Verlag, Trikont Verlag; Ulcus-Molle Info-Dienstr, Unrast Verlag; VSA.

 

23        Aankondigingen en recensies van afzonderlijke boekwerken.

1.3.2 Engelstalige pers

25        121 Bookshop and Anarchist Centre, Londen, AK Press& Distribution (GB en USA); Active Catalogus; Anarchist Review; Barricage Pledge Group, Melbourne Australië; Black Rose books, Montreal; Bookhouse New York, USA; Bread and Roses (orgaan van AFL-CIO), USA; Broadside Crummel Press, Michigan, USA.

 

26        Centre for Alternative Technology, Powys, Wales; Circle A books, San Francisco; Croom Helm, Londen+ District 1199 Cultural Center, New York U.S.A.; Elephant Editions, Londen; Extending Horizon Books, Boston Mass. U.S.A.; Falling Wall Press, Bristol, Engeland; Free Life Edition, New York, USA; Freedom Press Bookshop, Londen; Green Anarchist, Oxford, Engeland; Green Leaf Bookshop, Bristiol, Engeland.

 

27        Handshake Editions, Parijs; Housmans Bookshop, Londen; New England Free Press. Sommerville, Mass. U.S.A.; ‘No God no Master”Pamflets, Victoria, Australië; Plough Publishing House, Brighton, Engeland; The Radical Booksteller, SCAM, Peltercamp, Victoria Australie; W. York, Engeland; Kate Sharpley Library, Londen; Society for libertarian life, Fullerton, Canada.

 

28        Aankondigingen en recensies van afzonderlijke boekwerken.

1.3.3. Franstalige pers

29        Alternative Libertaire; Atelier de la Création Libertaire; Libertaire Gryffe;  Librairie du Monde Libertaire; Champ Libre, Librairie Gualtherio, Avila, Spanje; Jargon Libre, La Pensée Sauvage; Le Point; Réfractions; Cahiers Spartacus.

 

30        Catalogussen van Librairie Elek, oude en moderne boeken.

1.3.4 Pers in overige talen

31        Italiaanse aanbevelingen van winkels en pers.

 

32        Spaanse aanbevelingen van winkels en pers.

 

 312     Bosnië, Slovenië, Tsjechië.

1.4. ARCHIEVEN EN DOCUMENTATIECENTRA

33-34   Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam (IISG).

            33        Circulaires en verslagen. 1867-1994.

            34        Krantenknipsels. 1974-1998.

 

35        Ateneo Enciclopedic Popular, Barcelona. 1988-1993

 

359      Ferdinand Domela Nieuwenhuis Fonds en Ferdinand Domela Nieuwenhuismuseum.

 

398      Mediatheek-inhoudsopgave van het Arnhems Axie Argief.

            N.B.: De bewaard gebleven bestanden zijn ge”integreerd in de mediatheek van het hier beschreven Anarchistisch Archief Appelscha

 

36        Overige anarchistische centra:

            - Anarchistische bibliotheek, Gent

`           - Anarchistische Bibliothek und Archiv, Wien

            - Anarchistische Groep Amsterdam

- Das AnArchiv, Neustadt

 Anares, Gent

 Documentatiecentrum Vrij Socialisme

            - Centro de Documentazione Anarchica. Turijn

– Centre d’Étude et de Documentation Anarchiste CEDA, Bordeaux

- Encicopèdie, Centre de Documentacio Historico Social-Ateneo Encicopèdie Popular Barcelona

– Falbicakm Fundacion de Estudios Libertaios Anselmo Lorenzo

            - Famiglia Bernerui, Rapallo

            - Biblothek der Freien, Berlijn

            - De Harde Kern, Amsterdam

- Internationales anarchistisch Adresbuch

- Mainzer Minipressen Archiv

- Nieuwsbrief kritische klassieken

            - Bibliotheca Max Nettlau, Bergamo

            - De Onderste Steen, maatschappelijk archief, Utrecht

- Recht voor Allen (= Anarchistisch Archief Appelscha)

- Fundacion Salvador Segui, Madrid

- Kate Sharpley Library, London

- De wilde archieven, Zpl.

 

37        Universitaire en wetenschappelijke instellingen

            -Bibliotheca Armando Borghi, Castelbolognese, Over Arnamdo Borghi

            - Documentatiecentrum Politieke Partijen, Groningen

                        -Fondazione Anna Kuliscioft. Milaan, over de brigrade Matteotti en het anarchistisch verzet van 1943-1945.

            - Geschiedeniswinkel, Rijksuniversiteit Groningen

            - Gutenbergmuseum Mainz

            – Il Cerchio e la Rete, conderentie in Milaan

            – Institute for Social Studies, Den Haag

- Koninklijke Bibliotheek, Den  Haag

            - Noodfaculteit van Daisy Wolters, Rotterdam

            - Schweizerisches Sozialarchiv

            - Stichting Vakgerichte Belangenbehartiging van Historici

            – Universiteit Utrecht, Studium Generale “ de Verdieping van de Wereld” project anarchisme

                         -Werkgemeenschap PRO, Deventer.

                        – Thoenedag van het Humanistisch Archief, 2003

 

155      Symposia en referaten:

                        – Anarchisme en socialisme, Utrechtse sociologenkrant. Z.j.

                        – Anarchisme en recht, Erasmusuniversiteit Rotterdam, 1979.

                        – Kropotkin Konferenz, St. Petersburg, 1992.

                        –Eastern Europe and freedom, Triest, @@@@

                        -Convegno su Bakunin, Zürich, z.j.

Terug

2.  GESCHIEDENIS: PERSONEN

2.1 Nederland

 

103      R.C. D'Ablaing van Giessenburg, vrijdenker. 1 februari 1988.

 

402      Klaas Blaauw (1901-1924). 1977

 

407      Gerard van den Berg (radensocialist), 1997

 

91        Kees Boeke, pedagoog. 1976-1993

 

99        Alexander Cohen. 13 december 1980.

 

84-85   Anton Constandse. 1954-1985.

                        84        Artikelen over Constandse, 1960-1985.

                        85        Eigen teksten, 1954-1978.

 

279      W. Coremans. Z.j.

 

96        Christiaan Cornelissen. 1966-1985   

 

88-286 Ferdinand Domela Nieuwenhuis. 1919-1995

                        88        Artikelen over hem

                        285      Teksten van zijn hand

                        296      Portretten

 

105      Wim van Dooren. 1975, 1993.

 

--          Eduard Douwes Dekker, zie: Multatuli.

 

97        Henk Eykeboom, 1987.

 

313      Geert en Henk de Groot, 1993-1995 en z.j.

 

112      J. Hooijberg, dienstweigeraar en radicaal pacifist.  1967, 1968.

 

110      A.R. de Jong, herdenking 5 januari 1981.

 

111       Wim Jong, artikel van Ger Pouw in 't Kan anders, jrg. 3/no 2 (maart 1980). 1980.

 

94        Piet Kooyman, krantenartikelen en onderzoeksmateriaal, verzameld door het Documentatiecentrum. 1966-1987.

 

86-87   Arthur Lehning.

                        86        Persartikelen. 1969-1998,

                        87        Manuscripten over hem. Z.j.

 

90        Bart de Ligt. 1938-1990.

 

106      Wim de Lobel. 2 september 1988.

 

108      Marinus van der Lubbe, 1934-1999.

 

89        Clara Meijer-Wichmann. 1985-1990.

 

102      Multatuli (Eduard Douwes Dekker) 1975-1991.

 

92-93   Gé Nabrink, uitgever en seksuoloog.

                        92        Krantenartikelen. 1986-1991.

                        93        Eigenhandig afgenomen interview. 1989, 1990.

                                    N.B.: Van het laatste interview zijn cassetteopnamen bewaard gebleven.

 

107      Felix Ortt, door Nanda Niermann-Ortt. 25 februari 1989.

 

109      H.P.G. Quack. 24 december 1987.95           

 

95        Jacques Rees, brochures en pamfletten. 1945, 1949 en z,j, (ouder).

 

--          Sicco Roorda van Eysinga, zie: Multatuli.

 

287      Anton Pannekoek. 1982

 

101      Joop de Roos, manuscripten. Augustus 1988

 

 

100      Nico C,J, Schermerhorn. 1929-1959 (formaat)

 

98        Herman J, Schuurman, overlijdensbericht 21 maart. 1991.

 

314      Henk Sneevliet, object van een lezing over China, 1975

 

315      Tinus Veenstra. 1980

 

360      Cor Visser, 1973

 

175      Dirk de Vroome (Rooie Reus). 1974-1986.

 

316      Jaap de Weijs. 1984

 

104      Erich Wichman. 1988.

 

317      Jan van Zanden, 2000

2.2. Internationaal

 

408      Mumia Anu-Jamal

 

112      Michael Bakoenin. 1978-1991.

 

114      Noam Chomsky. 1977-1995.

 

115      Emma Goldman. 1977-1986.

 

116      B. Traven, 1975-2003

 

117      Overige revolutionairen: Alexander Berkman, Bonnot, Camillo Berneri, Murray Bookchin, Bruno Cornacchiolla, J. Gehrde, Emma Goldman, Paul Goodman, Francisco Ferrer, Jean Grave, Alexander Herzen, Nestor Machno, Errico Malatesta, Gustav Landauer, Louise Michel, Federica Montsenys, Erich Mühsam,  Ravachol, Elisée Réclus, Max Stirner, Paolo Tresca. 1972-1989.

N.B.: George Sorel: zie 188,

 

118      Radicale pacifisten: Ernst Friedrich, Mahatma Gandhi, Bertrand Russell, Bertha von Suttner, Leo Tolstoi. 1961-1998.

 

Terug

3 GESCHIEDENIS: GEBEURTENISSEN

3.1 Europa tot 1918

 

132      Franse revolutie, Spaanse guerrilla na 1892, Frankrijk 1848, Commune van Parijs 1871. 1971-1989.

 

288      Rosa Luxemburg, Karl Marx. 1968-1983 en z.j.

 

133      De Internationale, Errico Malatesta, Internationaal anarchistisch congres van 1907.  1957-1999

 

134      Russische revolutie 1917, Duitse revolutie 1918-1919.

 

318      Geschiedenis Sovjetunie en Komintern.

3.2 Spanje

 

120      Spaanse Burgeroorlog algemeen. 1968-1986,,

 

121      Anarchistische revolutie. 1975-1986.

 

122      Nederlandse reacties, Nederlandse deelnemers (vrijwilligers). 1986-1991.

                        N.B. Voor Hollander Piet, zie ook 121,

 

123      Buitenlandse participatie in de Spaanse Burgeroorlog. 1983-1995.

 

124      Spanje onder Franco. 1965-1975.

 

125      Spanje na de dood van franco. Heropleving vakbeweging en CNT. 1976-1980.

3.3. Opstanden in de jaren '60

N.B. Het betreft hoofdzakelijk herdenkingen, herinneringen of commentaren achteraf.

 

126      Provo: herinneringen, uitgevoerde voorstellen, culturele nalatenschao. 1973-2001.

 

127      Politieke loopbaan van Roel van Duijn, eigentijdse stukken: 1975-1989.

 

128      Mei 1968 in Frankrijk. 1974-1978.

 

129      Nederland: Studentenvakbeweging, bezettingen Maagdenhuis en Tilburg. Duitsland: Rudi Dutschke en Herbert Marcuse. 2 juni-beweging, 1969-1989,

N.B. Stukken over Nederland en Duitsland staan op eenzelfde blad.

3.4. Nederland


361-362           Opstanden, sociale bewegingen, arbeidersklasse.

                        361      Middeleeuwen tot 1917. 1974-1989

362      1918-1942, o.a. Revolutiepoging 1918, muiterij op “De Zeven Provinciën”, Jordaanoproer, Februaristaking.

 

289      Sociaaldemocratie,

 

137      Productieve associaties en kolonies.

 

192      Rapalje-partij 1918 e,v, : Hadjememaar, Coremans e,d. 1918, 1980-1994.

 

196-197           Vrouwenbeweging. 1970 en z.j.

196      Y en pas une sur cent, encyckopedische lijst van belangrijke vrouwen voor een bijeenkomst Anarchica in Lyon over anarchistische vrouwen (belangen) georganiseerd door de CIRA. Z.j.

197      Afzonderlijks vrouwen: Aletta Jacobs, Wilhelmina Drucker, Louise Michel, Saskia Poldervaart  (Dissertatie over vrouwenbewegingen en utopie rond 1848). 1970 en z.j.

 

290      Communistische Partij Nederland en afsplitsingen. 1967-1986.

            N.B.: Zie ook Ger Harmsen onder 291

 

405      Pacifistisch Socialistische Partij. 1961-1971..

 

291      Socialistische geschiedschrijvers: Frits de Jong Edz., Ger Harmsen, Ben Sijes. 1970-1994.

3.5 Regionale geschiedenis Groningen Friesland Drenthe

 

130-131           Verfilmde onderwerpen.

                        130      Zaak Hoogerhuis, 1896 1968-1988.

                        131      Ije Wijkstra. 1988-1989.

 

138-139           Friesland.

                        138      Veenarbeid en veenkolonien, opstanden en stakingen, groepsfoto's. 1976-1992.

139      Personen en historici: L. Bähler, Johan Frieswijk, K.M. Helfrich, Bennie Huisman, J.J.Kalma, Imre Klaver, J. Klaver. Andre Luiten, Derk Ploeger, J. de Vries, Rindert van Zinderen Bakker.

319      Appelscha: anarchisten en veenstaking        

 

140      Groningen: opstanden, agrarische opstand in Oldambt. 1984-1999.

 

141      Drenthe, veenkoloniën: Herman van Houten en het Drents anarchisme. 1875-1985.

Terug

4 ANARCHISME IN HET ALGEMEEN

 

401      ‘International blacklist’ van het tijdschrift Open Road met opgave van alle anarchistische organen in de wereld. 1963

 

403      Ongebonden, info-bijlagen bij het anarchistische tijdschrift Lekker Fris, nr. 1-6, uitgegeven in Arnhem, met anarchistische thema’s

4.1 PERS EN GESPROKEN WOORD

 

152      Persartikelen over het hedendaags anarchisme. 1968-1994.

 

153      Aankondigingen en recensies van werken over het anarchisme. 1970-1984.

 

154      Symposia over anarchistisme Lewmond Portland. 1978 en z.j.

                        [elders?]

 

            203      Anarchisten- en autonomenbijeenkomsten: Leuven,  1 meifeest, Nijmegen, Tamtam, 1985,  Ruigoord, IAB,  Juni 1988, Zomergem, anarchistische weekends, Wageningen 2004. 

 

320      2Dh5, 1985-2013.

 

321      ACU-centrum, Utrecht

 

--          Anarchist Black Cross

 

322      Anarchist Worker, Jeannette Noelhuis

 

310      Anarchistische Groep Amsterdam 2007 en z.j.

 

363      Autonoom Info Axie Centrum Amsterdam.

 

311      Autonoom Kollektief. 1979 en z.j.

 

356      Basisdemocratisch Netwerk

 

323      Beweging 1 april

 

--          Blacklist van DIY-activiteiten

 

324      Confederalistisch Basisdemocratisch Project. 2000.

 

400      Federatie van Vrije Socialisten. 1970.

 

80        Federatieven 92 (F92). 1992

 

365      Fonds Internationale Solidariteit (F.I.S.). 1985

 

357      Franse anarchistische federatie, 1981-1989 en z.j.

 

213      Gorcumse anarchistencel RAAF. 1988-1989.

 

364      Gronings Anarchistisch Kollectief. 1979

 

325      Grote Broek Nijmegen, Extrapool

 

211      Humanistisch studiecentrum Nederland. 1968.

 

366      Infocentrum Rotterdam. Z.j.

 

367      Infocentrum Wageningen, 1990.

 

326      Kabouterrpartij. 1970

 

281      De Kargadoor, Utrecht

 

205      Landelijk anarchistisch overleg LAO. 1988-1989.

 

206      Landelijk anarchistisch samenwerkingsverband LAS. 1991-1996.

 

282      Omslag

 

==        Libertaire Studiegroep Gent, zie Perspectief, nr. [278]

 

212      Liga voor de Rechten van de Mens. 1998-2006 (zie ook archief DCVS)

 

368      RAAF, anarchistisch samenwerkingsverband, Gorinchem.

 

--          RAFKO, zie A. Boekhandel

 

208      Collectief Rampenplan, Sittard, “Den Troag”. 1983.

                        Zie ook het album Rampenplan tijdens de Pinksterlanddagen in Appelscha, 1983.

 

327      Revolutionair overleg Revoleg. 1990 en z.j.

 

216      Koffiebar Roodmerk, Amsterdam. 1977

 

292      Socaal-Anarchisten in Nederland, Landelijke federatie. 1920

 

214      Socialisties Patiënten Kollektief SPK. 1981

 

293      Tilburgse Anarchisten. Z.j. (zondag 3 april 198*)

 

202      TUWAT, Doe wat. 1981-1983.

 

209-210           De Vrije Gedachte. 1970-1978.

                        210      Algemeen. 1970-1995.

                        209      Open milieucongres: de vrije mens in een leefbare wereld. 1973.

 

204      De vrije zondag, politiek cultureel café in Tilburg.  1989-1990.

 

207      Eurodusnie, Leiden. 2003-2009.      

 

215      Werkgroep voor Ekologie, Pacifisme en Socialisme WEPS. z.j.

 

294      X-Y Solidariteitsgroep, Solidariteit.

 

276      Internationale libertaire en anarchistische bijeenkomsten. 1968-1987.

 

Terug

5. THEMA'S

5.1 ANTIMILITARISME

5.1.1 Algemeen

76        Antimilitarisme algemeen.

 

71        Archief van Karel Buuren, pacifistisch PvdA lid over zijn stellingname inzake oorlog. Zijn steun aan protesten tegen de atoombom en zijn lidmaatschap van Zwaarden en Ploegscharen, met brieven aan de Tweede Kamer. 1974-1983.

5.1.2 Dienstweigeraars

73        Gebroken geweer Nederland, series circulaires en brochure van Thom Holterman als dienstweigeraar. Z.j., ca. 1961

 

369      Bundel van AAA over geweldloosheid en geweldloze weerbaarheid.

 

43-46   Totaalweigering en actiegroep Onkruit. 1976-1987 en z.j.

                        43        1976-1978

                        44        1979

                        45        1980, kranten- en tijdschrifberichten.

                        370      1980. brochures, affiches, pamfletten en open brieven van dienstweigeraars

                        46        1981

                        370      1982-1985

                        47        1986-1996 en z.j.

 

 

296      Processen tegen dienstweigeraars in het buitenland, met rapport van Amnesty International.       1963-1988

 

297      Hongerstaking van tewerkgestelde gewetensbezwaarden in Vledder, 1968

 

55        Toepassing en wijziging wet gewetensbezwaarden, gevangenschap niet-erkende gewetensbezwaarden. 1968-1983,

 

56        Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM)

 

373      Bond van Dienstplichtigen (BVD) 1977-1990.

 

50        Radicale organisatie door Socialisme en Antimiltarisme (ROSA), Platform tegen de Militaire dienstplicht. 1989-1990.

 

51        Antimilitaristies Buro Nijmegen. 1981-1982 en z.j.

 

52        Vereniging Dienstweigeraars en andere agitatie tegen dienstplicht. 1981-1992.

 

53        Mobiele antimilitaristen. 1987, 1988

 

57        Geschiedenis van de dienstweigering over 1830-1972, reünie van Indiëweigeraars. 1976-1996.

 

49        Totaalweigering in België, de Duitse Bondsrepubliek en Frankrijk. 1982-1989 en z.j.

69        Folders over Belgische gewetensbezwaarden. Z.j.

58        Berichten om solidariteit met buitenlandse dienstweigeraars, afkomstig van 't Kan  Anders (PAIS, Nederlandse afdeling van War Resisters' International). 1983-1984.

5.1.3 Burgeracties en demonstraties tegen het leger.

72        Pamfletten van demonstraties tegen oorlog en bewapening. 1923-1965.

 

75        Geweldloosheid, geweldoze weerbaarheid: organisaties, acties en trainingskampen. Vredesorganisaties: PAIS/'t Kan anders, Revolutionair Kollektief Gent, Stichting voor Vrede en Actieve Geweldloosheid, Vrouwen voor Vrede, etc. 1961-1981.

 

74        Demonstraties tegen kernwapens en tegen oorlog. 1961-2008.

 

295      Kritiek op het leger en pleidooien voor ontwapening. 1964-1988 en z.j.

 

298-299           Protesten tegen de oorlog in Vietnam.

                        298      Algemeen. 1964-1969

299      Processen tegen “ Johnson moordenaar/oorlogsmisdadiger”, Prof. B. Delfgaauw. 1968.

 

68        Actiecomité Stop de neutronenbom. 1979-1983

 

67        Bezetting van het Lauwersmeer tegen zijn bestemming als militair oefenterrein. 1980-1987.

 

328-396           Onthullingen van Onkruit van geheime legerpapieren. 1981 -1985.

            328      Via Onkruit

            396      Via het comit'e CID, inclusief brochurereegs van de CID.

 

63        Acties tegen een legerbasis in Havelte. 1981-1990.

 

70, 393            Demonstraties en massa-acties tegen de plaatsing van kruisraketten/ 1981-1983.

            70        In het buitenland,

            373      In Nederland.

 

60        Actie Stop de munitietrein, Groningen 1982.

 

61        Burgerinspecties op kernwapens in luchtmachtbasis Volkel en 't Harde. 1982-1988.

 

329      In passing, verslag van een ' walk to Moscow'  tegen de atoombom. 1983.

 

374      Vierdaagse Wandelclub “ Is het hier Oorlog?”, acties in Nijmegen. 1983-1985.

 

62        Acties tegen de jaarlijkse Amerikaanse militaire oefening Reforger in Ter Apel ter versterking van de VS-aanwezigheid in de Duitse Bondsrepubliek. 1987.

 

66        Acties tegen plaatsing van kruisraketten in de luchtmachtbasis Woensdrecht. 1984-1987.

 

59        Sabotage-acties van Kees Koning. 1984-1991.

 

54        Anti-Militaristies Onderzoeks Kollektief AMOK (tevens stuurgroep deserteurs Kossovo). 1985-1987

 

300      Diverse acties tegen militarisering van het Noorden. 1987-1988

 

48        Zwaarden en ploegscharen. 1991-1998.

 

64        Flyers van het Haags Vredesplatform tegen Amerikaanse marineshow voor Scheveningen. 2002.

 

65        Blokkadeacties en directe demo's tegen tegen militaire oefeningen, militaire parades en wapenfabrikanten,.

 

376      Affiches van vrouwen tegen het leger. Z,j,

 

5.2 ANTIKERNENERGIE

77-78   Demonstraties in Kalkar tegen de kerncentrale. 1977.

                        77        Folders en een persoonlijk verslag van René Teygeler.

                        78        Foto's.

 

79        Bezetting van de kerncentrale. Seabrook, New Hampshire, USA. 1979

 

80        Blokkades kerncentrale Dodewaard. 1980-1981,

 

81        Aktiegroepen, vergaderingen en propaganda. 1980-1995.

 

82        Protest tegen het ultracentrifugeproject in Almelo, optreden van Breek Atoomketen Nederland (BAN) 1978-1980.

 

83        Overige acties tegen kerncentrales en projecten met kernenergie. 1980-1985.

 

375      Stichting LAKA, landelijk documentatie- en onderzoekscentrum op het gebied van kernenergie en het verzet ertegen/ 2001 en z.j.

5.3 ARBEID

218-221           Zelfbeheer. 1973-1982.

                        218      Arbeiderszelfbestuur. 1973-1982.

                        219      basisinitiatieven en kleinschalige werkvoorziening. 1975-1983.

                        220      Randstad/data, special over werknemerszelfbestuur. 1980.

221      Berichten over en aanbevelingen van coöperaties en productieve associaties.  1965-1980 en z.j.

N.B.: Het betreft met name: Abc, Gaiapolis, Methöfer stichting, Mens en Milieuvriendelijk Ondernemen (MEMO), NOIZ, H.J. van Steenis, Stichting zelfbestuur,, WEPS

 

302-224           Vakbeweging in Nederland. 1973-1992 en z.j.

302      Brochure Spartakus ontwaakt, het derde front marcheert, door Baanbreker naar aanleiding van de Februaristaking, 28 februari 194. Fotkopie. Z.j.

                        222      NAS, NVV en FNV, met kritiek daarop. 1973-1978

                        223      Onafhankelijk verbond van Bedrijfsorganisaties (OVB). 1955-1988.

224      OVB Bedrijfsgroep Collectieve Sector, De Vrije Bond. 1985-1992 en z.j. (ca, 2000)

330      Niet door vakbeweging geïnspireerde acties.

 

217      Werklozenstaking,

 

378      Recht op uitkering en verzet tegen regels daarover.

 

331      Immigratie en gastarbeid. 1980-1981.

 

332      1-mei acties

 

378      Werkende jongeren

 

225-224           Anarchosyndicalisme in het buitenland. 1980-1989,

                        225      Spanje, CNT-AIT. 1984-1989.

                        226      Duitland – Freie Arbeiter Union. 1980

                        333      Engeland en VS, Solfed, Joe Hill

                        --         Solidarnosc-intiatieven, Polen

                        334      Rusland: SMOT. Z.j. (ca 1988)

 

172      Proletarisch winkelen ('Neem en eet') 1984-1987.

 

272      Acties tegen de dure gasprijs “ tegengas”.  Z.j. (ca, 1985)

5.4 GENDER EN FAMILIERELATIES

195-198           Anarchisme en feminisme. 1989, 1991 en z.j.

                                    Voor geschiedenis zie nr. 196 en 197

195      Helène Vollaard over anarchisme en vrouwen/feminisme in Nederland (zonder titel) 1990.

198      Artikel over feminisme, liederenbundel De rebelse meid, blad met strijdliederen, ontwerpen van stickers en tekeningen. 1991 en z.j.

351      Anarchofeminisme in het algemeen

352      Verweer tegen porno en verkrachting

 

 

277      Seksualiteit. 1974-1985 en z,j,

 

274      Onderwijs, 1977-1996.

 

406      Studentenacties. 1993.

                        Voor studentenacties uit de jaren '60 zie 129 onder opstanden in de jaren '60.

 

308      Opvoeding en jeugdzorg. Z.j.

 

194      Antipsychiatrie. 1982-1989 en z.j.

 

345      Drugs

 

346      Gezondheid en volksgezondheid

5.5. INTERNATIONALISME

275, 309          Buitenlandse noden:.

275      Algemene beschouwingen. Z.j..

                        276      Europa: Nazi-duitsland. 1933-1940.

                        388      Europa: Griekenland onder het kolonelsbewind. 1967-1968

                        389      Europa: Turkije onder dictatuur en tegen de Koerden (jaren ’70 en ’80)

                        353      Russische inval in Tsjecho-Slowakije, 1968, 1986

                        390      Overig Europa: Noord-Ierland, Joegoslavië, USSR.

                        391      Noord-Amerika: Verenigde Staten en Canada

392      Latijns Amerika: Bolivia, Chili, Colombia, Cuba, El Salvador. Grenada, Mexico en Paraguay,

                        354      Latijns Amerika: Revolutie in Nicaragua.1984-1985

                        355      Latijns Amerika: Zapatistas, 1995-2000

                        393      Azi:e: China, Indonesi”e, Iran, Isra”el en Palestina

                        394      Afrika: Algerije, Ethiopi”e, Marokko, Mozambique.

 

164-166           Anti-apartheid in Zuid-Afrika. 1977-1992.

                        164      Optreden RARA tegen de Shell en supermarkten

                        165      Blokkades van Shelltransporten uit Zuid-Afrika. 1989

                        166      Overige boycotacties. 1977-1989

                       

 

200-167          Acties voor steun aan vluchtelingen, tegen vreemdelingenwetten en tegen uitzetting van vluchtelingen. 1971-2004.

            200      Algemeen, 1971-2000

            383      Algemeen, 2001-2010

                        337      Hongerstaking van “ witte”  illegale Marokkanen in Den Haag tegen uitzetting.1978 en z.j.

167      Bomaanslag van RARA op de woning van Aad Kosto wegens de vluchtelingenwet. 1991-1993.

 

184-185           Verzet tegen de Europese Unie, 1978-1999 en z,j,

184      Archiefstukken van/over het Antiverkiezingscomité Europese Verkiezingen. 1978-1979 en z.j.

185      Demonstraties tegen de Eurotop in Amsterdam en Maastricht en tegen Europese verkiezingen. 1992-1999 en z.j.

 

359      Esperanto

 

201      Antiglobalisme. 2000,2003.

 

199      Acties tegen racisme tegen immigranten en gastarbeiders in Nederland.  1981-1983.

 

395      Acties van Molukse jongeren in Nederland. 1984 en z.j.

 

397      Acties tegen gereconstrueerde VOC-schepen. 1975, 1990.

 

273      Tegen bemoeienis van Amicales tegen Marokkanen en van Grijze Wolven tegen Turken in Nederland. 1978, 1997.

 

5.6 KRAAKBEWEGING

Deze rubriek focust zich voornamelijk op de georganiseerde kraakbeweging als autonome beweging na de Nieuwmarktrellen van 1975. Hierin bevinden zich ook gegevens over de autonomie als zodanig en de reactie van het gezag hierop.

5.6.1. Landelijke analyse

Het betreft hier voornamelijk synthetische persberichten en commentaren.

 

227      Nederland in het algemeen: het fenomeen krakersbeweging, regeringsbeleid tegen kraken en leegstand. 1978-1996.

 

380      Dossier “Kraak Vaak” door het Anarchisties Archief Arnhem over de strategie van de krakersbeweging. 1980-1998.

 

228      Woongroepen en communes.  1975-1996.

 

229      Artikelenseries over autonome bewegingen: Signalen van totaal verzet (De Volkskrant), Het wordt nooit meer goed tussen ons (De Groene) e.d. 1980-1982,

 

230      Politieoptreden en justitiebeleid, 1977-1995.

                        Zie ook commentaren op 30 april 1980 Amsterdam, 30 april 1981 Breda, en de Amsterdamse kraakpanden Grote Wetering, Lucky Luyck en Staatsliedenbuurt en het Utrechtse kraakpand Van Asch van Wijckkade.

 

303      Prentbrioefkaartenen verspreide foto's van politieoptredens. 1980, 1981 en z.j.

 

408      Huis in eigen hand, documentenmap voor een studiedag van zelfopbouw en zelfonderhoud van huizen. Z.j.

 

231      Interne discussie over “verharding”, Frontlijn e.d. 1987-1988,

                        Zie ook nr. 254.

 

232      Kraakbeweging in het buitenland: Chritiania/Kopenhagen 1976-1982, Zürich 1980, Berlijn 1981.

5.6.2 Amsterdam: Verzamelde persgegevens en folders

233      Vervalt

 

234      Nieuwmarktverzet tegen metroaanleg met steun van  krakers. 1975.

 

235      Bezetting van het Waterlooplein tegen de bouw van de Stopera. 1977.

 

--          1975-1980 niet aangetroffen

 

236      1980 januari – april, Vondelstraat.

 

237      Acties rond 30 april 1980.

 

238      1980 mei-december, diversen.

 

239      Ontruiming flatgebouw Prins Hendrikkade. 1980.

 

240      Ontruiming van het pand Grote Wetering op de Weteringschans en het huis Lydia. 1980-1981.

 

241      1981 diversen

 

242      Bezetting, strijd tegen knokploegen en ontruiming van het pand Lucky Luyk aan de Jan Luykenstraat. 1981.

 

270      Journal de squatters du XXe [Arrondissement, Parijs] met verslag van een bezoek aan de krakersbeweging in Amsterdam.. April 1981.

 

--          1982 niet aangetroffen

 

243      1983.

 

256      Oproepen voor een dag van de Onrust op 10 februari 1984. 1984.

 

244      1984-1988.

 

245      Ontruimingsactie in de Staatsliedenbuurt en dood van Hans Kok. 1986.

 

246      1989-1997.

 

247      Ongedateerde artikelen en persfoto's. ca. 1980-1986.

 

248      Gedenkboek 15 jaar Vrankrijk, Nieuwe Zijds Voorburgwal. Met prentbriefkaarten 1997 en z.j.

 

249      Protest tegen de ontruiming van  de Kalenderpanden op het Entrepotdok. 2000-2001.

 

250      Radio De vrije Keizer, radio STAD en ….. 1978-1996.

 

254      Discussiestukken bestemd voor een bijeenkomst ter bespreking van de te voeren politiek door de krakersbeweging. 1984.

5.6.2 Utrecht: Verzamelde persgegevens en folders

257      Krantenknipsels en enkele oproepen. 1978-2001 en z.j.

 

258-259           Pamflettenverzameling van “Peentje”, of rubriek “documentatie en publiciteit”. 1975-1981.

258      Ontruiming van het pand  Van Asch van Wijckkade en protestacties daartegen. 15a/15bis

259      Overige pamfletten en vergaderstukken over kraakacties en tegen het gemeentelijke en rijkshuisvestingsbeleid. 1975-1981,

 

260-262           Stukken van het krakerscollectief Van Asch van Wijckkade. 1978-1980.

                        260      Pamfletten, vergaderstukken e.d.

                        261      Foto's en negatieven van acties in de stad.

262      Correspondentie met Geert Mak, redacteur van de Groene Amsterdammer over publicatie van een dossier Het Kraaktribunaal, 26 maart 1980.

 

304      Folders van de krakersbeweging Zwart Zaad. 1991-1995

5.2.3. Overige steden.

263      Arnhem. 1978-1986.

 

264      Breda, politieoptreden tegen potentiële activisten op 30 april 1981. 1981.

 

265      Groningen. 1978-1990.

 

266      Den Haag, kraakacties rond 1980, Blauwe Aanslag1978-2003.

 

381      Haarlem. 1978-1984

 

267      's-Hertogenbosch, 1978-1980.

 

268      Nijmegen. 1977-1999.

 

335      Leiden, Koppenhinksteeg. 2002-2003 en z.j.

 

269      Abcoude, 1978; Den Andel, 1987; Bilthoven, z.j.; Delft, 1980, 1986; Dordrecht, 1978; Driebergen, z.j.; Eindhoven, 1978;  Leeuwarden, 1978; Lelystad, Lent, 1988, Maastricht, 1978; Rhenen, Rotterdam 1978, 1981; Tilburg, z.j.; Venlo, 1978; Wageningen 1985, Zaanstad, z.j.; Zandvoort, 1980.

 

270      Krakers internationaal. The Crowbar (Engeland) 1983, Toten Agenda Brussel,.

Terug

6. KUNST

142      Forum voor internationale libertaire cultuur, U.S.A. 1992, 1993.

 

143-144           Beeldende kunst. 1976-1989.

143      Anarchist seen by painters, algemene catalogus; symposium over anarchistische kunst.Portland U,S,A,  Z.j. (na 1980)

301      Schandaal rond tengoonstellingen van Henny Huisman.

144      Kunstenaars: Greet van Amstel, Gerd Arnz, Flavio Constantini, Cesar Domela, Albert Hahn, Chris Lebeau, COBRA, Frans Masereel, affichekunst. 1976-1989

358      Prentbriefkaarten van Albo Helm

307      Dada, surrealisme en happenings. 1966-2013

            358      Albo Helm en andere striptekenaars. 1984 en z.j.    

 

145      Film. 1980-1984.

 

146-147           Theater, toneel, musical, poppenkast

146      Over Hadjememaar, Marinus van der Lubbe, Pinelli, Sacco en Vanzetti en hetn Hongerproces in Appelscha 1975-2015,

                        147      Politiek theater, vormingstheater, avantgarde, cabaret. 1978-1980 en z.j.

 

148-119           Letteren. 1972-1984.

146      Nederlandse auteurs. 1975-2013.

377      Buitenlandse auteurs:  Louis-Paul Boon, Berthold Brecht, Hans Magnus Enzensberger,

119      Buitenlandse auteurs: Michel Foucauld, Vladimir Nabokov, George Orwell, Benjamin P'eret, Ramon Sender, Ernst Toller, Xiao Feng, Peter Paul Zahl. 1972-1982.

 

149      Popmuziek: folk en punk. 1977-1982.

 

150      Strijd en volksliederen (inclusief teksten); de Internationale. 1974-1980.

 

151      Situationisme: Nederlandse manifesten, tentoonstellingen in Parijs. 1975-1989.

Terug

7. RECHT EN REPRESSIE

Over repressie zie ook 230

 

186      Verzet tegen volkstellingen. 1971-1981.

 

158      Concrete gerechtelijke feiten: Bartoli, Mumia Abu Jamal, Jon Perotti, Leonard Peltier, rehabilitatie Sacco en Vanzetti, Rita Silk, vrijspraak Valpreda. 1972-1985.

 

255      Pamfletten over de executie van de ter dood veroordeelde Spaanse anarchist Salvador Puig Antich onder Franco. 1974.

 

160-161           Protesten in verband met de Rote Armee Fraktion. 1974-1978 en z.j. .

160      Gevangenschap en repressie van de Rote Armee Fraktion en “sympathisanten”in Duitsland. 1971-1990.

161      Nederland en de RAF: Arrestatie en dreigende uitlevering van Wackernagel en Folkerts. 1978-1980.

162      Repressie in Duitsland algemeen. 1978..

 

156      Komité voor de Rechtstaat, Stichting waakzaamheid Persoonsregistraties. 1977-1981.

 

157      Krantenartikelen over de rechtsstaat, bedreigingen ervan door de staat, burgerlijke ongehoorzaamheid, 1978-1980

N,B, Over burgerlijke ongehoorzaamheid zie ook Kraakbeweging

 

155A   Bond van Wetsovertreders, circulaires. 1981-1986.

 

382      Binnenlandse Veiligheidsdienst BVD, 1984-1985.

 

187      Persoonsregistraties in het algemeen, legitimatieplicht. 1978.

 

159      Gevangeniswezen. 1978-1986.

 

188      Kritische beschouwingen over staat en democratie. 1980-1989.

 

336      Arrestatiehulp en eerste hulp bij demonstraties. Z.j.

Terug

8. DIRECTE ACTIE TEGEN DE STAAT

168-170           Over en tegen fascisme. 1969-1989.

168      Krantenknipsels over fascisten en het herstel van de oude orde na de Tweede Wereldoorlog. 1969-1981.

169      Pamfletten met oproepen tegen fascisme en voor bijeenkomsten. 1982-2016 en z.j.

170      Pamfletten voor protestdemonstraties tegen (gemeenteraadsleden van) de Centrumpartij en de Centrum-Democraten. 1986-1996 en z.j.

 

205      Racisme in de Verenigde Staten, Martin Luther King e.a.  

 

163, 177          Stadsguerilla en gewapende strijd, . 1970-2004

                        163      Rode Jeugd en Rood Verzetsfront. 1978-1988.

173      John Brown, Action Directe, Autonomia operaia, Black Panther Party, Celles Communistes Combattants (CCC), Federazione Anarchica Informale. 1970. IRA-1988 en z.j.

174      Bomaanslagen, artikelen over 'terrorisme”. 1981-2004.

 

171      Pastei-acties ('Groucho-marxisme'). 1979-1980.

 

189-191           Antiverkiezingsacties. 1977-2006

                        306      Algemeen,

                        189      Parlementaire verkiezingen. 1977

                        190      Parlementaire verkiezingen. 1981 en z.j.

                        191      Gemeentelijke aangelegenheden. 1977-2006.

                        307      Opmerkelijke politieke partijen,

 

182-183           Agitatie tegen Oranje. 1978-1981.

                        182      Rond de inhuldiging van 30 april 1980. 1980.

                        183      Overige acties. 1978-1981.

Terug

9. MILIEU EN LEEFOMGEVING

 338     Verzet tegen planmatige stadsbouw: Berliner Frühling, Stationcomplex Utrecht.

 

176, 178          Strijd tegen oprukkend  autoverkeer 1972-1988

                                    176      Bezetting landgoed Amelisweert tegen aanleg van een weg. 1976-1982.

178      Acties tegen auto's in de binnensteden, acties voor fietsen, voor gratis openbaar vervoer: zwartrijdersbond. 1972-1998.

 

 

179-384           Acties voor dieren o.a door het Dierenbevrijdingsfront. 1980-2004

                        179      Tegen consumptie van dieren, veganisme. 1989-2004

                        180      Tegen dierproeven, 1980-2000.

                        384      Bevrijding van bont nertsen. 1983

 

181      Groen Front, Earth First en andere groepen. 1978-1995

 

385      Natuurbehoud.

 

339      Klimaatverandering en verkeer: verzet tegen auto's, wegen, vliegvelden e,d, 1984-1991 en z.j.

 

340      Alternatieve landbouw en consumptieprojecten.

 

341      Consumentenverzet (NB: gentechnologie moet naar 177)

 

342      Acties tegen industriële luchtverontreiniging

 

343      Klimaatconferenties

 

344      A SEED (Action for solidarity, equality, envrionment and development) 1882-1994 en z.j.

 

 

177      Acties tegen prenataal onderzoek (“genenpaspoort”) en genetische manipulatie (“razende rooiers” van aardappelen). 1989, 1995.

 

 

347-349           Economie en geldwezen

                        347      Algemeen

                        348      Geldloze imitiatieven: Food not bombs, gratis eten, Emmaus

                        349      Wereldhandelsorganisatie WTO en MAI-voorstel

 

350      Media: theorie, internet. Z.j.

Terug

10. GODSDIENST EN VRIJE GEDACHTE

283-284          Godsdienstkritiek en vrije gedachte.

            283      Algemeen. 1963-2008

            284      H.W.A.C. Van den Berg van Eysinga

193      Bezoek van paus Johannes Paulus in Nederland, 1985.

 

Terug

LIJST VAN MANUSCIPTEN EN LOSSE BESTANDEN

INLEIDING

 

De hier beschreven stukken zijn deels verzameld in het Documentatiecentrum Vrij Soclialisme van Jaap van der Laan, deels door het Anarchistisch Archief Appelscha uit diverse schenkingen. De manuscripten zijn niet van een band voorzien. Ingebonden manuscripten in de vorm van scripties of niet uitgegeven proefschriften zijn apart beschreven als onderdeel van de bibliotheek en via de bibliotheekcatalogus te raadplegen.

Deze lijst is permanent voor aanvulling vatbaar. Zij  kan nader worden ingedeeld in een schema, waardoor de nummers door elkaar komen te staan. Ook kunnen nummers vervallen doordat ze in een ander archief worden ingevoegd.

Deze lijst is het laatst opgemaakt in najaar 2015

LIJST

Anoniem en collectief

 

1          Anoniem, manuscript over de revolutionaire arbeidersbewegingen tot 1940. Fotokopie. Ca, 1980.

 

2          Anoniem, Manuscript van een vertaling van een nummer van Volontà, gewijd aan nationalisme in 1971, met fotokopie van de Italiaanse teksten. Z.j.

 

3          Antimilitaristisch comité: ingekomen stukken. 1949-1950.

 

4          Vrij Socialistische Vereniging Amsterdam: circulaire met mededelingen van J.C. De Keyzer over zijn belevenissen tijdens een reis naar West- en Oost-Duitsland. 1968.

 

Individueel

 

5          A,B. Twaalf vrijheidsliederen uit het Engelsch vertaald. Gedrukt. Amsterdam 1899.

            N.B.: Het boek is in slechte staat.

 

6          Mark van der Asch, Manuscript De uitersten verjaagd. Machtsverhoudingen en sociaal evenwicht als primitieve of moderne variaties op het thema van de vooruitgang (Pierre Clastres 1933-1977) Z.j.  [na 1985]

 

7          Jan Baan. Manuscript over de antimilitarist Bastiaan Pieter Korteweg. 1982.

 

8          J. Botman, Manuscript over De verhouding tussen de Spaanse anarchistische beweging en de kerk 1900-1930. Z,j. [na 1983]

 

9          Roel Burgler, stukken betreffende de arbeidersbeweging Aktie Andere Koers (AAK), 1972.

 

10        Corné Clairingould, Manuscript Groeten uit Lauwersoog (dagboek van mijn tocht naar en verblijf in het Lauwersmeergebied, waar in juli '80 een bezettingskamp werd gehouden) Z.j.

 

11,75   Verzamelde stukken door Anton Constandse

11        Plakschriften met krantenartikelen over Herman de Man, zijn corporatisme en zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog. 1935-1946.

75        Band met exemplaart van NVSH-ledenbericht over Sigmond Freud en artikels van Constandse in De nieuwe stem: ‘Indrukken uit hedendaags Spanje’, z.j. (ca, 1950’; ‘De positie van Joegoslavië’, 1950; ‘De Perzichte Golf’, 1951;, \Japanse economische expansie’, 1952; ‘De bevrijding van het denken’, 1956.

 

12        Piet Eimers, Manuscript De familie Knarrie, verslag van een verkiezingscampagne van Groen Amsterdam en zijn fractieleider Roel van Duyn in 1990. 1881.

 

13        Dick Gevers: manuscripten over de Jacques Vintras-serie van Jules Vall`es  Z.j.

 

14        Henk de Groot Brief over de liederencultuur van de anarchistische beweging sedert De Moker, 7 april 1987, met manuscript van een autobiografie van Henk de Groot, 1992. 1987, 1992.

 

15        Brieven van Raymond de Batiste aan Thom Holterman met een uitleg van Sulla libertà van Massimo de Torre (Rivista A, 1956, nr. 8). Z.j.

 

16        Thijs Jansen: gedichten. z.j.

 

17        André Jerber en Frans Romkes, Manuscript De hoop der toekomst, libertair-socialistische opvoeding in Nederland tussen 1900 en 1930. Scriptie historische opvoedkunde. Oktober 1979.

 

18        Rudolf de Jong: verzameling tijdschriftartikelen en manuscripten van lezingen. 1974-1994.

 

19        Fotokopieën van aantekeningen over het overlijden van Jacq Knap, een artikel en een bundel gedichten van zijn hand, met geleidebrief van Rudolf de Jong. 8 maart 2000.

 

20        Naar archief Karl M. Kreuger

 

21        Cees Kot: Portefeuille met gedichten, geïllustreerd door Geuk Schuur, onder de titel Contactgestoord, sociaal weggedrukt […] de zelfmoordpoging is gelukt. Gedrukt. Z.j. [ca. 1950].

 

22        Howard H. Krol, Manuscript Kamerabewaking en de privacy, een exploratief onderzoek naar de opvattingen over kamerabewaking bij kontroleurs en gekontroleerden. Sociologisch onderzoek “Metho of urban research” o.l.v. Prof. D. Phillips, vakgroep grondslagen en methoden aan de Universiteit van Amsterdam cursusjaar 1981/1982. 1982.

 

23        Han van der Laar en Cor Rondhout, Praatpapier van de Katholieke Sociale academie over de relatie tussen de studierichting opbouwwerk en het anarchisme. Maart 1978.

 

24        Jean S. Mcleod, De mist trekt op. Mignonreeks. Haarlem z.j.

 

25        J.W. Meyering: archivalia: banderollen van De Vrije Socialist, een convocaat van de Plaatselijke Centrale van de Eenheidsvakcentrale EVC en agendablaadjes, met aantekeningen. 1950 en z.j.

 

26        Bas Moreel: ingekomen stukken van The Birmingham Peace Centre over vredesbewegingen in Vietnam. 1965-1974.

 

27-28   Publicaties van Gerhard Rijnders. 1934-1942.

27        Prospectussen van de Bibliotheek voor Ontspanning en Ontwikkeling (B.O.O.). 1934-1942.

28        Fotokopie van een boek Socialistische liederen, gedichten en voordrachten, uit het heden en verleden, in een editie van De roode bibliotheek. Z.j.

 

29        C. Schnater: verhaal over zijn vervolging en veroordeling wegens valsmunterij na fotografische experimenten op een bankbiljet, 1924-1926.  Z,j,

 

30        Michel Tobin, Manuscript Of man and revolution, an anarchist vision. Afschrift. Z.j.

 

31        Tinus Veenstra: mededelingen over zijn deelname aan de Moker­beweging, met autobiografie onder de titel “een leven lang”. Z.j.

            N.B.: Overbrengen naar Archief Tinus Veenstra!

 

ADDENDA

 

32        Rotterdamse raad  voor de jeugd en jongeren, editie van een reader Een eerste oriëntatie over anti-autoritaire opvoeding. Z.j.

 

33        Manuscript van de Werknemers Produktie Kooperatie WPK in Utrecht. Z.j.

 

34        Universiteit van Groningen, I. Lipschits: referaat bij een werkcollege over politieke bewegingen: Anarchisme – Nationaal internationaal 1864-1900. Circulaire van Theo Buitenhof. Z.j.

 

35        Anoniem: verzameling biografie”en van Jezus Christus, Martin Luther King en enkele anarchisten. Z.j.

 

36        Scenario's van televisieuitzendingen;

                        Napraten met Bakoenin, IKON 15 september 1978.

                        Dienstweigeren, NCRV 15 januari 1979.

                        La vieja memoria (orale geschiedenis van de Spaanse burgeroorlog). VPRO 24 juli 1979

 

37        Anoniem: Reader Erfelijkheid Milieu, over genetische manipulatie. 2007.

 

38        Naar archief AQ.

 

39        Laura Thegens, Manuscript van een vertaling van “Rosa Luxemburg, brieven uit de gevangenis', gericht aan mevr. Sophia Liebknecht-Ryss, 1916-1918. Z.j.

N.B.: Het betreft de periode waarin ook Karl Liebknecht gevangen zat.

 

40       Brochure van Albert de Jong, Het Libertas schandaal […] Z.j. [ca. 1923].

N.B. Libertas is tot dan de uitgeverij rond De vrije socialist. Zij werd door Henk Eikeboom en anderen overgenomen en kwam daardoor in handen van De arbeider. Reden zou financieel wanbeheer zijn.

 

41        Catalogus van een tentoonstelling van “modellen voor voertuigen, aangedreven door alternatieve energie', samengesteld door leerlingen van het derde jaar humaniora aan het Sint-Jozef-klein-seminarie in St. Niklaas, 1971.

 

42        Ingekomen prentbriefkaarten, uitgegeven door de stichting Sjaloom met protestprenten van diverse politieke karikaturisten tegen de werksituatie in de Fordfabrieken. 1981.

 

43          Brieven van G, Ploeger en Henk de Groot over Anton Constandse, 2 januari  1983, 22 juni `1986

 

44          Ingekomen circulaires bij J.F. Gerards van het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsverenigingen, Bedrijfsvereniging Collectieve Sector en de Vrije Bond. 1988-1990.             

 

45          Informationen, Duitse uitgave van  de Sverigse Arbetaren Centralorganisation. {JAARTAL}

 

46          Circulaires van de Pressedienst van de IAA (Internationale Arbeidersassociatie), Stpockholm, maart 1940.

 

47          Manuschpt van n.n.: “Lectuur voor anarchisten, een onderzoek naar De Roode Bibliotheek.” Juni 1984.

 

48          In bezettingstijd gepubliceerde krantenartikelen over het “ Joodse vraagstuk”, verzameld door Cajo Brendel. 1941-1942.

ADDENDA JULI 2015

 

49          Fotokopieën van antimilitaristische liederen door Fré Boerema, Z.j.

 

50-52 Stukken van redactieleden en activisten van De Vrije. 1963-1968

50           Ingekomen stukken van War Resisters' International en het Quaker Centrum voor de redactie van De Vrije. 1963

51           Ingekomen ,Verzameling stencils van de Kritische Universiteit Nijmegen, met aantekeningen van Jan Bervoets. 1958

52           Circulaire nr. 2 voor de European meeting of Young Anarchists door het voorbereidingscomité van De Vrije in Haarlem. 2 januari 1968

 

53          Brief van Yves Breton uit Montreal aan Bas Moreel over zijn visie op het anarchisme in Canada en elders in de wereld, met essai Mad as a hatter over zijn Interdimensionaal anarchisme. Z.j. (1981 of 1982)

 

54          Manuscript van Thijs van der Wal, “ Organisatiegraad, een eerste vereiste voor het slagen van antimilitaristische acties”. Z.j.

 

55          Kalender van de beweging Solidarité Internationale Antifasciste SIA. 1972

 

56          Pamfletten bestemd voor een demonstratie tegen een vergadering van het Oud-Strijderslegioen in Amersfoort. Z.j. (1980)

 

57          Correspondentie van Bert van Waterschoot met de redactie van Wereldrevolutie over de opvattingen van het tijdschrift. 1988.

 

58          Manuscript van G.C.J. Kuijk, H.J.A.M. Thomassen en N.C.C. Vos over de invoering van het Keynesiamnisme in de textielindustrie in Twente. 1990

 

59          Bladzijden van een inleiding op een scriptie De werkrelatie met de jongeren, door Louise en Theo. Z.j.

 

60          Afschrift van een artikel van Anton Pannekoek ' Natuurwetenschap en natuurervaring' in Spartacus, maandblad voor de radensocialisten, juni 1946. Z.j.

 

61          Om mens en wereld, rapport van de Werkgroep voor ekologie, pacifisme en socialisme van de Pacifistisch Socialistische Partij. Februari 1978

 

62          Doemstadkalender 1982, uitgave van de Utrechtse actiegroep De onderste steen. 1981.

 

63          De ragebol, ' pal'-gedichten in fotokopie van het NGVS-lid Jan Eshuis. Z.j.

 

64          Convocaten van een internationaal krakerscontact voor de voorbereidende vergadering van 1-3 maart in Zúrich voor een Europese actiedag, met concepten van oproepen tot de voorgestelde actie. Z.j. (1992?)

 

65          Berichten aangaande het Dienstweigeringsmanifest nr. 1, met convocaat voor  een algemeen congres voor dienstweigering en pamfletten daarvoor. Ca. 1915

 

66          Pamfletten, verspreid door de Bond van Religieuse Anarcho-Communisten (BRAC) in het kader van een dienstweigeringsmobilisatie: De beteekenis van het soldatenpak en De leugen van Locarno. 1925 en z.j.

 

67          Bibliografie van Arthur Lehning [op zijn vijfenzeventigste verjaardag], samengesteld door Maria Hunink. 1974.

 

68-70    Stukken betreffende het Comt'e Strijdend Spanje. 1966-1971 rn z.j.

68           Ingekomen stukken bij het secretariaat van het comit'e, met pamfletten en oproepen. 1966-1971.

69           Krantenartikelen over bomaanslagen op de Spaanse ambassades door het comité I de Mayo. Mei 1968.

70           Kladaantekeningen van Hans Ramar voor een artikel over het comit'e Strijdend Spanje met mededelingen over de organiserende personen. Z.j.

N.B.: De aantekeningen zijn gemaakt op circulaires met mededelingen over gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Hans was toen raadslid voor de Stadspartij.

 

71           Slotdocument Vrouwencongres tegen reproductie- en gentechnologie (Frankfurt oktober 1986), verslagen van werkgroepen en eindresolutie. 1988.

 

72           Memorie van grieven, gericht aan het gerechtshof in Den Haag door het Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties en devakbondsleiders in de sectie Visserij tegen ngegen Scheveningse reders. Processtuk in hoger beroep na een door de arrondissementsrechtbank opgelegd stakingsverbod aan de OVB na een spontane staking van vissers. 14 mei 1964.

 

73           Manifesten “ mobilisatie!” ter ondersteuning van het getuigenismanifest van dienstweigeraars, verspreid door De Wapens Neder. April 1935.

                N,B.: Het getuigenismanifest is in fotokopie hierbij gevoegd.

 

74           Nota’s van de Italiaanse anarchosyndicalistische  vakbond USI met een visie over het anarchisme in Italië en convocaten voor bijeenkomsten. 1996.

Terug

LIJST VAN EEN VERZAMELING STUKKEN OVER DE PINKSTERLANDDAGEN (PL).

INLEIDING.

Vanaf 1927 hielden anarchistische en antimilitaristische jongeren pinkstermobilisaties. Vanaf 1931 werden die in Appelscha gehouden. Hiervoor werd in 1933 een terrein aangekocht. Na de oorlog werden de PL hervat, georganiseerd door het in 1946 opgerichte Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten (later Noordelijk gewest van Vrije Socialisten). Vanaf 1997 is de organisatie overgenomen door een organisatiecomité van wisselende samenstelling, maar waarin bestuursleden van de Stichting tot Vrijheidsbezinning en/of vaste kampeerders van het Kampeercentrum tot Vrijheidsbezinning zitting hebben.

De stukken die betrekking hebben op de organisatie van de PL door het Noordelijk Gewest bevinden zich in het archief van het Noordelijk Gewest van Vrije Socialisten. De hier bijeengebrachte stukken zijn verzameld door leden van het organisatiecomité, de archiefcommissie van het kampeercentrum of het Documentatiecentrum Vrij Socialisme. De verzameling kan in de toekomst worden uitgebreid met deponeringen van het organisatie­comité of andere aanvullingen.

Verzamelingen foto’s van de camping en de kampeerders buiten de pinksterlanddagen bevinden zich in het archief van de Stichting tot Vrijheidsbezinning.

LIJST

 

1-2       Programmaboekjes, oproepen en andere circulaires per PL geordend. 1996-

            1          1996-2001

            2          2002-2006

            20        2007-2012

 

3          Plakboek over de vijftigste PL, samengesteld door Rampenplan. 1983.

            N.B.: Wegens formaat vlak geborgen.

 

4          Foto's van de stand van de groep Amsterdam tijdens de PL van 1995, foto van een stand door K.R. Schwarts, 1997, foto van tenten op het bijveld, 1999. 1995-1999.

 

5          Negatieven van foto's van een PL. 2000.

 

6          Album met foto's van de PL van 2000 door Jan Bervoets. 2000.

 

7          Foto's van n.n. van de PL van 2005.

 

8          Foto's, gemaakt tijdens de PL van 2011 door een fotograaf tijdens een portretsessie. 2011.

N.B.: Een groot deel van de foto’s is door geportretteerden betaald en afgehaald. De hier gemaakte foto's zijn achtergebleven restanten.

 

9-10     Dubbelen van door de NGVS ter documentatie bewaarde stukken.

            N.B.:  Dit materiaal kan worden gebruikt voor tentoonstellingen.

            8          Programmaboekjes, oproepen en andere circulaires van het NGVS.

            9          Krantenartikelen.

 

11        Circulaire van 'gefrustreerde anarchisten' over de organisatie van de PL. Fotokopie van de eerste bladzijde. Z.j. (1996).

N.B. Het stuk is opgesteld in het kader van het Landelijk overleg van Anarchisten en gekopieerd op papier van het IISG.

 

12        Foto’s en negatieven van de Pinksterlanddagen van 1991, ter herdenking van de toetreding van Ferdinand Domela Nieuwenhuis tot het anarchisme en de oprichting van het rijdschrift De Vrije Socialist. 1991.

 

13        Verzameling strijdliederen, verspreid op de Pinksterlanddagen. 1933 – ca. 1969.

            N,B, Zie ook een strijdliederenbundel van het NGVS in de bibliotheek. Strijdliederen van Fré Boerema bevinden zich in de verzameling handschriften.

 

14        Reproducties van oude foto's van gebeurtenissen op het Kampeercentrum, met name Pinksterlanddagen van 1933 tot 1960.

 

15        Foto genomen tijdens de Pinksterlanddag van 1958.

 

16        Reproducties van foto's van de Pinksterlanddagen van 1980, door Jan Bervoets.

 

17        Foto's van de Pinksterlanddagen van 1997 door n.n. Met achterop een beschrijving van de aanwezigen.

 

18        Fotomontage van een fotosessie door de kindergroep van de PL. 2000.

            N.B.: De foto is door water beschadigd.